Mass Effect - recenzja gry na PC

Oto nadciągają cumulusy

Jak się okazuje, nie było to kolejne byle co zakopane w ziemi przez proteańskiego psa i swoją wartością przyciągnęło uwagę głównego złego – Sarena (nazwisko panieńskie Sauron). Saren jest zły, brzydki jak na złego przystało, kłamie, skarży, a w wolnych chwilach wbija noże w plecy niczego niespodziewających się kolegów i wozi się szpanerskim statkiem kosmicznym. Towarzyszy mu armia oddanych, bezlitosnych maszyn (rzekomo są myślące, ale omawiając sztuczną inteligencję obalimy sobie to stwierdzenie) i naprawdę wielka to strata dla jego wizerunku „księciunia”, że nie zadbał o zatrudnienie na pełen etat wiernego podnóżka.

Położna wzięła dziecko na ręce i krzyknęła: „O mój Boże! Jakież ono brzydkie!” Tak przyszedł na świat Saren.

Najstraszniejsze jest jednak to, że Sarenka był kiedyś dobry. Ba – był najlepszy, uczęszczał na roraty, był Widmem. Widma są tym dla galaktycznego rządu, czym agenci pokroju 007 dla brytyjskiego MI6: jednostkami najlepiej wyszkolonymi i z licencją na zabijanie w kieszeni. Przełożeni patrzą na ich poczynania przez palce – grunt by osiągnięty został cel. No i masz babo placek, zbuntowane Widmo. Co mu strzeliło do głowy? Co knuje? Cóż tam odkopali nasi robotnicy? Dlaczego znowu ratujemy wszechświat? Frajerem, który będzie musiał znaleźć rozwiązania tych problemów, jest naturalnie Shepard.

Rozmowy niedokończone

O ile cel gry jest jasny, tak sposób jego osiągnięcia zależy i wyłącznie od preferencji gracza. Postępować bowiem możemy odchylając się to w stronę idealisty – wpływającego na swoich rozmówców ciepłym słowem i kawałkiem jabłecznika babuni, to w stronę renegata – z tego samego powodu wsadzającego ich klejnoty w imadło. Z wszystkim tym gracz zmierzy się w dialogach. A te posiadają kilka ciekawych właściwości.

Odpowiedź B? Jesteś pewien? Mam zaznaczyć? Pamiętaj, masz do dyspozycji trzy koła ratunkowe i zdolność perswazji.

Przede wszystkim nigdy nie wiadomo, co tam nasza postać ostatecznie palnie. Wybieramy tylko ogólny zarys poruszanego tematu, zabarwienie, po czym, zaopatrzeni w prażoną kukurydzę, podziwiamy jak nasz wybór zinterpretował Shepard. Jego reakcja nierzadko przeobraża się w czyny – zwłaszcza, gdy kroczymy ścieżką Ciemnej Strony Mocy. I tak, wybierając proste „Nie” sprawa zakończyć może się krzykami, przekleństwami i wyrzuconym przez okno telewizorem.

Gra pozwala rozwiązywać różne problemy na wiele sposobów, z różnym skutkiem, nierzadko stawiając gracza przed wyciskającymi łzy wyborami. Chęć poznania wszystkich ich konsekwencji bardzo zachęca do ponownego jej przejścia. A mimika, gestykulacja i emocje, jakie udzielają się postaciom w trakcie rozmów, skutecznie podkreślają filmowy charakter całości.

Moja walka mnie umacnia

Jak bardzo dobrzy byśmy nie byli i jak bardzo nie mieli gadane (za wszystkim stoją odpowiednie charakterystyki) – czasami jednak trzeba będzie dobyć broni. Warto zaznaczyć, że Mass Effect należy do tych gier, w których walki mają miejsce tylko i wyłącznie w momentach, które dokładnie zaplanowali sobie autorzy. Nie dane nam nawet będzie skrzywdzić kosmicznej muchy, jeśli nie zostało to zapisane w scenariuszu, a na odgłosy strzałów w szkołach, urzędach i innych publicznych miejscach nikt w światach przyszłości uwagi nie zwraca.

I choćbym szedł ciemną doliną, zła się nie ulęknę, bo mam ze sobą spluwę strzelającą kolorowymi gwiazdkami.

