CD Projekt SA

Firma wydawca polski wydawca

Największa polska firma z branży gier wideo, a zarazem jedna z największych firm notowanych na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Działalność firmy CD Projekt SA rozpoczęła się od dystrybucji gier wideo na terenie Polski, jednak z czasem firma przekształciła się w branżowego giganta, którego filarem działalności są produkcje tworzone przez podległe mu studio CD Projekt RED oraz działalność platformy GOG.com.

• Historia CD Projekt SA
• CD Projekt jako polski wydawca gier
• CD Projekt jako wydawca gier
• gram.pl
• cdp.pl
• GOG.com

Historia CD Projekt SA

Początek działalności

Historia firmy CDP sięga początku lat 90. ubiegłego wieku, kiedy w licealnej ławie spotkali się jej dwaj późniejsi założyciele: Marcin Iwiński i Michał Kiciński. W czasach, kiedy rynek legalnych gier wideo w Polsce zupełnie nie istniał, sprowadzali oni po kilka egzemplarzy oryginalnych gier z zagranicy, a następnie sprzedawali je na giełdzie komputerowej w Warszawie. W 1994 roku obaj panowie postanowili założyć własną firmę o nazwie CD Projekt sp. z o.o., która w początkowym okresie działalności zajmowała się głównie dostarczaniem na rodzimy rynek oryginalnych gier wideo ze Stanów Zjednoczonych. Wkrótce spółka podpisała też pierwszą umowę na autoryzowaną dystrybucję gier firmy American Laser Games.

Już po dwóch latach od startu, w roku 1996, spółka CD Projekt jako pierwsza w naszym kraju zaczęła wydawać gry w polskich pudełkach oraz z polskimi instrukcjami. Krokiem milowym dla firmy było jednak stworzenie w roku 1999 pierwszej pełnej polskiej lokalizacji gry – Baldur’s Gate. Wśród aktorów użyczających głosu znaleźli się m.in. Krzysztof Kowalewski, Piotr Fronczewski, Wiktor Zborowski, Marian Opania i Jan Kobuszewski. Decyzja o pełnej lokalizacji okazała się strzałem w dziesiątkę, a sprzedaż gry w Polsce przekroczyła rekordowe wówczas 100 tys. egzemplarzy.

Start CD Projektu RED i CD Projekt SA

W 2002 roku Iwiński i Kiciński spełnili swoje kolejne marzenie, zakładając poza spółką CD Projekt swoje własne studio deweloperskie – CD Projekt RED, znane przede wszystkim z bestsellerowej serii gier RPG akcji Wiedźmin. W kolejnych latach uruchomiono też portal internetowy gram.pl z własnym programem lojalnościowym dla graczy, a także platformę dystrybucji cyfrowej Good Old Games (obecnie GOG.com), będące osobnymi spółkami, działającymi niezależnie od CD Projekt.

W 2008 roku uporządkowana została struktura organizacyjna całej grupy – wydzielono spółkę holdingową CDP Investment, jako podmiot dominujący grupy CD PROJEKT. W grudniu 2010 roku doszło do formalnego połączenia holdingu z firmą Optimus SA, jednym z najstarszych i największych producentów sprzętu komputerowego w Polsce (zajmującej się okazjonalnie także produkcją i wydawaniem gier oraz encyklopedii multimedialnych). Nowa firma przyjęła początkowo nazwę Optimus SA, którą następnie przemianowano na CD Projekt RED SA W listopadzie 2012 roku walne zgromadzenie akcjonariuszy zdecydowało o zmianie nazwy całej grupy na CD PROJEKT SA, kojarzonej historycznie z firmą CD Projekt sp. z o.o.

W tzw. międzyczasie część dystrybucyjna grupy przeszła sporą reorganizację. W 2012 roku CD Projekt sp. z o.o. zmienił nazwę na CDP.PL, zachowując portfel wydawniczy oraz związane z nim obowiązki poprzednika. W listopadzie 2014 roku CD PROJEKT SA sprzedał pakiet kontrolny swej lokalnej spółki dystrybucyjnej. W efekcie transakcji, CDP.PL został wydzielony poza grupę i od tego czasu funkcjonował jako samodzielne przedsiębiorstwo.

