Capcom

Facebook: https://www.facebook.com/capcomUK/

Capcom to jeden z najstarszych i najbardziej znanych japońskich producentów i wydawców gier wideo na komputery osobiste, konsole oraz salonowe automaty arcade, a także jeden z największych japońskich dystrybutorów gier tworzonych przez czołowych deweloperów spoza Kraju Kwitnącej Wiśni. Siedziba główna mieści się w japońskiej Osace, choć równie ważną rolę w strukturach firmy pełni jej amerykański oddział, zlokalizowany w mieście San Mateo, w tzw. Dolinie Krzemowej nieopodal San Francisco. Prezesem i najważniejszą osobą w Capcomie jest jego założyciel, Kenzo Tsujimoto. We wszystkich oddziałach na całym świecie zatrudnionych jest łącznie ponad 2,6 tys. pracowników.

Capcom jako producent gier
Capcom jako wydawca gier
Historia firmy Capcom
RE Engine

Capcom jako producent gier

Choć dzisiejszy Capcom powstał jako odpowiedzialny za sieć sprzedaży oddział firmy Sambi Co. Ltd., to już stosunkowo szybko (po połączeniu z firmą macierzystą) rozpoczął własną działalność deweloperską. Podobnie jak w przypadku innych japońskich deweloperów, pośród gier stworzonych przez firmę Capcom znaleźć możemy zarówno marki znane i rozpoznawalne na całym świecie, jak i tytuły, który nigdy nie ukazały się poza rodzimą Japonią. Do najważniejszych serii gier wykreowanych na przestrzeni lat przez studia Capcomu należą takie tytuły, jak: Resident Evil, Street Fighter, Devil May Cry, Mega Man, Dino Crisis, Monster Hunter, Final Fight, Breath of Fire, Lost Planet oraz Bionic Commando.

W przeciwieństwie do zespołów czołowych producentów gier z innych części świata, wewnętrzne studia Capcomu nie są powszechnie znane z nazwy, a jedynie co najwyżej z numeru. Na przestrzeni lat dla japońskiego giganta tworzyły następujące ekipy deweloperskie:

Capcom Production Studio 1 – studio zajmujące się przede wszystkich bijatykami, choć mające swój wkład również w takich seriach, jak Devil May Cry, Monster Hunter oraz Resident Evil,
Capcom Production Studio 2 – studio zajmujące się głównie tworzeniem gier z cyklu Mega Man, choć pracujące również przy serii Onimusha,
Capcom Production Studio 3 – studio odpowiedzialne głównie za gry z serii Resident Evil, a także niektóre odsłony cyklu Mega Man,
Capcom Production Studio 4 – studio odpowiedzialne głównie za gry z serii Resident Evil oraz Dino Crisis,
Capcom Production Studio 5 – studio zajmujące się głównie tworzeniem gier na urządzenia mobilne oraz konsole przenośne,
Capcom Production Studio 6 – studio mające na koncie m.in. gry Catan oraz Chaos Legion; zamknięte w 2004 roku,
Capcom Production Studio 8 – jedyne studio, które swoją siedzibę miało poza Japonią i znane było powszechnie jako Capcom Digital Studios; stworzyło tylko trzy gry (dwie odsłony Maximo oraz Final Fight: Streetwise), po czym zostało zamknięte,
brak jakichkolwiek informacji na temat Capcom Production Studio 7; prawdopodobnie nigdy takowe nie istniało.

Capcom jako wydawca gier

Jako światowy wydawca gier, na przestrzeni lat Capcom koncentrował się w głównej mierze na wydawaniu tytułów stworzonych przez własne studia deweloperskie. Nie oznacza to jednak, że w portfolio wydawniczym zabrakło pozycji przygotowanych przez nienależące do firmy studia zewnętrzne; najważniejsze z nich to:

Asura’s Wrath autorstwa studia Cyberconnect2,
Dark Void autorstwa studia Airtight Games,
Darkstalkers Resurrection autorstwa Iron Galaxy Studios,
Dead Rising 2 (z dodatkiem Off The Record) autorstwa studia Blue Castle Games,
DMC: Devil May Cry autorstwa studia Ninja Theory,
Dragon’s Dogma: Dark Arisen autorstwa rodzimego QLOC S.A.,
Duck Tales Remastered autorstwa studia Way Forward Technologies,
Lost Planet 3 autorstwa studia Spark Unlimited,
Okami autorstwa Clover Studios,
Remember Me autorstwa studia DONTNOD,
mobilna wersja Resident Evil 4 autorstwa studia Ideaworks,
Spyborgs autorstwa studia Bionic Games,
remake gry Strider autorstwa studia Double Helix.

