FromSoftware
FromSoftware, Inc. (transkrypcja fonetyczna oryginalnej nazwy: Kabushikigaisha Furomu Sofutowea) to istniejące od 1986 roku japońskie studio deweloperskie, zajmujące się tworzeniem gier wideo na konsole oraz komputery osobiste. Od kwietnia 2014 roku studio jest własnością Kadokawa Corporation, działającej także w branży wydawniczej i filmowej. Siedziba główna firmy mieści się w Tokio, choć od października 2015 funkcjonuje także pomocnicze studio w Fukuoce; oba oddziały zatrudniają łącznie niecałe 250 osób. Prezesem FromSoftware jest Hidetaka Miyazaki.
Praktycznie od początku działalności w branży gier FromSoftware skoncentrowało się głównie na produkcjach konsolowych. Większość tytułów studia tworzona była z myślą o kolejnych generacjach konsol Sony, choć w połowie pierwszej dekady XXI wieku platformą niemal równorzędną stał się sprzęt Microsoftu. Przez długi czas na szarym końcu znajdowali się zaś użytkownicy pecetów. Sytuacja uległa zmianie w 2012 roku, kiedy to na komputerach osobistych pojawiła się pierwsza odsłona cyklu Dark Souls; od tej pory wszystkie multiplatformowe dzieła zespołu trafiały również na PC.
Poza nielicznymi wyjątkami, FromSoftware wyspecjalizowało się w dwóch głównych gatunkach, tzn. grach akcji oraz RPG, umiejętnie łącząc ich elementy i przesuwając środek ciężkości w stronę wybranego z nich. Najważniejszymi markami w historii studia są: seria gier akcji Armored Core, cykl RPG akcji King’s Field (rozwijany w latach 1994-2002), a także stworzona jako jego duchowy spadkobierca seria Souls.
Historia
Początki i era PlayStation
Studio FromSoftware powstało 1 listopada 1986 roku w tokijskiej dzielnicy Shibuya, a jego założycielem był Naotoshi Zin, pełniący obecnie w firmie rolę doradcy. W początkowych latach działalności firma koncentrowała się na produkcji oprogramowania użytkowego i biurowego. We wczesnych latach 90. ubiegłego wieku studio rozpoczęło prace nad pierwszymi grami wideo, przeznaczonymi na komputery osobiste, jednak żadna z nich finalnie się nie ukazała. Debiutancka produkcja studia trafiła w ręce graczy dopiero osiem lat od jego powstania, a było nią wydane jako jeden z tytułów startowych konsoli PlayStation (wyłącznie w rodzimej Japonii) pierwszoosobowe RPG King’s Field. W latach 1995-99 na sprzęcie firmy Sony ukazały się dwie kolejne odsłony serii King’s Field, a także m.in. trzy części cyklu Armored Core, który następnie stał się kluczową marką studia.
W roku 2000 ukazała się pierwsza (i przez wiele lat jedyna) produkcja studia na komputery PC, czyli narzędzie użytkowe Sword of Moonlight: King's Field Making Tool, pozwalające na samodzielne tworzenie prostych gier RPG w uniwersum cyklu King’s Field. W tym samym roku studio „przesiadło” się na kolejną generację konsol Sony i w latach 2000-2002 wydało m.in. RPG-a Eternal Ring, a także kolejne odsłony serii Armored Core i King’s Field. Począwszy od roku 2002, studio zaczęło też tworzyć gry na inne platformy sprzętowe, w wyniku czego powstały np. ekskluzywna dla Xboxa seria akcji Otogi czy przeznaczony wyłącznie na Nintendo GameCube cykl RPG akcji Lost Kingdoms.
W międzyczasie studio przejęło od firmy Activision prawa do popularnej serii Tenchu i wydało kolejne części swego flagowego cyklu Armored Core (w tym po raz pierwszy na przenośną konsolkę PlayStation Portable). W styczniu 2004 na telefonach komórkowych ukazała się gra King’s Field, będąca pierwszą mobilną produkcją studia. W roku 2006 zadebiutowała pierwsza gra FromSoftware przeznaczona na konsole siódmej generacji (PlayStation 3 oraz Xbox 360) – wydane na świecie przez firmę Ubisoft RPG Enchanted Arms. Swój nextgenowy debiut zaliczyła także seria Armored Core. Dla uczczenia dwudziestej rocznicy istnienia, studio wydało okolicznościowe zestawy Armored Core: Machine Side Box 1997-2006 oraz King’s Field: Dark Side Box. W tym samym roku FromSoftware wydało swoją pierwszą produkcję na handhelda Nintendo DS, a dwa lata później pierwszą grę na konsolę Wii.