Produkcja gier i GOG.com filarami CD Projektu

Od tej pory filarami kolejnych sukcesów grupy CD PROJEKT SA była działalność studia CD Projekt RED oraz platformy dystrybucji cyfrowej GOG.com. W 2015 roku wielkim osiągnięciem spółki okazała się premiera gry Wiedźmin 3: Dziki Gon, natomiast w 2018 roku jej giełdowa wycena zaczęła szybować w górę po prezentacji nowego zwiastuna gry Cyberpunk 2077. Punktem kulminacyjnym fali sukcesów CD PROJEKT SA na warszawskiej GPW był 2 kwietnia 2020 roku, kiedy to grupa stała się największą notowaną tam firmą, wyprzedzając między innymi PZU, PKN Orlen oraz PKO BP. W grudniu 2020 roku, na krótko przed publikacją pierwszych recenzji gry Cyberpunk 2077, kurs akcji CD Projektu na warszawskiej giełdzie zaczął spadać. Trendu nie zatrzymała ani udana premiera tej produkcji (złożono na nią ponad osiem milionów zamówień przedpremierowych, przychody z jej sprzedaży na platformie Steam już dwa tygodnie wcześniej przekroczyły 50 milionów dolarów, a niedługo później poinformowano, że projekt już się zwrócił), ani tym bardziej pierwsze oceny i opinie graczy, którzy narzekali przede wszystkim na fatalną kondycję jej konsolowych wersji.

Gaszenie pożarów i rozwój

Firma CD Projekt niezwłocznie przeprosiła graczy, a studio CD Projekt RED zabrało się do pracy nad aktualizacjami. Poza tym poinformowano o możliwości dokonania zwrotu gry przez każdego niezadowolonego nabywcę, czego następstwem było tymczasowe zawieszenie jej cyfrowej dystrybucji za pośrednictwem PlayStation Store. Pomimo licznych kontrowersji Cyberpunk 2077 sprzedawał się doskonale. 22 grudnia firma CD Projekt poinformowała, że gracze nabyli już ponad 13 milionów jego egzemplarzy (po uwzględnieniu zwrotów), co było iście oszałamiającym wynikiem. Nagły i bolesny spadek cen akcji CD Projektu doprowadził jednak do tego, że 27 grudnia amerykańscy inwestorzy zdecydowali się na złożenie pierwszego pozwu zbiorowego. Domagali się w nim ustalenia, czy spółka CD Projekt wprowadziła ich w błąd, w konsekwencji doprowadzając do poniesienia przez nich strat finansowych.

Podczas gdy dla CD Projekt RED rok 2021 upłynął przede wszystkim pod znakiem naprawy Cyberpunka 2077, firma-matka studia zdołała znacząco się rozwinąć. Do przejętego przez nią w 2018 roku studia Spokko dołączyły dwa inne zespoły – tym razem zagraniczne. Mowa o Digital Scapes, które od lipca miało funkcjonować jako CD Projekt RED Vancouver, a także o The Molasses Flood, które trafiło pod skrzydła CD Projektu w październiku. Ponadto w lipcu zadebiutowała opracowana przez Spokko (we współpracy z CD Projekt RED) gra mobilna pod tytułem Wiedźmin: Pogromca potworów, która odniosła spory sukces.

Pod koniec listopada 2021 roku firma opublikowała wyniki finansowe za trzeci kwartał 2021 roku, które okazały się znacznie gorsze, niż przewidywali analitycy. Jak się okazało, winę za taki stan rzeczy ponosiła nie tylko kosztowna naprawa Cyberpunka 2077, lecz również platforma GOG.com. Pomimo przychodów na poziomie 41,8 mln zł, serwis wygenerował stratę wynoszącą 4,75 mln zł. By rozwiązać ten problem, serwis miał powrócić do korzeni, koncentrując się „na swojej podstawowej działalności biznesowej, co oznacza zapewnianie dostępu do starannie dobranej oferty gier wolnych od DRM” (za Piotrem Nielubowiczem, czyli wiceprezesem zarządu ds. finansowych firmy). Ponadto zespół miały czekać pewne zmiany w strukturze.

Co zaś tyczy się pozwów wytoczonych CD Projektowi przez inwestorów – tych w rezultacie było aż cztery, które w maju 2021 roku zostały połączone w jeden duży. W grudniu 2021 roku dowiedzieliśmy się, że sprawa zakończyła się podpisaniem ugody, w wyniku której firma zobowiązała się do zapłacenia pozywającym 1,85 miliona dolarów, w zamian za zrzeczenie się przez nich roszczeń względem CD Projektu.

Wysiłki CD Projektu i studia CD Projekt RED nie poszły na marne, bowiem na przestrzeni kolejnych miesięcy firma zaczęła odrabiać straty. W efekcie w styczniu 2023 roku opisywana firma znowu zaczęła być wyceniana na giełdzie wyżej niż francuski Ubisoft.

