Turn 10 Studios
Firma producent
Amerykańskie studio deweloperskie z siedzibą w Redmond w stanie Waszyngton. Firma (powołana do życia przez Microsoft Studios) czuwa nad rozwojem serii Forza Motorsport, będącej bezpośrednią konkurencją dla cyklu Gran Turismo, święcącego triumfy na platformach PlayStation. Od 2016 roku dzieła Turn 10 Studios trafiają nie tylko na konsole spod szyldu Xbox, lecz także na komputery osobiste.
Historia
Era pierwszego Xboksa
W 2001 roku firma Microsoft utworzyła zespół Turn 10 Studios, którego zadaniem było wypełnienie luki realistycznych gier wyścigowych na konsoli Xbox, a tym samym stworzenie konkurencji dla cyklu Gran Turismo. Studio, które musiało zaczynać od zera, poświęciło cztery lata na opracowanie swojego autorskiego projektu. Była nim gra Forza Motorsport, która trafiła na pierwszego Xboksa w maju 2005 roku. Produkcja wykorzystująca możliwości usługi sieciowej Xbox Live przypadła do gustu recenzentom i odniosła sukces sprzedażowy, kładąc fundament pod nową markę. Niedługo po jej debiucie autorzy zabrali się za tworzenie kontynuacji, która miała trafić na następną konsolę Microsoftu.
Xbox 360, czyli brama do sławy
Opracowanie drugiej części serii zajęło deweloperom dwa lata. Forza Motorsport 2 trafiła na Xboksa 360 w maju 2007 roku, a oprócz wysokiej jakości grafiki mogła się pochwalić między innymi rozbudowanym systemem tuningu oraz sieciowym domem aukcyjnym, w którym gracze wystawiali na sprzedaż swoje samochody. Trzecia część serii zadebiutowała dwa lata później. Tym razem twórcy skoncentrowali się na dopieszczeniu oprawy graficznej i modelu jazdy, oraz na zwiększeniu możliwości modyfikacji pojazdów (tak optycznych, jak i mechanicznych). Ostatnia pełnoprawna odsłona cyklu, która pojawiła się na Xboksie 360, to Forza Motorsport 4; gra wycisnęła ostatnie soki z tej konsoli, a dobrodziejstwa wysokiej jakości grafiki można było docenić w nowym trybie Autovista, pozwalającym na przyglądanie się z bliska wybranym samochodom; ponadto tytuł wykorzystywał sensor Kinect. Nim autorzy mogli zająć się opracowaniem piątej odsłony cyklu, pomogli nowo powstałemu studiu Playground Games w stworzeniu zręcznościowego spin-offa serii, zatytułowanego Forza Horizon.
Uczeń przerasta mistrza?
W międzyczasie marce Forza Motorsport nie udało się uniknąć porównań z cyklem Gran Turismo. Wielu fanów realistycznych gier wyścigowych wskazywało na to, że uczniowie (Turn 10 Studios to dużo młodsze studio niż doświadczone Polyphony Digital) przerośli swoich mistrzów; zwłaszcza że proces produkcji kolejnych części konkurencyjnej serii przedłużał się w nieskończoność, podczas gdy opisywane studio twardo trzymało się dwuletniego cyklu wydawniczego.
W 2013 roku deweloperzy dostarczyli więc Forzę Motorsport 5, czyli jeden z tytułów startowych konsoli Xbox One. Oprócz poprawionej grafiki, tytuł mógł się pochwalić wykorzystaniem tak zwanej chmury, która kontrolowała Drivatary – oponentów sterowanych przez sztuczną inteligencję, niejako „podszywającą” się pod innych graczy dzięki umiejętności naśladowania ich stylu jazdy. Powstanie szóstej części serii było już tyko kwestią czasu – zanim jednak Forza Motorsport 6 wjechała na sklepowe półki w 2015 roku, do sprzedaży trafiła druga odsłona cyklu Forza Horizon, w której powstaniu również brali udział deweloperzy ze studia Turn 10. Wracając jednak do Forzy Motorsport 6 – autorom udało się naprawić błędy poprzedniczki, a jednocześnie zaoferować kilka nowości; poza dwukrotnie większą liczbą samochodów wprowadzono wyścigi nocne czy opady deszczu tworzące kałuże na torach i powodujące zjawisko tak zwanej akwaplanacji. Po niecałym roku gra doczekała się specjalnej, pecetowej wersji dystrybuowanej w modelu free-to-play.
Po premierze tej produkcji deweloperzy po raz kolejny pomogli ekipie Playground Games (tym razem przy tworzeniu Forzy Horizon 3), po czym skoncentrowali się na dopieszczeniu Forzy Motorsport 7. Tytuł wydany w 2017 roku wykorzystywał dodatkowe możliwości oferowane przez Xboksa One X, a zadebiutował jednocześnie także na komputerach osobistych.
Produkcja doczekała się ciepłego przyjęcia ze strony branżowych mediów. Według serwisu Metacritic, średnia wystawionych jej ocen mieściła się w przedziale 82-86/100. Gracze byli dla niej mniej łaskawi, o czym świadczyła średnia not na poziomie 6.5/10 (ponownie za Metacritic). Na przestrzeni kolejnych miesięcy deweloperzy pracowali nad rozwojem swojego dzieła, regularnie wypuszczając kolejne aktualizacje oraz DLC. Forza Motorsport 7 „żyła” do 15 września 2021 roku, kiedy to zniknęła ze sprzedaży.
Forza Motorsport od nowa
O tym, że seria Forza Motorsport doczeka się ósmej odsłony, po raz pierwszy usłyszeliśmy w lipcu 2020 roku, kiedy to światło dzienne ujrzał jej pierwszy zwiastun. Do jej premiery była jednak daleka droga, zaś na przestrzeni kolejnych miesięcy, a w konsekwencji – lat – publikowano nie tylko kolejne zwiastuny i materiały z rozgrywki, lecz również konkrety na temat jej zawartości. Niestety nie wszystkie z tych ostatnich nastrajały optymistycznie.
Forza Motorsport, bo tak ostatecznie zatytułowano ten projekt, decydując się niejako na reboot cyklu, ostatecznie zadebiutowała na komputerach osobistych oraz Xboksach Series X/S 10 października 2023 roku. Jej nowy silnik fizyczny spowodował, że autorzy byli zmuszeni stworzyć od podstaw nie tylko wszystkie samochody, lecz również trasy. W efekcie w momencie premiery produkcja była uboższa od swojej poprzedniczki pod względem zawartości. Niemniej, twórcy obiecywali, że nowe tory będą pojawiać się w niej co miesiąc.
Pierwsze recenzje Forzy Motorsport wskazywały na to, że będziemy mieć do czynienia z solidną produkcją. Wśród ocen prym wiodły „ósemki”, zaś według serwisu Metacritic ich średnia mieściła się w przedziale 82-85/100 (w zależności od platformy). Szybko wyszło jednak na jaw, że tytuł cierpi na szereg bolączek, a jedną z największych były problemy z zapisywaniem postępów w trybie kariery. W efekcie na platformie Steam opisywana pozycja szybko „przepadła”, a wystawione przez użytkowników „mieszane” opinie stały się „w większości negatywne”.
Autorzy zajęli się jednak przygotowywaniem łatek i przygotowywaniem obiecanej dodatkowej zawartości, toteż można było mieć nadzieję, że z czasem sytuacja ulegnie poprawie.