Historia firmy Capcom

Prehistoria

Początki firmy Capcom sięgają 30 maja 1979 roku, kiedy to w japońskiej Osace Kenzo Tsujimoto utworzył przedsiębiorstwo o nazwie I.R.M. Corporation, będące drugim po założonej pięć lat wcześniej firmie Irem Corporation przedsięwzięciem biznesmena, związanym z raczkującą w owym czasie branżą gier wideo. Uważana za prekursorkę dzisiejszego Capcomu firma, wraz ze swoją spółką-córką o nazwie Japan Capsule Computers Co. Ltd., we wrześniu 1981 wyewoluowała w przedsiębiorstwo o nazwie Sambi Co. Ltd. 11 czerwca 1983 roku w strukturach firmy Sambi Tsujimoto utworzył spółkę zależną o nazwie Capcom Co. Ltd., która początkowo pełniła rolę wewnętrznego departamentu sprzedaży. W październiku tego samego roku utworzono kolejny oddział Capcomu w Tokio, zaś w sierpniu 1985 założona została amerykańska filia o nazwie Capcom U.S.A., odpowiedzialna za sprzedaż produktów firmy na terenie Stanów Zjednoczonych.

Pierwsze gry wideo

W styczniu roku 1989 firmy Sambi Co. Ltd. oraz Capcom Co. Ltd. połączyły się, dając początek japońskiemu oddziałowi dzisiejszego Capcomu. Znana do dziś nazwa firmy powstała zaś z połączenia dwóch angielskich słów: Capsule Computers – czyli ówczesnej nazwy salonowych automatów do gier typu coin-op. Choć debiutanckim produktem firmy Capcom był zaprezentowany w lipcu 1983 roku automat coin-op Little League, za pierwszą prawdziwą grę wideo firmy uznawana jest wydana w maju 1984 roku na automatach arcade scrollowana strzelanina typu top-down o nazwie Vulgus. Na rynek urządzeń domowych Capcom wkroczył zaś dopiero w grudniu 1985 roku za sprawą portu automatowej strzelanki 1942 na konsole Nintendo Entertainment System, znane także pod potoczną nazwą Famicom (tzn. Family Computer).

W późnych latach 80. Capcom wprowadził na domowe komputery Commodore 64 oraz IBM PC sporą liczbę gier, choć za ich porty z automatów odpowiadały z reguły inne przedsiębiorstwa. Jedną z najważniejszych dat dla firmy Capcom okazał się rok 1987, kiedy to światło dzienne ujrzały pierwsze odsłony znanych i rozpoznawalnych po dziś dzień serii gier, takich jak bijatyka Street Fighter, oraz platformówki Mega Man i Bionic Commando. W kolejnych latach, na rynku pojawiły się też inne, ważne gry Capcomu, takie jak Strider, Pang, Breath of Fire czy Final Fight. Sukces wspomnianych tytułów umożliwił zaś dynamiczny rozwój firmy. W roku 1993 utworzony został w Hong Kongu oddział Capcom Asia Co. Ltd., odpowiedzialny za dystrybucję produktów firmy na terenie Chin oraz południowo-wschodniej Azji. Rok później Capcom zaistniał również po raz pierwszy na rynku filmowym, współtworząc ekranizację Street Fighter, jednej ze swych najważniejszych marek. Choć film ów spotkał się z ogromną falą krytyki ze strony mediów branżowych, udało mu się odnieść całkiem spory sukces komercyjny.

