Obsidian Entertainment

Firma producent wydawca

Obsidian Entertainment to amerykańskie studio deweloperskie, utworzone w roku 2003 przez byłych członków Black Isle Studios. Siedziba firmy mieści się w Irvine, w stanie Kalifornia (USA), a więc w tym samym miejscu, w którym w przeciągu siedmiu lat istnienia funkcjonowała jej poprzedniczka. Prezesem Obsidian Entertainment jest jeden ze współzałożycieli firmy, z pochodzenia Szkot – Fergus Urquhart, który swą karierę w branży gier rozpoczynał w szeregach firmy Interplay Entertainment.

W pierwszych latach działalności Obsidian Entertainment dorobił się etykietki etatowego twórcy sequeli, zaś doświadczenie zespołu w tworzeniu gier RPG stało się dla potencjalnych wydawców gwarancją jakości. W latach 2003-2011 studio przyczyniło się do rozwoju tak znanych marek, jak Star Wars: Knights of the Old Republic, Neverwinter Nights, Fallout czy Dungeon Siege. W późniejszym okresie Obsidian Entertainment postawił jednak na autorskie produkcje, wśród których znalazły się m.in. Alpha Protocol: Szpiegowska gra RPG, South Park: Kijek Prawdy, seria Pillars of Eternity oraz Tyranny. Jeśli nie liczyć wydanego w 2015 roku bitewnego MMO Armored Warfare, studio wyspecjalizowało się praktycznie w jednym gatunku gier, czyli szeroko pojmowanym RPG. Członkowie Obsidian Entertainment chętnie służyli też swoim doświadczeniem przy produkcjach innych deweloperów, takich jak inXile Entertainment czy Allods Team.

Historia

Dziedzictwo BioWare i Black Isle Studios

Studio Obsidian Entertainment zostało założone w roku 2003 przez Feargusa Urquharta, Chrisa Avellone’a, Chrisa Parkera, Darrena Monahana oraz Chrisa Jonesa, czyli trzon zespołu Black Isle Studios, zamkniętego w tym samym roku przez firmę Interplay Entertainment. Ww. deweloper miał na swoim koncie kilka kultowych tytułów, takich jak Planescape: Torment, dylogia Icewind Dale oraz pierwsze odsłony serii Fallout. Współpracował także ściśle z ekipą studia BioWare podczas tworzenia Baldur’s Gate oraz pierwszej części cyklu Neverwinter Nights. Problemy finansowe właściciela sprawiły jednak, że Interplay stracił licencję na tworzenie gier z uniwersum Dungeons & Dragons, a finalnie został zmuszony do likwidacji jednego ze swych najprężniejszych deweloperów. Wśród pierwszych propozycji nazwy dla nowego studia pojawiły się Scorched Earth czy Three Clown Software, jednak wybór padł ostatecznie na Obsidian Entertainment, jako najbardziej kojarzące się z Black Isle Studios.

W początkowym okresie funkcjonowania firmy, Parker, Urquhart oraz Monahan zainwestowali z własnej kieszeni kwoty od 100 do 120 tysięcy dolarów, lecz aby studio mogło ruszyć pełną parą, niezbędne było wsparcie finansowe dużego wydawcy. Pierwsze rozmowy z gigantami pokroju Electronic Arts, Ubisoftu czy Take 2 Interactive spełzły jednak na niczym. Pod koniec 2003 roku ze studiem skontaktował się szef LucasArts, Simon Jeffrey, proponując współpracę przy stworzeniu RPG akcji osadzonego w uniwersum Gwiezdnych wojen. Początkowa koncepcja deweloperów, zakładająca pierwszoosobową grę akcji z naciskiem na walkę mieczem świetlnym, została odrzucona; ostatecznie Obsidian Entertainment stworzył kontynuację gry Star Wars: Knights of the Old Republic studia BioWare, co było o tyle łatwiejsze, że dzięki wcześniejszej współpracy z BioWare twórcy doskonali znali wykorzystaną w grze technologię. Choć na przygotowanie tytułu Obsidian Entertainment miał zaledwie 15 miesięcy, a efekt końcowy ucierpiał z powodu licznych problemów technicznych, debiutancka produkcja studia spotkała się z przychylnym przyjęciem – zarówno krytyki, jak i samych graczy.