W kwietniu 2023 roku grupa opublikowała natomiast raport za 2022 rok, z którego wynikało, że zatrudniała 1292 pracowników z całego świata, a znakomita większość jej przychodów (71%) pochodziła z Ameryki Północnej. Co ciekawe, Polska odpowiadała za 3% wpływów CD Projektu; pomimo że ów wynik może nie wydawać się imponujący, perspektywa ulega zmianie po spojrzeniu na cały rynek azjatycki, z którego pochodziło zaledwie 7% przychodów firmy.

Zmiany na szczycie

W październiku 2023 roku dowiedzieliśmy się natomiast, że Adam Kiciński, który od 2010 roku pełnił rolę CEO lub współ-CEO spółki, przymierza się do ustąpienia ze stanowiska. W 2025 roku miał on ubiegać się o rolę członka rady nadzorczej. Od 1 stycznia 2024 roku nowymi Joint CEO CD Projektu mieli zostać Adam Badowski oraz Michał Nowakowski.

Na wcielenie tych zapowiedzi w życie trzeba było zaczekać do października 2024 roku. Wówczas Adam Kiciński odszedł z zarządu Grupy CD Projekt, od 31 grudnia mając zasiadać w zarządzie spółki, zaś w 2025 roku planując kandydować do jej rady nadzorczej. Jednocześnie tę ostatnią opuścili: Katarzyna Szwarc (dotychczasowa przewodnicząca), Michał Bień (przewodniczący i członek komitetu audytu), Maciej Nielubowicz (sekretarz i członek komitetu audytu), a także Łukasz Wejcher (członek komitetu audytu). Z dotychczasowych członków rady nadzorczej grupy ostał się w niej wyłącznie Marcin Iwiński.

W grudniu 2024 roku, z okazji 16. urodzin platformy GOG.com, CD Projekt ogłosił inicjatywę GOG Preservation Program. W ramach tego przedsięwzięcia starsze tytuły miały otrzymać stałe wsparcie techniczne oraz być na bieżąco dostosowywane do nowych systemów i podzespołów.

CD Projekt jako polski wydawca gier

Jako jeden z największych polskich dystrybutorów, od początku swej działalności (jako CD Projekt sp. z o.o.) firma skupiała się głównie na dystrybucji na terenie Polski najważniejszych gier komputerowych oraz konsolowych od największych światowych wydawców. W zapoczątkowanej w połowie lat 90. ubiegłego wieku historii firmy, wśród jej głównych partnerów handlowych znaleźli się tacy giganci rynku gier, jak Acclaim, Atari/Infogrames, Blizzard, Interplay, JoWooD, Konami, Microsoft, Psygnosis, SEGA, Sierra, THQ czy Ubisoft. Niemal od samego początku spółka zajmowała się także lokalizacją znakomitej większości wydawanych przez siebie gier. Oprócz premierowych edycji gier, na przestrzeni lat w portfolio wydawniczym firmy znalazły się także liczne serie wydawnicze, z których najważniejsze to:

1. eXtra Klasyka (wydawana także jako eXtra Klasyka neXt i Nowa eXtra Klasyka) – atrakcyjne cenowo reedycje najpopularniejszych gier komputerowych, a także kompletne serie gier (tzw. sagi lub antologie); przez pewien czas wydawane w trzech odrębnych kategoriach: eXtra Klasyka Hit, eXtra Klasyka Dodatek oraz eXtra Klasyka Gold;
2. Platynowa Kolekcja – atrakcyjne cenowo reedycje najpopularniejszych gier komputerowych, wzbogacone dodatkową zawartością (np. drukowane poradniki, ścieżki dźwiękowe), a także kompletne serie gier (tzw. sagi lub antologie);
3. Złota Kolekcja – okolicznościowe, zbiorcze wydania najpopularniejszych gier komputerowych wraz z oficjalnymi dodatkami;
4. TopSeller – seria pośrednia pomiędzy eXtra Klasyką a Platynową Kolekcją; pierwotnie jej cechą charakterystyczną była dwustronna okładka, zawierająca wersję w szacie graficznej serii oraz wersję premierową;
5. Fajna Cena – atrakcyjna cenowo seria, oferująca gry w formie, w jakiej zostały one wydane w dniu premiery (opatrzone dodatkowo łatwą do usunięcia naklejką);
6. Gamebook – atrakcyjne cenowo reedycje najpopularniejszych gier komputerowych lub pakiety kilku gier, wydawane w formie tzw. gamebooka (książka + gra);
7. eXtra Gra – skierowane do graczy kilkunastostronicowe czasopismo wraz z pełną wersją gry komputerowej;
8. $upercena – klasyczne gry w najniższej cenie, podzielone na trzy kategorie tematyczne: Klasyczna Gra, Rodzinna Rozgrywka oraz Zabawa i Relaks;
9. Grywalność Ponad Wszystko – najlepsze gry niezależne w atrakcyjnej cenie;
10. Świat Symulatorów – seria premierowych gier komputerowych z popularnego, budżetowego gatunku symulatorów;
11. Dookoła Filmu – seria gier komputerowych opartych na licencjach popularnych filmów oraz bajek;
12. Kolekcja Disneya – seria gier firmy Disney Interactive, podzielonych na trzy kategorie: Disney Klasyka, Disney Edukacja oraz Disney Magiczna Kolekcja.

