Recenzja EA Sports FC 24 - nowa nazwa i (prawie) nowa gra

FIFA 23 była ostatnią pozycją wydaną pod szyldem międzynarodowej organizacji piłkarskiej, a wszystkie nowe odsłony serii będą teraz nosić nazwę EA Sports FC (z odpowiednim numerkiem na końcu). Tak, już oficjalnie pożegnaliśmy ponad 20 lat historii, ale było to godne pożegnanie – z mistrzostwami świata i dużą ilością contentu dla fanów piłki. Natomiast po spędzeniu ponad 30 godzin z EA Sports FC 24 i uważam, że nowe otwarcie jest bardzo bezpieczne, choć przemyślane.

Nie będzie to rewolucja, na którą wiele osób pewnie liczyło, ale z drugiej strony, zanim zacząłem pisać tę recenzję, zastanawiałem się, co takiego musiałoby się stać, byśmy wszyscy (gracze) powiedzieli: „Wow, nie no, tego to się nie spodziewaliśmy”. Doszedłem do zabawnego wniosku, że w zasadzie nie da się wymyślić koła na nowo w przypadku takiej serii. Niezależnie od tego, co EA Sports zaserwuje, weterani cyklu dostrzegą każdą najmniejszą zmianę w fizyce piłki, wrzutkach czy podaniach, a niedzielni gracze powiedzą, że to „odgrzewany kotlet”. A czy EA Sports FC 24 jest takim kotletem? Na szczęście nie.

Nowe menu – nowa era

Pokuszę się o stwierdzenie, że kompletne przebudowanie menu głównego w EA FC 24 to swego rodzaju manifest twórców, pozwalający odciąć się już na poziomie wizualnym od poprzedniego cyklu. Co najmniej od czasów FIF-y 12 interfejs serii wyglądał co roku bardzo podobnie, a gracze z przekąsem mówili, że każda następna edycja zmienia tylko kolor skórki, ewentualnie przestawia jakieś panele w inne miejsca.

Tutaj na pierwszy rzut oka z przeszłości nie ostało się nic, bo zamiast menu poziomego mamy pionowe i wygląda ono „next-genowo”, zupełnie inaczej niż wszystko, co do tej pory widzieliśmy. Mnie się podoba, jest czytelne i umożliwia szybki dostęp do najprzydatniejszych funkcji, ale w sumie jego prezencja to kwestia gustu, Was nie musi zachwycić.

Jeśli chodzi natomiast o dostępne tryby gry, tutaj zmieniło się niewiele – jest wieloosobowy Ultimate Team jako główna atrakcja, a poza nim znajdziecie wszystkie klasyczne typy rozgrywki. Braku licencji FIFA również raczej nie odczujecie – w grze dostępnych jest ponad 700 klubów, ponad 30 lig, 19 tysięcy prawdziwych piłkarzy i piłkarek oraz ponad 100 realistycznie odwzorowywanych stadionów.

Gameplay to chyba największa zmiana

Może zdziwi Was to, co powiem, ale uważam, że ogólny feeling rozgrywki jest pozornie zbliżony do tego z FIF-y 23. Chodzi o samo tempo gry i to, jak piłkarze poruszają się po boisku. Grałem w poprzednią część w zasadzie do samego końca i przeskok do EA FC 24 był dla mnie bardzo płynny, powiedziałbym, że płynniejszy niż z FIF-y 22 do FIF-y 23. Napisałem „pozornie”, bo choć faktycznie może wydawać się w pierwszych chwilach, że EA niewiele zrobiło, że jedynie nałożyło nową skórkę na stary silnik, szybko zorientujecie się, iż zmieniło się tu więcej, niż mogłoby się wydawać.

Zacznijmy od najbardziej istotnej modyfikacji, a mianowicie sposobu poruszania się po boisku. W EA FC 24 da się dostrzec bardzo duży wpływ technologii HyperMotion V na rozgrywkę. Na przemian z graniem oglądałem w telewizji mecze Ligi Mistrzów i faktycznie było widać, że zawodnicy w FC 24 ustawiają się w zasadzie tak jak ci na żywo, że te formacje przesuwają się jak prawdziwe, a tysiące nowych animacji pozwalają odwzorować ogólny wygląd meczu piłkarskiego.