Przełomowy Resident Evil

W roku 1995 powstały zależne od Capcom U.S.A. spółki Capcom Coin-Op Inc., Capcom Entertainment Inc. oraz Capcom Digital Studios Inc., który finalnie stał się pierwszym zagranicznym studiem deweloperskim Capcomu. Rok 1996 to zaś kolejna ważna data w historii Capcomu, gdyż wtedy właśnie na konsolach PlayStation zadebiutowała pierwsza odsłona cyklu Resident Evil, dając początek jednej z najbardziej dochodowych marek w historii elektronicznej rozrywki i jednej z wiodących serii gier w portfolio wydawniczym firmy. Rok później firmy Capcom, Nintendo oraz SEGA utworzyły studio Flagship Co. Ltd., które dziś znane jest głównie ze wkładu w rozwój serii The Legend of Zelda oraz Onimusha. Już po wydaniu drugiej części Resident Evil, Capcom postanowił w końcu wkroczyć także na rynek europejski, tworząc w lipcu roku 1998 oddział Capcom Eurosoft Ltd. odpowiedzialny za dystrybucję produktów firmy na Starym Kontynencie. W połowie roku 1999 na PlayStation zadebiutowała kolejna ważna seria Capcomu, czyli Dino Crisis.

Ekspansja

W następnych latach japońska firma kontynuowała ekspansję na kluczowe rynki całego świata. W czerwcu 2001 roku utworzono Koko Capcom Co. Ltd., odpowiedzialne za dystrybucję produktów firmy w Korei, a we wrześniu tego samego roku Capcom Charbo Co. Ltd. – oddział zajmujący się wypożyczaniem/leasingiem oraz obsługą techniczną automatów coin-op. Na rynku zadebiutowały zaś pierwsze odsłony kolejnych ważnych serii Capcomu, czyli trzecioosobowe slashery Devil May Cry oraz Onimusha: Warlords. W listopadzie 2002 roku Capcom Eurosoft zmienił się w CE Europe Ltd., zaś w lutym roku 2003 utworzony został oddział CEG Interactive Entertainment GmbH w Niemczech. Studia Capcomu rozpoczęły zaś prace nad grą Red Dead Revolver, lecz zawiesiły je w listopadzie 2003. W późniejszym czasie marka (z pożytkiem dla całej serii) przeszła w ręce Rockstar Games i ukazała się ostatecznie rok później. W międzyczasie japoński gigant ponownie zaistniał na rynku filmowym, tym razem ekranizacją słynnej serii Resident Evil. Choć kolejna koprodukcja Capcomu ponownie nie zaskarbiła sobie przychylności krytyków, zyskała liczne grono zagorzałych fanów, a w kolejnych latach doczekała się kilku kontynuacji z Millą Jovovich w roli głównej.

Następne lata XXI wieku to okres kolejnych zmian w strukturze organizacyjnej spółki. W roku 2004 zamknięte zostało jedno z wewnętrznych studiów deweloperskich Capcomu (Capcom Production Studio 6), a na jego miejsce utworzone zostało Clover Studio Co. Ltd. (zamknięte jednak po nieco ponad dwóch latach działalności). W marcu 2007 roku w struktury firmy włączone zostało amerykańskie Capcom Digital Studios (znane odtąd jako Capcom Production Studio 8). W styczniu roku 2007, zgodnie z ogłoszonymi wcześniej planami, studio Flagship Co. Ltd. zostało włączone w struktury spółki, a następnie zamknięte. 1 maja 2008 roku Capcom przejął japońskie studio K2, znane wcześniej głównie za sprawą serii Tenchu. Jeśli zaś chodzi o gry, firma skupiła się głównie na dalszym rozwijaniu zapoczątkowanych już wcześniej serii, choć nie zabrakło także całkiem nowych marek, takich jak Dead Rising, Lost Planet: Extereme Condition czy Dragon’s Dogma.

Na przełomie pierwszej i drugiej dekady XXI wieku Capcom rozpoczął ekspansję także na rynek gier mobilnych, a wśród stworzonych wówczas tytułów znalazły się zarówno gry tworzone od podstaw z myślą o urządzeniach przenośnych, jak i mobilne reedycje największych hitów. W roku 2011 Capcom nawiązał współpracę z firmą Nyu Media, w wyniku której zajęła się ona wydawaniem oraz dystrybucją japońskich gier niezależnych, przetłumaczonych na język angielski. Japoński gigant współpracował też na gruncie portów oraz lokalizacji z będącą częścią grupy Cenega, rodzimą firmą QLOC S.A. W ostatnich latach Capcom skupił się na rozwijaniu najważniejszych marek firmy, tworząc kolejne odsłony swych kluczowych serii, a także liczne remastery, przenoszące najważniejsze tytuły na nowoczesne komputery PC oraz konsole ósmej generacji.

