Budżet miesięczny - wydatki | Ekonomia w Europa Universalis III poradnik Europa Universalis III

Budżet miesięczny - wydatki

Badania naukowe

Środki pochłaniane przez naszych uczonych to podstawowy sposób wykorzystania comiesięcznego dochodu. Badania możemy prowadzić sumie w 5 dziedzinach - z których każda jest przydatna i w normalnych przypadkach inwestować będziemy w każdą z nich. Na początku gry, gdy dochody są zazwyczaj dość mocno ograniczone warto koncentrować się na tych dziedzinach, które w danej sytuacji będą dla nas najbardziej użyteczne. Jeśli np. gramy Austrią i szykujemy się do ostatecznej rozprawy z równymi nam siłą Węgrami inwestycje w technologie morskie nie mają żadnego sensu - w przeciwieństwie do badań nad wojskami lądowymi czy ewentualnie technologią rządową (gdy np. chcemy uzyskać dostęp do nowej Doktryny).

Koncentracja naszych środków na jednej dziedzinie ma jednak swoje wady. Jedna, dość oczywista to fakt, iż we wszystkich pozostałych będziemy się wolniej (albo i wcale) rozwijać. Druga, unikalna dla EU3 jest związana z karą jaką płaci się za technologię zbytnio wyprzedzającą swoje czasy.

Ten mechanizm premiuje zrównoważony rozwój technologiczny - godzenie się na badania "zbyt zaawansowanych" technologii ma sens tylko w sytuacji gdy albo dzięki ogromnym dochodom możemy sobie na to pozwolić, albo w sytuacji gdy dany poziom technologii udostępnia nam jakieś niezbędne dla naszej strategii możliwości (nowy budynek, doktrynę czy jednostkę).

Technologie rządowe

Niezwykle ważna dziedzina - niezależnie od szlaku jaki wybierzemy, nigdy nie powinniśmy pozwolić sobie na zbytnie pozostanie w niej w tyle. Jej podstawową funkcją jest udostępnianie nam nowych doktryn oraz ustrojów. Dodatkowo dzięki badań w tej dziedzinie będziemy w stanie wznosić w swoich prowincjach takie budowle jak Poborcy podatkowi, Uniwersytety, Akademie Sztuk Pięknych czy Sądy.

Poza nowymi doktrynami, ustrojami i budowlami rozwój w tej dziedzinie nie daje nam żadnych innych bonusów - szczególnie na bardziej zaawansowanych poziomach często będzie tak że przez kilka kolejnych poziomów nic konkretnego nie uzyskamy.

Technologie produkcyjne

Wpływa na dochody z produkcji - jedno z naszych głównych źródeł dochodów. Dodatkowe budowle które dzięki tej dziedzinie badań uzyskujemy to głównie manufaktury. Rozwój w tej dziedzinie poza nowymi budowlami umożliwia nam również powolny, ale zauważalny globalny wzrost wydajności produkcji w całym państwie - a więc i większe dochody. Przydatna dla większości państw. Najważniejszy jest jednak 1 poziom tej technologii - umożliwia nam budowę Warsztatów - najbardziej przydatnej , relatywnie taniej konstrukcji, którą warto będzie budować w każdej naszej prowincji.

Technologie handlowe

Wpływa na wysokość zysków z handlu i skuteczność naszych kupców. Dla państw zainteresowanych walką o dochody z handlu kluczowa dziedzina. Poza powolnym wzrostem wydajności kupców badania w tej technologii umożliwiają budowę niektórych manufaktur i takich budynków jak targowiska. Dla państw nie zainteresowanych dochodami z handlu w znacznej mierze zbędna.

Technologie lądowe

Dziedzina odpowiadająca za skuteczność i poziom zaawansowania technologicznego naszych armii. Kolejne poziomy technologiczne to kolejne oddziały, od czasu do czasu bonusy do morale. Ta technologia umożliwia również wznoszenie lepszych fortów oraz Fabryki broni (jedna z manufaktur), Obozu wojskowego oraz (dużo później) Akademii Wojskowej. W teorii państwo nie zainteresowane zbrojną ekspansją mogłoby nie inwestować w tą dziedzinie, ale w praktyce taka sytuacja skończyłaby się katastrofa w razie jakiejkolwiek zbrojnej konfrontacji z przeciwnikiem o innym podejściu do badań wojskowych. Najlepiej więc dbać przynajmniej o utrzymanie poziomu zbliżonego do sąsiadów - nawet w przypadku gdy jedynym zadaniem naszej armii jest obrona.