Gdy przełączałem widok z gry na boisko, w pewnych momentach naprawdę łapałem się za głowę, bo gestykulacja piłkarzy, mowa ich ciała, to, w jaki sposób zbierają się do sprintów, wchodzą w dryblingi czy w walkę bark w bark – wszystko to naprawdę do złudzenia przypominało to, co oglądamy w telewizji. Tego brakowało w FIF-ie 23 i właśnie z tego powodu gracze często narzekali, że wygląda ona trochę sztywno, trochę za bardzo jak gra. Było widać, że coś tam się rusza na murawie, ale nie miało to duszy, piłkarze działali w oderwaniu od siebie, bazując na innych, gorszych, animacjach.

Aktywności w karierze piłkarza potrafią zaskakiwać.EA Sports FC 24, EA, 2023

Sporo zmieniło się także w kontroli nad zawodnikami i przyzwyczajenie się do tego zajmie Wam więcej niż kilka godzin, jeśli graliście w FIF-ę 23. Piłkarze w EA FC 24 zamiast trzech typów AcceleRATE dostali ich teraz aż 7 i widać, że twórcy położyli mocny nacisk na wykorzystanie ich w trakcie rozgrywki. Zawodnicy posiadający element gwałtowności w swojej charakterystyce są niebywale zwrotni, faktycznie potrafią oderwać się od rywala w pierwszych metrach, a prowadzenie piłki przy nodze to dla nich kaszka z mleczkiem.

To duża zmiana względem poprzedniej gry, bo tam zawodników ze stylem biegu „gwałtowny” unikałem ze względu na to, iż w zasadzie zawsze byli dla mnie za wolni na dłuższym dystansie. Ci dysponujący stylem o nazwie „przedłużony” dominowali ich na każdej długości biegu, gdyż niezależnie od statystyk osiągali wyższą prędkość na długim dystansie (przed grudniowymi patchami wręcz frunęli przed siebie) i bardziej pasowali do mety gry.

W tym roku nadal „przedłużeni” są mocni, ale nie aż tak. Jasne, na środku obrony ten styl biegu to wciąż rzecz niezbędna, ale w zasadzie wszędzie indziej można eksperymentować z innymi. Nawet niekochany styl „kontrolowany” ma sporo sensu, bo znaczna część zawodników jest teraz „kontrolowana przedłużona” lub „kontrolowana gwałtowna”, czyli znajduje się gdzieś pośrodku pomiędzy dwiema skrajnymi grupami. To pozwala na zbudowanie bardzo zbalansowanego zespołu, gdzie szybcy i zwrotni są skrzydłowi, stateczni i potężni środkowi obrońcy, a reszta dopasowana do indywidualnych potrzeb grającego.

Jak Robert skacze do główki, to nie ma co zbierać.EA Sports FC 24, EA, 2023

Osobny akapit należy się golom, bo tutaj czeka Was zaskoczenie: nie strzela się ich już tak łatwo. W poprzednich odsłonach FIF-y wystarczyło zwrócić drążek analogowy w kierunku względnie zbliżonym do bramki, a nasz zawodnik uderzał w jej światło, chyba że był mocno zasłonięty czy pozbawiony balansu ciała przez rywala.

W EA FC 24 to zupełnie inna bajka, bo nawet z włączoną domyślną asystą strzałów trzeba dużo dokładniej celować w światło bramki. Nie wiem, czy to zamierzony efekt, czy też jakiś bug, który zmniejsza poziom asysty, ale jest faktem, że strzelanie goli wymaga teraz od gracza więcej umiejętności. W wielu sytuacjach złapałem się na tym, że strzał był wymierzony tak, iż niewątpliwie trafiłbym w FIF-ie, a w EA FC 24 piłka poleciała obok bramki. Przestawienie się na takie celowanie zajęło mi dobrych kilka godzin.

Kamera z oczu sędziego to nowość.EA Sports FC 24, EA, 2023

Wbrew pozorom nie znerfiono strzałów z fałsza, te wchodzą z mniej więcej podobną częstotliwością jak do tej pory, choć ewidentnie piłkarzom częściej zdarza się wykonywać inne zagrania po wciśnięciu L2/LT. Do tej pory w zasadzie zawsze powodował to strzał z zewniak, a teraz zawodnicy częściej decydują się na inne ekwilibrystyczne zagrania (np. strzały piętką czy raboną). Sama trajektoria lotu piłki przy strzałach również została zmodyfikowana i mam wrażenie, że jest bardziej „mięsista” niż do tej pory. Nie podoba mi się za to zmiana w power shotach, które w mojej opinii wchodzą teraz zbyt łatwo, szczególnie jeśli dany piłkarz ma odpowiedni styl gry. Powinno to zostać poprawione w patchach, bo Haaland strzelający silną przewrotką z 35 metrów jest raczej zaprzeczeniem realizmu.

