Katyń. Polskie filmy historyczne, które trzeba znać
Spis treści
Katyń
- O czym to? O przeprowadzonych przez NKWD rozstrzelaniach polskich żołnierzy w 1940 roku
- Reżyser: Andrzej Wajda
- Rok premiery: 2007
Pora wziąć się za drugi naprawdę ciężki – po Wołyniu – obraz w tym zestawieniu. I znowu, dziwnym trafem, dotyczy on relacji Polski ze Wschodem. Choć tym razem nie ma się co czarować wieloznacznością. Tym razem rzecz dotyczy jednostronnego okrucieństwa i tego, co stało się z tymi, którzy ocaleli. Andrzej Wajda w jednym ze swoich ostatnich filmów podjął się wyjątkowo trudnego i mrocznego tematu – mordu katyńskiego dokonanego przez Związek Radziecki na polskich oficerach w 1939 roku.
Film miewa gorsze momenty, ale generalnie Wajda to jednak stary fachura i nie położył tematu. Uniknął taniej martyrologii i z niemal dokumentalnym zacięciem pokazał koszmar tamtych wydarzeń. Same sceny kaźni przedstawił jako mechanizm, machinę do mielenia ludzi – i jednocześnie czyn barbarzyński. Na tym jednak Wajda – i wspierający go przy scenariuszu Pasikowski – nie poprzestali.
Realizatorzy zaprezentowali też tych, którzy ocaleli oraz rodziny ofiar. To, jak sobie radzono w obliczu tragedii i niewiedzy – bo przecież ani Rosjanie, ani zaprzyjaźnieni z nimi polscy towarzysze z partii komunistycznej nie kwapili się z naświetleniem tej sprawy. Całość nakręcono w mroczny sposób, a aktorzy dali z siebie wszystko, by ożywić bohaterów jednej z bardziej bezwzględnych zbrodni tamtego konfliktu. To nie będzie lekkie, łatwe i przyjemne doświadczenie. Ale przynajmniej raz w życiu warto ten film zobaczyć.