Firma próbowała również współpracować z zachodnimi deweloperami, czego przykładem może być stworzona przez studio Ninja Theory gra DMC: Devil May Cry. Ostatecznie jednak japoński wydawca doszedł do wniosku, że najlepiej wychodzi na oddawaniu własnym studiom pieczy nad swoimi projektami. Tworząc nowe części swoich najpopularniejszych serii, Capcom nie obawiał się wprowadzania zmian, co ostatecznie wyszło im na dobre.

Nowe pomysły...

W 2017 roku do sprzedaży trafiła gra Resident Evil VII: Biohazard, której twórcy zrezygnowali z perspektywy TPP na rzecz prezentowania akcji z oczu bohatera. Produkcja doczekała się na tyle ciepłego przyjęcia ze strony graczy i recenzentów, że jej kontynuacja, czyli Resident Evil: Village, podążyła tą samą ścieżką. Monster Hunter: World natomiast, czyli pierwsza odsłona tego kultowego cyklu wydana na PlayStation 4, Xboksa One oraz komputery osobiste (na PC wcześniej pojawiły się jedynie trzy spin-offy serii nastawione na multiplayerową rozgrywkę), co prawda trzymał się głównych rozwiązań wypracowanych na potrzeby poprzedników, jednak całość dostosowano do zachodnich graczy i uczyniono zdecydowanie bardziej przystępną niż wcześniejsze części serii. W efekcie Capcom mógł cieszyć się z rekordowej sprzedaży tej produkcji. Podobnie jak siódmy Resident Evil, Monster Hunter: World wyznaczył ścieżkę, którą seria miała podążyć w kolejnych latach. W marcu 2021 roku na konsolę Nintendo Switch trafiła gra Monster Hunter: Rise, która czerpała garściami z formuły opracowanej na potrzeby poprzedniczki, jednocześnie ją udoskonalając. W późniejszym terminie projekt miał także trafić na komputery osobiste. Cykl doczekał się również spin-offów w postaci „podserii” Monster Hunter Stories.

Na tle wyżej wymienionych gier ciepło przyjęty Devil May Cry 5 może wydawać się „najbezpieczniejszą” kontynuacją. Na pierwszy rzut oka pod względem mechaniki gra nie odbiegała zbytnio od swoich poprzedniczek. Tym, co ją od nich odróżniało, były jednak bardziej rozległe mapy, usprawniony ruch postaci poza pojedynkami, a przede wszystkim – wysokiej jakości oprawa graficzna, będąca zasługą wykorzystania technologii RE Engine.

...i pamięć o korzeniach

Choć w międzyczasie firma przygotowała liczne remastery swoich starszych gier, zdecydowała się również na opracowanie dwóch pełnoprawnych remake’ów. Mowa o grach Resident Evil 2 oraz Resident Evil 3, które stworzono od podstaw, dostosowując je do współczesnych standardów. Akcję ukazano w nich z perspektywy trzeciej osoby, umożliwiono jednoczesne chodzenie i strzelanie, a całość okraszono zupełnie nową warstwą audiowizualną. Warto odnotować, że wcześniej Resident Evil 2 miał doczekać się fanowskiego remake’u od Invader Studios, jednak ostatecznie projekt Resident Evil 2 Reborn przeistoczył się w Daymare: 1998. Ponadto Capcom inwestował w zupełnie nowe projekty, jak zapowiedziana na targach E3 2021 gra Pragmata. Innym nowym projektem Capcomu była strzelanka TPP pod tytułem Exoprimal. Choć początkowo niektórzy gracze dopatrywali się w niej „nowego Dino Crisis”, szybko stało się jasne, że Japończycy przygotowują zupełnie inny tytuł (nastawiony na wartką akcję i kooperacyjną rozgrywkę). Z czasem w ślady drugiej i trzeciej części serii Resident Evil, które doczekały się remaków, poszła również czwarta odsłona cyklu.

