autor: Michał Jodłowski
Skrzydlaci rycerze, czyli husaria. Polskie wojsko w grach – od husarii po GROM
Spis treści
Skrzydlaci rycerze, czyli husaria
- Pojawiła się w grach: Mount & Blade: Ogniem i mieczem, Polskie Imperium: Od krzyżaków do potopu, Civilization VI, serii Kozacy i wielu innych
- Okres działania: XVI–XVIII w.
- Największe sukcesy: bitwa pod Kircholmem (1605), bitwa pod Kłuszynem (1610), bitwa pod Chocimiem (1621) i wiele innych
Jedną z najbardziej rozpoznawalnych formacji konnych świata jest polska husaria. Jej przedstawiciele, popularnie nazywani „skrzydlatymi husarzami” (ang. winged hussars), wystąpili między innymi jako jednostki w Kozakach 3, Mount & Blade, Civilization VI czy Europie Universalis IV. Zgodnie z faktami husarię w grach przedstawia się jako potężną formację epoki, choć deweloperzy zwykle ulegają legendzie ikonicznych skrzydeł, których jednostki bojowe nie używały, a z całą pewnością nie w tak niepraktycznej formie. W odwzorowaniu husarii najlepiej wypadło Mount & Blade, uwzględniające nawet tak drobne detale jak noszone czasem przez husarzy lamparcie skóry.
Husaria jako taka, wbrew obiegowej opinii, nie jest polskim wynalazkiem, natomiast prawdą jest, że jej polski wariant był formacją o absolutnie zabójczej, niespotykanej skuteczności. W bitwie rodzimi husarze rozbijali przy niskich stratach własnych często kilkakrotnie bądź kilkunastokrotnie większe oddziały wroga.
Przykładami znacznych zwycięstw są bitwa pod Kircholmem, bitwa pod Chocimiem czy bitwa pod Kłuszynem. Mniej znanym, ale niezwykle imponującym starciem jest bitwa pod Hodowem, gdzie około 400 husarzy i innych kawalerzystów polskich skutecznie obroniło się w walce pieszej z – jak podają różne źródła – liczącymi od 10 do 40 tysięcy (!) oddziałami Tatarów. Są to wartości tak niebotyczne, że trudno w te (nie mówiąc o wyższych) liczby uwierzyć.
Husaria to jeden z najbardziej rozpoznawalnych w świecie polskich symboli, przynajmniej przez osoby choć trochę zainteresowane historią. „Skrzydlaci” pojawili się chociażby w słabym filmie Bitwa o Wiedeń czy piosence szwedzkiego zespołu metalowego Sabaton pod tytułem, a jakże, Winged Hussars.