Cykl Souls i przełom w działalności studia
Rokiem przełomowym dla FromSoftware okazał się 2009. Wtedy to ukazał się trzecioosobowy slasher Ninja Blade, będący pierwszą grą studia przeznaczoną także na komputery PC. Znacznie większym sukcesem okazało się jednak wydane wyłącznie na PlayStation 3, mroczne RPG akcji Demon’s Souls, będące duchową kontynuacją klasycznego cyklu King’s Field. Gra chwalona była głównie ze względu na wysoki poziom trudności, rozbudowaną mechanikę walki oraz ciekawy, kooperacyjny tryb wieloosobowy. Pod względem stylu Demon’s Souls odbiegał od typowych produkcji jRPG, przypominając bardziej zachodnie produkcje z tego gatunku, przez co zyskał sobie ogromne grono zwolenników na całym świecie. Po sukcesie gry, deweloperzy z FromSoftware zwolnili nieco tempa, przygotowując sześć remake’ów swych starszych produkcji na konsolkę PlayStation Portable. W roku 2010 zawarta została umowa o współpracy studia z koncernem Bandai Namco Entertainment.
W roku 2011 FromSoftware zaprezentowało światu kontynuację swego wielkiego przeboju, zatytułowaną Dark Souls. W przeciwieństwie do poprzedniczki, gra wydana została także na Xboksach 360 oraz (rok później) popularnych „blaszakach”, odnosząc ponownie ogromny sukces komercyjny i zdobywając sporą liczbę nagród branżowych. W latach 2012-2013 studio przypomniało konsolowym graczom o swojej innej ważnej marce, Armored Core, jednak kolejnym mocnym uderzeniem okazał się wydany rok później Dark Souls II, sprzedany w liczbie blisko 2,5 miliona egzemplarzy i ponownie uhonorowany wieloma nagrodami oraz wyróżnieniami. W maju 2014 roku studio FromSoftware zostało przejęte przez firmę Kadokawa Corporation, która wykupiła jego akcje od poprzedniego współwłaściciela, firmy Transcosmos.
Po wydaniu trzech dużych dodatków do drugiego Dark Souls, w roku 2015 From Software zapronowało zupełnie nową, choć utrzymaną w podobnym klimacie grę Bloodborne, wydaną ekskluzywnie na konsolach PlayStation 4. W tym samym roku ukazało się kompletne wydanie Dark Souls II zatytułowane Scholars of the First Sin, a także jego zremasterowana wersja, przeznaczona na konsole ósmej generacji. Na przełomie lat 2015-16 From Software uruchomiło w Fukuoce zupełnie nowy oddział, którego zadaniem jest wsparcie technologiczne macierzystego studia w Tokyo. W marcu 2016 roku ukazała się kolejna odsłona cyklu Souls, zbierając ponownie znakomite recenzje – zarówno wśród graczy, jak i krytyków. Miesiąc później studio ogłosiło rozpoczęcie prac nad zupełnie nową marką, a także zamiar stworzenia kolejnej odsłony serii Armored Core.
Życie po Soulsach
W styczniu 2018 roku firma Bandai Namco zapowiedziała, że pierwsza odsłona cyklu Dark Souls doczeka się zremasterowanej wersji, która trafi na komputery osobiste, PlayStation 4, Xboksa One oraz Nintendo Switch. Edycja przeznaczona na trzy pierwsze z wyżej wymienionych platform została opracowana przez polskie studio QLOC i zadebiutowała w maju, z kolei wersja na Switcha, której premiera odbyła się w październiku, została stworzona przez chińskie studio Virtuos.
Podczas targów E3 2018 zespół FromSoftware zapowiedział swoje kolejne dzieło. Mowa o grze akcji pod tytułem Sekiro: Shadows Die Twice, która zmierzała na komputery osobiste, PlayStation 4 oraz Xboksa One. Na tym jednak nie koniec, gdyż w listopadzie na PlayStation 4 pojawiło się Deracine, czyli oryginalna przygodówka, nad którą czuwał sam Hidetaka Miyazaki. Projekt opracowano z myślą o goglach rzeczywistości wirtualnej.
Premiera gry Sekiro: Shadows Die Twice odbyła się 22 marca 2019 roku; jej wydanie wzięła na siebie firma Activision Blizzard. Podobnie jak produkcje spod szyldu Souls, tytuł mógł się pochwalić przede wszystkim niebywale wysokim poziomem trudności. Graczy to jednak nie odstraszyło, a zaledwie miesiąc po jego debiucie wydawca pochwalił się, że w „mniej niż dziesięć dni” znalazł on ponad dwa miliony nabywców.
Rozbicie banku przez Elden Ring i powrót Armored Core
Oczywiście studio dowodzone przez Hidetakę Miyazakiego nie spoczęło na laurach i już na targach E3 2019 pokazało światu swój następny projekt. Tym razem twórcy postanowili spróbować się w gatunku gier RPG akcji z otwartym światem. Elden Ring, bo takie miano nosiła owa enigmatyczna wówczas pozycja, miało być owocem współpracy studia FromSoftware i George’a R.R. Martina – pisarza znanego przede wszystkim dzięki książkowej serii Pieśń lodu i ognia. Niedługo po oficjalnej zapowiedzi Elden Ring w temacie tej produkcji zapadła cisza. Brak jakichkolwiek świeżych konkretów z czasem zaczął niepokoić fanów.