W systemie widać dużo naleciałości z Rycerzy Starej Republiki. Np. pomimo tego, że grupa desantowa składa się łącznie z siedmiu osób, dla wyrównania szans i pokazania, jacy to nie jesteśmy dobrzy, w terenie znajdą się maksymalnie trzy. To uwypukla potrzebę odpowiedniego ich doboru, zależnie od preferowanej taktyki. W bandzie Sheparda obowiązuje zasada „czy się stoi, czy się leży – tysiąc punktów się należy” i postacie nie biorące udziału w misjach również zdobywają punkty doświadczenia. I to tyle samo, co ich narażający swe życie koledzy.

Doświadczenie zdobywamy prowadząc rozmowy, eksplorując świat, czy też w bojach, a przeznaczamy je na rozwój różnych cech i umiejętności. Te związane są z takimi dziedzinami, jak: walka, sprawy techniczne (pozwalające rozładować wraże osłony, czy zaciąć spluwy) i biotyka – odpowiednik magii. Ta opiera się na wszechobecnym efekcie masy i w gruncie rzeczy pozwala na miotanie przeciwników w tę i we w tę (to dla wszystkich tęskniących za nowym Kotorem).

Fazery nastawione na pieszczotliwe łaskotanie

Boje toczymy w konwencji gry ukazującej akcję z perspektywy osoby trzeciej. Przy czym ta trzecia osoba stara się chodzić z kamerą za naszymi plecami. Shepard opanował trudną sztukę przywierania do różnorakich przeszkód terenowych (w końcu silnik znany z Gears of War zobowiązuje), wykorzystując je w charakterze zasłon. Arsenał to poczciwe pistolety, strzelby i granaty – tyle, że w wersji elektrycznej. Co przekłada się na nieskończoną ilość amunicji – jedyną rzeczą, o którą musimy się martwić, jest przegrzewanie się broni. Potyczkę w każdej chwili możemy sobie zatrzymać, by spokojnie wydać rozkazy (waruj, leżeć, siad), skorzystać z umiejętności, czy rzucić czary.

Gethowie – rasa inteligentnych maszyn. Na zdjęciu, od lewej, potomkowie: żelazka, maszynki do mięsa i pralki – przynajmniej sądząc po porównywalnym ilorazie głupoty.

Przed premierą dużo mówiło się o cudownych zmianach w interfejsie wspomnianej pauzy, jednak w praktyce gadanie sprowadziło się do modyfikacji jej wyglądu, dodaniu skrótów klawiszowych, i możliwości wydania rozkazów ruchu każdej postaci z osobna. Do tego drażniący jest fakt, że najpierw należy wycelować w miejsce, z którym nasze rozkazy będą związane, a dopiero potem można spauzować, by je wydać. Czyli dokładnie tak, jak na Xboksie – co oznacza, że szumne gadanie o zmianach włożyć można między bajki. Autorzy poszli po najmniejszej linii oporu. Jednakże system sprawdził się w oryginale, nie jest zły, więc i teraz nie pozostaje nic innego, jak się po prostu przyzwyczaić. Na szczęście pozostałe elementy interfejsu dostosowane zostały godnie do możliwości myszy i klawiatury.

Sama walka „ujdzie” – zarówno przeciwnicy jak i nasi towarzysze są zwyczajne głupi i trochę gubią się w świecie gry. Niemniej tymi naszymi możemy dowodzić, co w połączeniu z wykorzystaniem różnych cudownych mocy pozwala na bardzo miłą eksterminację nieprzyjaciół. Jest kolorowo, wybuchy są ładne, a trup ściele się gęsto i przed lądowaniem nierzadko wykona kilka dziarskich piruetów w powietrzu. I nadal jest to gra bardziej dla miłośników RPG, niż strzelanek.

Żagle na maszt! Kotwice w górę! Zanurzenie!

Czas, kiedy nie walczymy, nie rozmawiamy, nie chodzimy i nie grzebiemy w cudzych rzeczach – umila nam latanie i jeżdżenie. To pierwsze urzeczywistniamy wydając rozkazy z mostka SSV Normandy. Nie jest to naturalnie Frontier, więc udamy się tylko na wybrane planety. Orbitować możemy wokół całkiem sporej ich liczby, jednak na stosunkowo niewielu dane nam będzie wylądować. A jeśli już – to tylko w wybranym miejscu. Da się przeżyć. Najciekawsze i najbardziej rozbudowane miejsca związane są oczywiście z wątkiem głównym.

Szczyt polskiej myśli technicznej, najnowszy model FSO Mako prosto z linii fabrycznej na Żeraniu V. Działo dostępne tylko na indywidualne życzenie klienta.