CD Projekt jako wydawca gier

Oprócz szeroko zakrojonej działalności firmy jako polskiego dystrybutora zagranicznych tytułów, CDP ma na swoim koncie także kilka gier, których polskie wydania były jednocześnie światowymi premierami. Portfolio ww. produkcji przedstawia się jednak dosyć skromnie i składają się na nie głównie wydawane przez CDP lub spółki powiązane z grupą (np. Optimus Nexus) gry familijne i edukacyjne, tworzone przez rodzimych deweloperów z przeznaczeniem na polski rynek, a także produkcje, które ze względu na swoją specyfikę ukazały się wyłącznie na terenie naszego kraju (np. Mount & Blade: Ogniem i Mieczem czy Farming Simulator 2013: Ursus).

gram.pl

Uruchomiony jesienią 2005 roku portal internetowy poświęcony grom wideo. W początkowym okresie działalności stanowił on centrum dystrybucji cyfrowej oraz pomocy technicznej gier wydawanych przez CD Projekt sp. z o.o. Wprowadził też pierwszy w naszym kraju program lojalnościowy dla graczy, w którym za rejestrację produkcji dystrybuowanych przez firmę gracze uzyskiwali punkty wymienne na rabaty oraz nagrody rzeczowe. Od 1 lutego 2008 roku, po ponad dwuletniej współpracy z CD Projekt, gram.pl stało się niezależną spółką.

cdp.pl

Platforma e-commerce utworzona w październiku 2012 roku przez spółkę CDP.PL, jako nowy obszar działalności komercyjnej grupy kapitałowej CD Projekt. Początkowo serwis skupiał się głównie na sprzedaży cyfrowych wersji gier wideo oraz e-booków i e-komiksów, jednak w 2013 roku poszerzono jego asortyment o produkty zapisane na fizycznych nośnikach danych, sprzęt RTV oraz tradycyjne książki. Wraz z postępującym wzrostem zainteresowania platformami e-commerce, jej oferta została wzbogacona o gry planszowe i gadżety, związane w głównej mierze z grami komputerowymi.

W listopadzie 2014 roku, sklep cdp.pl wraz ze spółką macierzystą CDP.PL w wyniku wykupu menadżerskiego został wydzielony poza grupę CD Projekt.

GOG.com

Utworzony w 2008 roku przez CDP Investment sp. z o.o. anglojęzyczny serwis cyfrowej dystrybucji gier komputerowych, funkcjonujący obecnie w ramach grupy CD PROJEKT SA W początkowym okresie działalności portal nosił nazwę Good Old Games i skupiał się przede wszystkim na sprzedaży klasycznych gier komputerowych z lat 80. i 90. ubiegłego wieku, dostosowanych do wymagań współczesnych systemów operacyjnych. W związku z sukcesywnym pojawianiem się na platformie coraz nowszych gier, po czterech latach od powstania nazwa serwisu została zmieniona na GOG.com.

W chwili obecnej serwis stanowi jedną z największych na świecie platform dystrybucji cyfrowej, oferującą obok tytułów klasycznych również największe światowe premiery (a od 2014 roku również gry na systemy Mac oraz filmy). Posiada też własnego klienta o nazwie GOG Galaxy, służącego do obsługi gier zakupionych na platformie. Cechą charakterystyczną tytułów dystrybuowanych za pośrednictwem GOG.com jest brak kłopotliwych zabezpieczeń DRM, a także sporo materiałów dodatkowych (np. tapety, instrukcje czy oryginalne ścieżki dźwiękowe).

GOG Preservation Program

W listopadzie 2024 roku wystartowała inicjatywa GOG Preservation Program, której celem było przeciwdziałanie porzucaniu gier przez producentów i wydawców. Za jej sprawą platforma zobowiązywała się do zapewnienia objętym nią produkcjom wsparcia technicznego oraz łatek (na czele z aktualizacjami dostosowującymi je pod nowe systemy).

Tytuły, które trafiły na listę wspieranych w ramach GOG Preservation Program, otrzymały na opisywanej platformie oznaczenie „Good Old Games”. W pierwszej fazie program obejmował ponad 100 pozycji, jednak z czasem ich liczba miała rosnąć.