10 czerwca 2021 roku modły miłośników twórczości Hidetaki Miyazakiego i jego zespołu zostały wysłuchane, a projekt Elden Ring ostatecznie wyszedł z cienia. Targi E3 przyniosły rozbudowany zwiastun tej pozycji oraz garść konkretów na jej temat. Mieliśmy otrzymać grę RPG akcji z otwartym światem (a także dynamicznym systemem pogody i pełnym cyklem dobowym) oraz trybem współpracy dla czterech graczy, o poziomie trudności porównywalnym z Dark Souls III.
Tytuł zadebiutował na komputerach osobistych oraz konsolach ósmej i dziewiątej generacji 25 lutego 2022 roku. Elden Ring mógł się pochwalić bardzo wysokimi ocenami przyznanymi przez branżowe media. Dość powiedzieć, że średnia ocen tego projektu w serwisie Metacritic oscylowała wokół 95-96/100 (w zależności od platformy). Gracze również przyjęli tę produkcję bardzo ciepło, o czym świadczyły „bardzo pozytywne” oceny na platformie Steam. Gra odniosła też sukces komercyjny – w połowie marca 2022 roku poinformowano, że trafiła w ręce ponad 12 milionów graczy. W lutym 2023 roku studio zapowiedziało dodatek Elden Ring: Shadow of the Erdtree. Premiera była jednak na tyle odległym tematem, że w międzyczasie... FromSoftware zdołało zapowiedzieć i oddać w ręce graczy inną produkcję.
Armored Core 6 i Shadow of the Erdtree
Pierwsze doniesienia na temat tego, że zespół planuje wrócić do korzeni i cyklu Armored Core, pojawiły się w styczniu 2022 roku. Niemniej dopiero wiosną 2023 roku FromSoftware oficjalnie zapowiedziało grę Armored Core VI: Fires of Rubicon. Produkcja, w której gracze mogli zasiąść za sterami olbrzymich mechów, zadebiutowała na komputerach osobistych i konsolach 25 sierpnia 2023 roku. Tytuł odniósł sukces artystyczny, o czym świadczyły „bardzo pozytywne” recenzje na platformie Steam, a także średnia ocen od branżowych mediów, która według serwisu Metacritic mieściła się w przedziale 79-87/100 (w zależności od platformy). Ponadto tytuł zaliczył bardzo mocny debiut, gdyż w dniu premiery mógł pochwalić się imponującym rekordem aktywności na Steamie; jednocześnie bawiło się w nim 129 285 graczy.
Na pierwsze konkrety dotyczące Elden Ring: Shadow of the Erdtree fani musieli zaczekać aż do 21 lutego 2024 roku. Wówczas to światło dzienne ujrzał gameplayowy zwiastun tego dodatku, a także jego data premiery, którą wyznaczono na 20 (PC) i 21 (konsole) czerwca. Co ciekawe, miało to być pierwsze, a zarazem ostatnie DLC do Elden Ring; co więcej, twórcy nie planowali również stworzenia kontynuacji swojego hitu, choć jednocześnie nie przekreślali całkowicie szans na zmianę zdania w przyszłości. Niejako przy okazji firma Bandai Namco Entertainment pochwaliła się oficjalnymi wynikami sprzedaży podstawowej wersji gry, która do lutego 2024 roku znalazła ponad 23 miliony nabywców.
Elden Ring: Shadow of the Erdtree zadebiutował w towarzystwie bardzo wysokich ocen od branżowych mediów, których średnia według serwisu Metacritic mieściła się w przedziale 92-95/100 (w zależności od platformy). Gracze przyjęli tę pozycję wyraźnie chłodniej – na wspomnianym już serwisie średnia wystawionych przez nich not wynosiła 7,9/10, zaś na platformie Steam otrzymała ona „w większości pozytywne” recenzje. Niemniej, na platformie firmy Valve DLC cieszyło się olbrzymią popularnością w okolicach premiery, w szczytowym momencie przyciągając do „podstawki” blisko 800 tysięcy graczy jednocześnie.
Ponadto Elden Ring: Shadow of the Erdtree to pierwsze DLC w historii, które zostało dopuszczone do walki o tytuł gry roku przez organizatorów The Game Awards. Niejako przy okazji podobnej zmiany doczekały się również remake’i oraz remastery.
Potencjalne przejście pod skrzydła Sony
W listopadzie 2024 roku pojawiły się nieoficjalne doniesienia, zgodnie z którymi Sony miało nosić się z zamiarem nabycia firmy-matki FromSoftware, czyli Kadokawa Corporation. Niedługo później zostały one potwierdzone przez samą Kadokawę.