Po wydaniu swej pierwszej gry ekipa Obsidian Entertainment rozrosła się do blisko 30 osób, wśród których znaleźli się zarówno dawni koledzy z Black Isle Studios, jak i byli pracownicy takich firm, jak Blizzard Entertainment, Electronic Arts, Taldren, Totally Games, Treyarch oraz Troika Games. W połowie roku 2005 do studia zwróciła się firma Atari, która przejęła po Interplay licencję na gry z uniwersum Dungeons & Dragons i zaproponowała mu stworzenie kontynuacji innej gry BioWare – Neverwinter Nights. Tym razem Obsidian miał jednak wystarczająco dużo czasu na dopieszczenie gry, a sama ekipa studia ponownie rozrosła się – do ok. 50 osób. Sukces wydanego w 2006 roku Neverwinter Nights 2 sprawił, że w kolejnych latach deweloper przygotował do niego jeszcze dwa duże dodatki: Mask of the Betrayer oraz Storm of Zehir. W międzyczasie firma Disney Interactive zwróciła się z propozycją stworzenia trzecioosobowej gry akcji, będącej prequelem do baśni o Królewnie Śnieżce i siedmiu krasnoludkach. Po zmianie kierownictwa firmy nastąpiła jednak zmiana strategii Disney Interactive, a będący na dość zaawansowanym etapie projekt o roboczej nazwie Dwarves finalnie został skasowany.

Pierwsza autorska produkcja i kolejne udane sequele

Po wydaniu Neverwinter Nights 2 Obsidian Entertainment otrzymał od Electronic Arts propozycję stworzenia gry RPG, mogącej konkurować z serią The Elder Scrolls. Niedługo później Atari zaproponowało firmie wskrzeszenie marki Baldur’s Gate, jednak w związku z przedstawionym przez studio ogromnym budżetem, do rozpoczęcia prac nie doszło. Finalnie Obsidian nawiązał zaś współpracę z firmą SEGA i zajął się tworzeniem RPG akcji Aliens: Crucible, osadzonym w świecie słynnej filmowej serii Obcy. Choć i ten projekt finalnie został anulowany, SEGA podtrzymała chęć pracy ze studiem, czego efektem okazała się pierwsza autorska produkcja Obsidian Entertainment, czyli wydane w 2010 roku Alpha Protocol: Szpiegowska gra RPG. Tytuł spotkał się z dość przeciętnym odbiorem, w efekcie czego SEGA wycofała się z dalszego wspierania gry tuż po jej premierze. Finalnie doszło też do rozstania obu firm. Na początku 2010 roku Obsidian Entertainment ogłosił, że wraz ze studiem Red Eagle Games stworzy co najmniej jedną grę opartą o słynny cykl fantasy Roberta Jordana Koło Czasu. Kiedy okazało się, że studio nie zbierze niezbędnych funduszy, umowa o współpracy została jednak rozwiązana.

Jeszcze w trakcie prac nad Alpha Protocol, Obsidian Entertainment otrzymał od firmy Bethesda Softworks propozycję stworzenia kolejnej odsłony cyklu Fallout, która miała być produkcją poboczną w stosunku do wydanego w roku 2008 Fallouta 3. Decyzja ta – podyktowana głównie faktem, że część ekipy pracowała już w strukturach Black Isle Studios przy pierwszych odsłonach cyklu – okazała się strzałem w dziesiątkę, a gra Fallout: New Vegas zebrała bardzo dobre recenzje, w wielu przypadkach nawet przebijające poprzedniczkę. W latach 2010-2011 Obsidian przygotował też do gry cztery duże dodatki. W międzyczasie jednak, na prośbę firmy Square Enix, studio zajęło się przygotowaniem kolejnego sequela, a był nim wydany w roku 2011 i oparty o autorski silnik graficzny Onyx Engine Dungeon Siege III. Produkcja była pierwszą odsłoną serii wydaną również na konsolach, co przyczyniło się do pewnego uproszczenia klasycznej mechaniki, a finalnie dość krytycznego odbioru, zwłaszcza wśród najbardziej zagorzałych fanów cyklu. Mimo to, jeszcze w tym samym roku Obsidian przygotował do gry oficjalny dodatek o nazwie Treasures of the Sun.