Dużo dziwnych zmian nastąpiło w podaniach i sam nie wiem, co o tym myśleć. Przede wszystkim mam wrażenie, że w EA FC 24 podania są albo bardzo lekkie, albo bardzo mocne, brakuje wyważonego środka, co denerwuje przy wyprowadzaniu piłki z obrony. Kompletnie zlikwidowano silne podania prostopadłe górą (LB+RB+Y lub L1+R1+trójkąt), które teraz idą dołem jak zwykłe silne podania prostopadłe (RB+Y lub R1+trójkąt). Jestem przekonany, że to błąd, bo takie piłki były wręcz podstawą szybkich kontrataków. Zagrywanie zwykłych podań prostopadłych górą w zasadzie mija się z celem, gdyż są one tak wolne, że rywal zawsze je przejmie w locie lub tuż po przyjęciu przez naszego zawodnika. Trzymam kciuki, aby zostało to naprawione, bo jest to jedna z najbardziej irytujących rzeczy podczas rozgrywki.

W trakcie gry nie wolno Wam ignorować dośrodkowań, które przygotowano w zasadzie od zera. Zapomnijcie wszystko, co o nich wiedzieliście, i uczcie się od nowa. Klasyczne wrzutki spod linii bocznej są teraz trudniejsze do wykonania, natomiast dośrodkowania z głębi pola oraz z przytrzymaniem modyfikatora (L2 lub LT) stały się zabójcze. Oznacza to też, że w mecie gry znajdują się wysocy, silni i szybcy napastnicy, którzy dysponują dobrymi główkami. Nie jest to co prawda powrót do czasów Benteke i FIF-y 14, ale dodaje ciekawą opcję do zabawy.

EA FC 24 stawia na uniwersalność, więc gra na wrzutki i rosłych napastników nie jest jedyną opcją. Szalenie skuteczne okazują się rajdy z piłką po skrzydle i mocne podania po ziemi w pole karne. Tutaj najlepiej sprawdzą się szybcy i zwinni skrzydłowi pokroju Viniego Juniora, Raheema Sterlinga czy Neymara. Drybling z piłką przy nodze jest bardzo ważny i z pewnością nieraz traficie na przeciwników „kręcących kółka” z futbolówką. Od takich zwodów może rozboleć głowa, ale dobrą wiadomością jest to, że da się je powstrzymać, choć trzeba się tego nauczyć. W przeciwnym razie będziecie mieli problem z dobrymi dryblerami.

Najlepsze karty w UT czekają w paczkach.EA Sports FC 24, EA, 2023

Na duży plus muszę zaliczyć zmiany w starciach fizycznych. W EA FC 24 wyraźnie widać, że dobrze zbudowani zawodnicy, pokroju Antonio Rudigera czy Virgila van Dijka, zyskują na boisku przewagę dzięki swojej posturze. Teraz zastawianie piłki takimi „kolosami” jest dużo skuteczniejsze niż do tej pory. Tacy futboliści są również bardziej przydatni w grze kombinacyjnej, bo potrafią odpychać rywali, mając piłkę przy nodze, oraz strzelać bez utraty równowagi, nawet jeśli przeciwnik próbuje im przeszkadzać.

W tym miejscu muszę także pochwalić EA za dobre zbalansowanie rozgrywki fizycznej. Wiele osób zastanawiało się, czy w mieszanych składach w Ultimate Teamie piłkarki z wysoko ocenioną siłą nie będą przepychać dużo większych mężczyzn. Nic takiego nie ma tu miejsca, postawiono na realizm, a wygranie pojedynku bark w brak przez zawodniczkę mierzącą 170 czy nawet 180 cm wzrostu z piłkarzem, który ma 190 cm, jest w zasadzie niemożliwe (oczywiście przy założeniu, że ich atrybuty siły są do siebie zbliżone). Powoduje to także, że wykorzystywanie kobiet na środku obrony w Ultimate Teamie raczej mija się z celem, no chyba że chcecie poświęcić główki, fizyczność i odbiory na rzecz szybkości biegu. Co ciekawe, gra kobiet nie różni się niczym od gry mężczyzn – poruszają się w ten sam sposób, strzelają z tą samą siłą itp. Myślę, że granie piłkarkami można porównać do rozgrywki składem bardzo niskich piłkarzy (w dużej części poniżej 170 cm wzrostu), a więc zwinnych i dobrych w dryblingu, ale słabych w starciach fizycznych i w powietrzu.

