Przemysł i Handel | Gospodarka | Cezar IV poradnik Cezar IV

Ostatnia aktualizacja: 17 września 2019

Zadaniem przemysłu jest zapewnienie nam pieniędzy (razem z handlem) oraz zagwarantowanie naszym obywatelom zaspokojenia ich konsumpcyjnych potrzeb.

Pod słowem przemysł rozumiem również kopalnie, tartaki i pozostałe budynki, które pozyskują surowce.

Jak już wcześniej wspomniałem pierwsze decyzje dotyczące przemysłu są zdeterminowane przez potencjalne zyski jakie może przynieść nam sprzedaż wyprodukowanych dóbr.

Jaki przemysł i szlak handlowy wybrać jako pierwszy

Jedną z pierwszych rzeczy jaką musimy sprawdzić jest ilość i rodzaj dostępnych szlaków handlowych.

Szukamy towaru, który można wydobywać/produkować na naszej mapie i który ma możliwie najwyższą cenę wśród wymienionych w zakładce Zasoby na ekranie Doradców.

Patrzymy czy przy istniejącym rozłożeniu na mapie zasobów będzie możliwe takie wybudowanie fabryk i kopalni/upraw/tartaków, aby surowce nie musiały pokonywać długiej drogi z miejsca gdzie je wydobyto/pozbierano do fabryki. O ile w przypadku towarów wymagających tylko jednego surowca do produkcji rzadko stanowi to problem (po prostu budujemy fabryki obok miejsca z którego pochodzą dane surowce), to w przypadku tych produkowanych z 2 surowców wymaga to pewnych umiejętności. Warto pamiętać o tym, że podobnie jak z żywnością, niepotrzebny transport towaru/surowca zajmuje czas i zmniejsza wydajność całego systemu.

W idealnej sytuacji szlak handlowy umożliwia nam sprzedaż więcej niż jednego zyskownego i relatywnie łatwego w produkcji dobra. Jest to szczególnie ważne podczas otwierania pierwszego szlaku, gdy ilość naszych pieniędzy jest dość ograniczona. W takich sytuacjach proponuję spróbować postawić od razu dwa ciągi produkcyjne - to co prawda podniesie koszty inwestycyjne i zapotrzebowanie na siłę roboczą, ale również znacząco zwiększy nasze dochody.

Kolejne szlaki handlowe vs. zaspokojenie potrzeb naszych obywateli

Tutaj już wszystko zależy od naszych priorytetów. Dla mnie zazwyczaj najważniejsze są szybkie zyski i dopiero gdy mam przynajmniej 5000 dinarów w kasie i 3-4 tysiące rocznych dochodów zaczynam budować targowiska dóbr podstawowych. Dopuszczenie naszych obywateli do dóbr podstawowych ma sens dopiero wtedy kiedy możemy sobie pozwolić na nie przynoszące bezpośredniego zysku fabryki.

Konieczność udostępnienia naszym ekwitom dóbr luksusowych to III etap rozwoju miasta - więc na etapie rozbudowy szlaków handlowych nie warto sobie tym głowy zawracać.

Szlaki handlowe otwieramy sukcesywnie, wraz z rosnącą liczbą obywateli. Tutaj inwestycje bardzo szybko przynoszą zyski - im szybciej więc rozkręcimy nasz handel - tym lepiej.

Na tym etapie warto też myśleć o takim rozmieszczeniu faktorii handlowych i portów handlowych aby sprzedawane (a później kupowane) w nich produkty trafiały sprawie na miejsce przeznaczenia (patrz rozdział Transport )

Sprzedaż surowców vs. sprzedaż dóbr

Wielokrotnie będziemy mieli do wyboru (czasem nawet w tym samym szlaku handlowym) do sprzedaży zarówno przetworzone dobra jak i surowiec jaki jest potrzebny do jego wytworzenia: np. jednocześnie będziemy mogli sprzedawać drewno i meble. Jest to oczywiście dość dogodne rozwiązanie - bo powoduje, iż stosunkowo małym nakładem środków będzie możliwe zarabianie na 2 towarach jednocześnie. Są tutaj jednak dwa zastrzeżenia.

Po pierwsze wytworzone w fabrykach dobra mają wyższą cenę niż surowce, więc lepiej sprzedawać najpierw te drugie.

Po drugie w przypadku surowców, których roczna produkcja jest ograniczona (najczęściej dotyczy to dóbr uprawianych bądź w niektórych scenariuszach drewna) możemy w ten sposób odciąć surowce potrzebne do produkcji gotowych dóbr - dobrze się więc zastanów przed zbyt szybką sprzedażą takiego surowca.

Szczególnym przypadkiem jest tutaj marmur - jest to jedyny surowiec, który w ogóle nie podlega dalszej obróbce i osiąga bardzo przyzwoitą cenę na rynku sam z siebie - większą niż niektóre z dóbr. Marmur sprzedajemy w każdej ilości - jego jedyną wadą jest konieczność zatrudnienia dość dużej ilości plebejuszy w kamieniołomach (72 osoby na 1 kamieniołom)

Oczekiwania Rzymu

Poza dwoma wyżej wymienionymi źródłami wykorzystującymi produkowane przez nasz przemysł towary pozostaje trzecie - Rzym. Tutaj trudno o regułę. Z oczywistych powodów w przypadku żądań (demand) musimy stanąć na głowie i zrobić wszystko aby Senat bądź Cezar otrzymali co swoje. W przypadku gdy nie mamy danej gałęzi przemysłu i dysponujemy przynajmniej rokiem czasu żądanie 60 jednostek jakiegoś dobra jesteśmy zazwyczaj w stanie spełnić.