W roku 2011 Obsidian Entertainment we współpracy z Microsoft Studios rozpoczął prace nad trzecioosobowym RPG akcji z otwartym światem o nazwie Stormlands, które planowane było jako jeden z tytułów startowych nowej konsoli Microsoftu. Rok później tytuł został jednak skasowany, co zaowocowało przejściowymi problemami finansowymi i koniecznością zwolnienia ponad dwudziestu pracowników. Niewiele zabrakło, aby podobny los spotkał też inną produkcję Obsidian Entertainment, czyli RPG osadzonego w uniwersum kultowej kreskówki Miasteczko South Park, nad którym studio pracowało już od 2009 roku we współpracy z South Park Digital Studios oraz twórcami serialu: Treyem Parkerem i Mattem Stone’em. Projekt zapoczątkowany przez koncern Viacom został następnie przekazany firmie THQ, jednak po jej bankructwie stanął pod znakiem zapytania. Na szczęście jednak został on wykupiony przez firmę Ubisoft, a wydana w 2014 roku gra South Park: Kijek Prawdy okazała się sporym sukcesem komercyjnym. W tym samym roku ukazała się także ciepło przyjęta gra Wasteland 2 studia inXile Entertainment, przy której tworzeniu udział brali również twórcy z Obsidiana.

Zerwanie z etykietką etatowego twórcy sequeli

Na przestrzeni lat Obsidian Entertainment zyskał sobie miano dyżurnego twórcy sequeli. Nic więc dziwnego, że amerykański deweloper postanowił w końcu zaskoczyć świat zupełnie nową, autorską marką. Jednocześnie, aby uniezależnić się od często rozbieżnych oczekiwań potencjalnych wydawców, studio zdecydowało się na coraz popularniejszą formę pozyskiwania funduszy, czyli kampanię crowdfundingową na serwisie Kickstarter. Ta okazała się ogromnym sukcesem, podobnie jak wydana w marcu 2015 roku gra Pillars of Eternity (znana pierwotnie pod nazwą Project Eternity), w wielu aspektach nawiązująca do klasycznych gier RPG z czasów Black Isle Studios. Produkcja wydana finalnie przez firmę Paradox Interactive doczekała się dwóch dużych dodatków, a trzy lata później pełnoprawnej kontynuacji. We współpracy z firmą Zero Radius Games powstała też gra planszowa o nazwie Pillars of Eternity: Lords of the Eastern Reach.

W czerwcu 2015 roku Obsidian Entertainment opuścił jeden ze współzałożycieli studia, Chris Avellone. Dwa miesiące później, Obsidian wraz z InXile Entertainment oraz Double Fine Productions uruchomił własną platformę crowdfundingową o nazwie Fig, która stała się jednocześnie kluczowym miejscem pozyskiwania funduszy dla przyszłych produkcji firmy. W roku 2015 deweloper zwrócił się także w stronę gier MMO, pomagając studiu Allods Team w pracach nad MMORPG Skyforge i zaskakując graczy własną produkcją o nazwie Armored Warfare, będącą pierwszą grą studia niezwiązaną z szeroko pojętym gatunkiem RPG. Rok później Obsidian zaznaczył też swoją obecność na rynku mobilnym, tworząc Pathfinder Adventures – czyli elektroniczną adaptację papierowej gry Pathfinder Adventure Card Game. W tym samym roku studio powróciło jednak do korzeni, prezentując światu następną klasyczną grę RPG Tyranny. Kolejna nowa marka studia – choć nie przebiła swą popularnością poprzedniczki – zebrała dobre recenzje i okazała się sukcesem komercyjnym.

W grudniu 2017 roku firma Take-Two Interactive zaprezentowała światu markę Private Division, w ramach której zamierzała pomagać niezależnym deweloperom w wydawaniu ich dzieł. Jednym ze współpracujących z nią zespołów była ekipa Obsidian Entertainment, a owocem tej kooperacji miała być niezapowiedziana jeszcze wówczas gra RPG, powstająca pod okiem Tima Caina i Leonarda Boyarsky'ego, czyli „ojców” pierwszego Fallouta.

Ostatni niezależny projekt i przejście pod skrzydła Microsoftu

W maju 2018 roku zadebiutowało Pillars of Eternity II: Deadfire. Pomimo ciepłego przyjęcia ze strony recenzentów produkcja nie odniosła spodziewanego sukcesu komercyjnego. Mając przed sobą widmo poważnych problemów finansowych lub nawet bankructwa, w listopadzie 2018 roku Obsidian Entertainment przeszło pod skrzydła Microsoftu.