Jeśli chodzi o grę w obronie, to trudno tu mówić o dużych zmianach. Podobnie jak rok i dwa lata temu podstawą jest dobrze wykonywany jockey movement (przytrzymywanie L2/LT podczas bronienia), blokowanie strzałów i odbieranie piłki pomocnikami. Wybór środkowych lub bocznych obrońców nadal powoduje „wylewy” i dziury w formacji, choć nie tak duże jak kiedyś. Podoba mi się to, że można korzystać ze środkowych obrońców, a nie obawiać się, iż po nieudanym odbiorze posypie się cały zespół, ale cofać się nadal lepiej defensywnym pomocnikiem, a defensorów używać w obrębie pola karnego.

Płatne Ewolucje, nieładnie.EA Sports FC 24, EA, 2023

Więcej dobrego mam do powiedzenia o bramkarzach – w końcu bronią. Nowy sposób ich animowania powoduje, że grają znacznie lepiej niż w poprzednich FIF-ach i czasem zdarza się im wybronić naprawdę niezłe strzały. Nie oznacza to jednak, że grają dobrze, nadal wybór bramkarza ma marginalne znaczenie, bo w zasadzie każdy oceniony na 85+ gra tak samo, jeśli jest odpowiednio wysoki (190 cm+). Jest jednak dużo lepiej niż w FIF-ie 23, gdzie w zasadzie ich nie było, a ostatnią linię obrony stanowili defensorzy. Muszę przyznać, że w Ultimate Teamie Wojtek Szczęsny uratował mi skórę kilka razy w sytuacjach sam na sam, a wiem, że w FIF-ie 23 wpuściłby gola. To nadal nie jest to, czego bym chciał, ale przynajmniej seria zrobiła zwrot w dobrym kierunku.

Na koniec sekcji gameplayowej muszę wspomnieć szerzej o stylach gry. Zastąpiły one dość dziwne cechy, które determinowały to, czy zawodnik potrafi strzelać z fałsza, uderzać mocno z główki itp. Cechy te były raczej mało przydatne, bo niektóre z nich kompletnie na nic nie wpływały, a inne miały bardzo enigmatyczne opisy i w zasadzie trudno było zobaczyć je w akcji. EA wyrzuciło je ze swojej produkcji i zamiast nich umieściło style gry. Jest to zestaw umiejętności przygotowanych we współpracy z firmą analityczną Opta, który pozwala na uzyskanie przez piłkarzy bonusów do poszczególnych zagrań. Działa to całkiem sprawnie i przede wszystkim czytelnie. Ma też niebywale duży wpływ na rozgrywkę, bo odpowiednie style pozwalają na ulepszenie nawet świetnych zawodników i zawodniczek.

Stadiony w EA FC 24 żyją.EA Sports FC 24, EA, 2023

Jeśli dany piłkarz został wyposażony np. w style gry „potężne główki”, „walka w powietrzu” i „szybkość”, w trakcie rozgrywki okaże się prawdziwą bestią w polu karnym i przy dośrodkowaniach. Nawet jeżeli jego statystyki nie będą na elitarnym poziomie (od 90 pkt. oceny ogólnej wzwyż), i tak takie style gry są w stanie sprawić, że będzie on grać lepiej, niż można by przypuszczać. Mnie szczególnie do gustu przypadli obrońcy z premią do gry głową oraz fizyczności, a także skrzydłowi z bonusami do dryblingu i szybkości biegu. Style gry mają również ulepszone wersje oznaczone plusem, są one przeznaczone wyłącznie dla tych najlepszych i jeszcze bardziej widać ich wpływ na gameplay. Co więcej, widzimy nawet, kiedy się aktywują, bo podczas wykonywania zagrań wymagających danego stylu gry, nad wskaźnikiem zawodnika wyświetla się odpowiednia ikonka.

Wszystkie te zmiany łącznie powodują, że gameplay w EA FC 24 oceniam na plus względem FIF-y 23. W nową produkcję EA Sports gra mi się przyjemniej, bardziej płynnie i mam dużo większy wpływ na rozgrywkę niż do tej pory. Zdaję sobie jednak sprawę, że części z Was te zmiany mogą nie przypaść do gustu, bo wymagają od grającego więcej umiejętności, a w konsekwencji sprawiają, że gra staje się trudniejsza (choć też o niebo bardziej satysfakcjonująca). Wystawiłbym więc rozgrywce bardzo dużego plusa, gdyby nie te podania, szczególnie prostopadłe. Tam trzeba aktualizacji i to na wczoraj.