W przypadku gdy dany przemysł mamy już rozbudowany - proponuję wykorzystać opcję "stack" z zakładce Zasoby w ekranie doradców. Zaznaczenie jej przy danym towarze powoduje, iż nikt go nie będzie kupował ani zabierał z magazynów - niezależnie od miejsca gdzie się teraz znajduje. Pozwala to na błyskawiczne zebranie dużych ilości danego towaru, aczkolwiek ceną jest zupełne odcięcie naszego miasta od korzyści czerpanych z tego towaru.

Ponieważ w pewnych sytuacjach może mieć to katastrofalne konsekwencje - np. odcięcie na rok rozbudowanych na 3 poziomie Insuli od jedynych 2 dóbr podstawowych jednocześnie może doprowadzić do degeneracji większości z naszych domów i do bardzo poważnego braku rąk do pracy. W takich sytuacjach pozostaje działanie bardziej subtelne - np. ręczne odcinanie sprzedaży pewnych dóbr na niektórych targowiskach albo chwilowe zamykanie jakiegoś szlaku handlowego.

Są też oczywiście sytuacje w których lepiej pogodzić się z utratą Zadowolenia niż z konsekwencjami związanymi z odcięciem naszych obywateli bądź kupców od pewnych towarów. Całe szczęście coś takiego zdarza się relatywnie rzadko.

Broń i pancerze

Specyficznym towarem jest zarówno broń jak i pancerze. Należą do najbardziej zyskownych przedmiotów jakimi można handlować ale nierzadko interesy skarbca będą musiały ustąpić przed potrzebami naszych żołnierzy.

W scenariuszach gdzie stosunkowo wcześnie pojawia się militarne zagrożenie trzeba liczyć się z koniecznością wybudowania fabryk broni i pancerzy w pierwszej kolejności. Takie przypadki są szczegółowo omówione za każdym razem w poniższych opisach scenariusza.

Import

W większości przypadków sprowadzać będziemy głównie towary egzotyczne - czwarty i najdroższy rodzaj dóbr. Są one potrzebne do rozwoju domów patrycjuszy i należy się liczyć ze sporymi kosztami związanymi z ich sprowadzaniem - ale na III etapie rozbudowy miasta zazwyczaj dysponujemy już dostatecznymi dochodami aby nie stanowiło to zasadniczej przeszkody.

Niestety w wielu scenariuszach będzie konieczne również sprowadzanie dóbr luksusowych bądź nawet podstawowych. Z jednej strony są one znacząco tańsze (szczególnie w sytuacji gdy zamiast dóbr kupować będziemy surowce potrzebne do ich wytworzenia, które przetwarzać będziemy na miejscu) z drugiej - konieczność ich zakupu pojawia się na II etapie, w sytuacji gdy dysponujemy znacznie mniejszymi zasobami finansowymi.

Niezależnie jednak od rodzaju sprowadzanych dóbr trzeba pamiętać o tym by kontrolować zarówno wysokość sprowadzanych ilości towaru (tak aby nagle nie zbankrutować) jak również aby dobrze rozważyć czy tak naprawdę w ogóle go potrzebujemy.

Ilość fabryk/kopalń a wydajność szlaków handlowych i rynku.

Dokładna ilość fabryk czy kopalń gwarantujący określony roczny przychód nie jest możliwa do podania - podobnie jak z żywnością bardzo wiele zależy od wzajemnego rozmieszczenia poszczególnych budowli i sprawności sieci komunikacyjnej miasta.

Niemniej na swoje potrzeby opracowałem pewne przybliżone zasady pomocnicze.

Produkcja a surowce:

1 fabryka/uprawa/hodowla wystarcza na 2 fabryki

Mieszkańcy:

Na potrzeby 2tyś miasta 6 fabryk produkujące towary podstawowe (2 każdego rodzaju) spokojnie wystarczają. W przypadku towarów luksusowych (a wiec początek III etapu) na początku wystarczają jedynie 2 fabryki, które później będzie można rozbudować jeśli ilość ekwitów i patrycjuszy zacznie rosnąć.

Handel:

Średnio można liczyć, iż każda fabryka dostarczy 15 jednostek towaru rocznie - czyli szlak handlowy gdzie zapotrzebowanie wynosi 45 rocznie będzie wymagał minimum 3 fabryk.

Powyższe wskaźniki modyfikują dodatkowo błogosławieństwa, wydajność transportu oraz zatrudnienie. Podobnie jak z żywnością należy po prostu obserwować co się dzieje i w razie nadwyżek bądź niedoborów odpowiednio reagować.

Dobrze wypracować sobie nawyk sprawdzania 2-3 razy do roku wszystkich szlaków handlowych i zwracania uwagi czy jakaś część naszej produkcji się nie marnuje, bądź czy nie da się sprzedać większych ilości towarów.