Sprawne poruszanie się po powierzchniach planet umożliwia nam Mako. Mako to sześciokołowy łazik uzbrojony w działo i karabin maszynowy. Potrafi więc strzelać, skakać i wjedzie wszędzie tam, gdzie nie zabronili mu autorzy gry – przyznam, że chwile spędzone za jego sterami dały mi dużo radości. Gdzieś tam malkontenci zarzucali niezbyt wygodne sterowanie, jednak zarówno na Xboksie, jak i na PC, nie miałem z nim problemu.

W windzie nikt nie usłyszy twojego krzyku

Za sznurki oprawy graficznej Mass Effect pociąga silniczek Unreal Engine 3. W kwestii stylistyki i strony artystycznej, w stosunku do edycji Xboksowej, nie zmieniło się nic – jest ładnie, schludnie i gustownie. Reszta zależy od bebechów potwora, na którym grę odpalicie i jeśli ten tylko okaże się godny powierzonego mu zadania – wszystko wyglądać będzie ostrzej (tekstury, rozdzielczość) i chodzić bardziej płynnie. Liczba wyświetlanych na sekundę klatek, przynajmniej w naszej wersji, nadal niestety lubiła sobie zmaleć znacząco w różnych okolicznościach.

„Jeszcze ryżem sypną na szczęście. Gości tłum coś fałszywie odśpiewa. Złoty krążek mi wcisną na rękę i (...)”

Wraca też główna atrakcja konsolowego Mass Effect – długie podróże windami. Tak naprawdę to windy są źródłem całego zła w świecie gry: czas w nich spędzony jest źródłem niepokoju, gniewu i pewnie wielu chorób. To przez nie dochodzi do spięć między rasami, Saren przeszedł na Ciemną Stronę Mocy, a Proteanie wymarli. W trakcie podróży nimi postać nie może zrobić absolutnie niczego, dlatego gracz w spokoju oddać się może sprzątaniu mieszkania, lekturze, wyprowadzaniu psa etc., etc. W oryginale miały zapewne maskować czasy ładowania się poszczególnych lokacji – na PC pozostały, jako symbol złośliwości autorów (pozostałe „loadingi” przebiegają sprawnie).

Strona dźwiękowa. Jakoś na muzykę szczególnej uwagi nie zwróciłem, co rozpatrywać należy w kategorii wielkich plusów, bowiem nie drażniła i dobrze wtapiała się w wydarzenia na ekranie. Nie można doczepić się też do głosów postaci. Na pewno w tej materii jest profesjonalnie i filmowo.

To przywróciło mi wiarę w Federację

Odpowiedzialnej za konwersję ekipie Demiurge Studios szczęśliwie nie udało się niczego skopać. To, co trafiło na pecety, nie różni się praktycznie niczym od wersji na konsole. Innymi słowy jest to ta sama bardzo dobra produkcja. Można niby się szczypać, że tu nas straszą windy, tam ekran ekwipunku jest zubożony, klatka się zgubi, nie można zabić każdego i w ogóle obrazić się, że znowu nie dostaliśmy gry idealnej, że kiedyś były lepsze RPG, trawa była bardziej zielona, a Słońce wisiało niżej nad horyzontem. Ale po co?

Czy te oczy mogą kłamać?

Bardzo lubię zjawisko „trzymania się kupy”, które w omawianym tytule można zaobserwować: świat jest spójny, stworzony z głową, obcowanie w nim cieszy gracza, a na pierwszy plan wysuwa się, podkreślana przeze mnie parę razy, filmowość. To jest tak, że o ile poszczególnym elementom daleko do doskonałości, tak zebrane razem współgrają ze sobą. Co dosyć rzadko się udaje i co należy docenić.

Historia opowiedziana została świetnie – naprawdę, przynajmniej w moim wypadku, nie pozwalała oderwać się od monitora. Chciało się po prostu grać. I co nie mniej ważne, pomimo planowych dwóch kolejnych części, jest kompletna. Dalszy rozwój wydarzeń potwornie ciekawi – ale to czego dokonaliśmy satysfakcjonuje i stanowi z czystym sumieniem zamknięty rozdział, po którym miło ogląda się napisy końcowe. Grać.

Maciej „Von Zay” Makuła

PLUSY:

• historia;
• postacie;
• rasy;
• system prowadzenia dialogów;
• rajdy Mako;
• klimacik.

MINUSY:

• animacja lubi szarpnąć;
• winda lubi stanąć;
• człek lubi się czepiać.