Nie wpłynęło to jednak w żaden sposób na produkcję gry powstającej we współpracy z Private Division. W grudniu tego samego roku, podczas gali The Game Awards, zespół zapowiedział The Outer Worlds – pierwszoosobową grę RPG, w której fani dopatrywali się duchowego następcy kultowego Fallouta: New Vegas. Produkcja zadebiutowała na komputerach osobistych, PlayStation 4 oraz Xboksie One 25 października 2019 roku, a na początku 2020 roku trafiła na Nintendo Switch. Dzieło studia Obsidian Entertainment przypadło do gustu recenzentom, co przełożyło się na wysoką sprzedaż. Listopadowa impreza X019 przyniosła zapowiedź nowego projektu nieco mniejszego kalibru: Grounded, bo tak się nazywała, to survivalowa gra akcji, której bohaterowie zostali zmniejszeni do rozmiarów mrówek, a wcielający się w nich gracze mieli walczyć o przetrwanie w pełnym niebezpieczeństw ogródku na amerykańskich przedmieściach. Tytuł zmierzał na Xboksa One oraz komputery osobiste. 23 lipca 2020 roku deweloperzy ujawnili natomiast, że The Outer Worlds doczeka się pierwszego dużego rozszerzenia Peril on Gorgon. Ponadto tego samego dnia studio zapowiedziało nową grę RPG, zatytułowaną Avowed. Produkcja zmierzała na komputery osobiste oraz Xboksa Series X i choć miała nas zabrać do uniwersum stworzonego na potrzeby cyklu Pillars of Eternity, akcję mieliśmy w nim obserwować z perspektywy pierwszej osoby. To ostatnie sprawiło, że gracze szybko zaczęli porównywać ją do pozycji spod szyldu The Elder Scrolls.

W międzyczasie, bo 28 lipca 2020 roku, Grounded trafiło do wczesnego dostępu. Już 1 sierpnia studio Obsidian Entertainment ogłosiło duży sukces swego niewielkiego projektu; w ciągu pierwszych 48 godzin od debiutu tytuł sprawdził milion graczy. W marcu 2021 zapowiedziano The Outer Worlds: Murder on Eridanos, w którym gracze mieli rozwiązać zagadkę morderstwa słynnej Halcyon Helen, czyli rzeczniczki prasowej korporacji Rizzo. Add-on miał położyć nacisk na prowadzenie śledztwa, przesłuchiwanie świadków i pozyskiwanie materiałów dowodowych. DLC zadebiutowało na komputerach osobistych, PlayStation 4 oraz Xboksie One 17 marca 2021 roku; podobnie jak poprzedni dodatek, Morderstwo na Erydanie miało trafić na Nintendo Switch w późniejszym terminie. Ku niezadowoleniu graczy czekających na jakiekolwiek wieści na temat Avowed, podczas konferencji Xbox & Bethesda Games Showcase studio Obsidian Entertainment nie zaprezentowało żadnych nowych materiałów z tej produkcji. Zamiast tego deweloperzy zapowiedzieli jeszcze jeden projekt, czyli The Outer Worlds 2. Jako że twórcy dysponowali wówczas jedynie tytułem swego nowego dzieła, nie ujawnili żadnych konkretów. Podobnie jak Avowed, The Outer Worlds 2 zmierzało na komputery osobiste oraz Xboksy Series X/S.

Zanim The Outer Worlds 2 i Avowed trafiły w ręce graczy, w sprzedaży pojawiła się inna gra Obsidian Entertainment. Choć Pentiment, czyli osadzona w średniowieczu przygodówka, był projektem znacznie mniejszego kalibru, okazał się jednym z czarnych koni 2022 roku (produkcja zadebiutowała 15 listopada). Tytuł zdobył uznanie graczy i recenzentów, o czym świadczyły „przytłaczająco pozytywne” opinie na platformie Steam oraz średnie ocen przyznanych mu przez branżowe media, które według serwisu Metacritic mieściły się w przedziale 86-88/100 (w zależności od platformy). Jak niedługo po premierze Pentiment zdradził jego główny projektant, czyli Josh Sawyer, powstanie takiego projektu nie byłoby możliwe, gdyby nie usługa Game Pass, która pozwoliła deweloperom trafić do wąskiego grona miłośników gatunku.

W międzyczasie, bo 27 września 2022 roku, zadebiutowała również pełna wersja gry Grounded, którą od lipca 2020 roku można było sprawdzić w ramach wczesnego dostępu. Tytuł otrzymał „bardzo pozytywne” recenzje graczy na platformie Steam, a według serwisu Metacritic średnia ocen przyznanych mu przez branżowe media mieściła się w granicach 82-83/100 (w zależności od platformy).