Ponadto Capcom przygotował kompilacje swoich starszych gier, jak Capcom Arcade Stadium i Capcom Arcade 2nd Stadium, Capcom Fighting Collection czy wreszcie Mega Man Battle Network Legacy Collection. Oprócz tego japoński wydawca nie zapominał o fanach innych swoich marek. W czerwcu 2023 roku do sprzedaży trafił Street Fighter 6, z kolei w marcu 2024 roku na komputerach osobistych i konsolach pojawiła się gra Dragon’s Dogma II.

O ile pierwszy z wymienionych tytułów odniósł sukces artystyczny i komercyjny oraz był chwalony zarówno przez graczy, jak i recenzentów, druga gra doczekała się wysokich ocen od branżowych mediów, jednak gracze nie zostawili na niej suchej nitki. Dragon’s Dogmę II krytykowano przede wszystkim za agresywne mikrotransakcje, a także za problemy z optymalizacją. Niemniej, tytuł sprzedawał się co najmniej bardzo dobrze – dość powiedzieć, że po dwóch tygodniach od premiery znalazł 2,5 miliona nabywców.

W międzyczasie, bo w lutym 2022 roku, 5 procent udziałów w Capcomie nabył Fundusz Inwestycji Publicznych Arabii Saudyjskiej. W lipcu 2023 roku wydawca kupił japoński zespół Swordcanes Studio, specjalizujący się w tworzeniu grafiki i animacji komputerowej, zaś rok później w ślady tej ekipy poszło Minimum Studios z Tajwanu.

W grudniu 2023 roku zapowiedziano następną dużą odsłonę cyklu Monster Hunter, pod tytułem Monster Hunter: Wilds. W czerwcu natomiast Capcom postanowił przypomnieć graczom o korzeniach serii Dead Rising i zapowiedział zremasterowaną wersję jej pierwszej części, zatytułowaną Dead Rising Deluxe Remaster. Lipiec 2024 roku przyniósł zaś premierę Kunitsu-Gami: Path of the Goddess, czyli slashera z elementami tower defense i strategii, reprezentującego zupełnie nową markę w portfolio japońskiej firmy. Produkcja zadebiutowała w abonamentach PC / Xbox Game Pass i doczekała się „bardzo pozytywnych” recenzji na Steamie oraz średniej ocen od branżowych mediów z przedziału 80-85/100 (według serwisu Metacritic; w zależności od platformy).

Pod koniec sierpnia 2024 roku gruchnęła wiadomość o tym, że po trzydziestu latach szeregi Capcomu opuścił Hideaki Itsuno – reżyser serii Devil May Cry oraz Dragon’s Dogma. W planach dewelopera było stworzenie „nowej gry w nowym środowisku”. We wrześniu zadebiutował natomiast Dead Rising Deluxe Remaster, który doczekał się wysokich ocen od graczy i branżowych mediów. Niemniej tytuł nie został hitem sprzedażowym, w szczytowym momencie w okolicach premiery przyciągając jednocześnie niespełna 6,5 tysiąca graczy na Steamie.

RE Engine

Resident Evil VII: Biohazard był pierwszą grą działającą w oparciu o zupełnie nową technologię Capcomu. Mowa o silniku RE Engine, który zastąpił wysłużony MT Framework, przez wcześniejsze lata wykorzystywany przez japońską firmę.

RE Engine miał nie tylko usprawnić proces produkcji kolejnych gier, lecz także zapewnić oprawę graficzną najwyższej jakości. Technologia wykorzystywała między innymi antyaliasing i oświetlenie wolumetryczne, pozwalała na wykorzystanie fotogrametrii, umożliwiała tworzenie gier z myślą o zestawach rzeczywistości wirtualnej, zawierała narzędzia ułatwiające animowanie obiektów i postaci czy wreszcie posiadała rozbudowany silnik fizyczny. Choć RE Engine tworzono z myślą o liniowych produkcjach, jak wspomniany Resident Evil VII: Biohazard, ostatecznie wykorzystano go również w tytułach oferujących większą swobodę.