Technologie morskie

Jedyna dziedzina bez której można sobie zupełnie spokojnie poradzić. W sytuacji gdy budujemy silne, śródlądowe imperium z bardzo ograniczonym dostępem do morza wszelkie badania w tej dziedzinie są całkowicie bezużyteczne. Jeśli jednak zamierzamy odkrywać i kolonizować odległe krainy - nie mamy wyjścia, będziemy musieli inwestować w tą dziedzinę. Dodatkowo skuteczna flota służy również do ochrony wybrzeży przed blokadami i piratami a także pozwala na zatrzymanie zbliżającej się morskiej inwazji. Badania w tej dziedzinie, podobnie jak w przypadku technologii lądowej to głównie nowe statki, bonusy do morale dla floty a także (jednorazowe) ograniczenie szybkości zużycia naszych statków - a więc w konsekwencji zwiększenie zasięgu działania naszej floty. Dodatkowo technologia morska możliwa budowę takich budowli jak Stocznie, Wytwórnie wyposażenia okrętowego i Admiralicja.

Oprocentowanie pożyczek

W grze istnieje możliwość uzyskania pożyczki - na początku jest to 200 dukatów, potem na wskutek wydarzeń losowych ta kwota może być znacząco podniesiona. Niezależnie jednak od wysokości podwyżki jest konieczne jej spłacenie. Poza spłaceniem głównej kwoty po 5 latach od chwili jej zaciągnięcia, każdego miesiąca musimy spłacać pewną kwotę - a konto odsetek od tej kwoty.

Pożyczki należy zaciągać ostrożnie - poza kosztami związanymi z ich spłacaniem każda podwyżka podnosi poziom inflacji, co w pewnych sytuacjach może doprowadzić nas do spirali zadłużenia z której już wyjść się nie da. Gdy nie będziemy w stanie spłacać oprocentowania pożyczki bankrutujemy.

Z drugiej strony, szczególnie na początku gry bywają sytuacje gdy bez tego rodzaju wsparcia finansowego nie da się przetrwać. Niezależnie od tego jak często planujemy z nich korzystać - zawsze kontrolujmy czy wysokość odsetek jest dla nas do zapłacenia.

Utrzymanie oddziałów wojskowych

To koszty utrzymania naszych sił zbrojnych - zarówno lądowych jak i morskich. Wysokość wydatków w tym miejscu zależy od 3 rzeczy - od liczebności naszych oddziałów, od poziomu ich utrzymania i od tego czy przekroczyliśmy czy nie limit oddziałów.

Zasadą powinno być utrzymywanie sił na poziomie przynajmniej połowy naszego limitu oddziałów

Limit oddziałów - nie mylić z limitem siły ludzkiej!

W czasie gdy nie przewidujemy działań wojennych, nie mamy zbyt agresywnych sąsiadów a nasi obywatele są na tyle zadowoleni aby się nie buntować spokojnie możemy ustawić koszty utrzymania naszych oddziałów na minimum. Spowoduje to co prawda, że morale drastycznie spadnie, ale znacząco również ulegnie zmniejszeniu koszt utrzymania.

Jedna ważna uwaga - niskie ustawienie kosztów utrzymania znacząco spowalnia tempo regeneracji strat (oddziały lądowe) bądź napraw statków (oddziały morskie). W sytuacji gdy chcemy aby naprawy/regeneracja były na jakimś rozsądnym poziomie nie obniżajmy ustawień poniżej 50% do czasu, aż osiągniemy pełen stan liczbowy armii a nasze statki będą naprawione.

W sytuacjach gdy istnieje nieco większe zagrożenie - mamy wrednych, niegodnych zaufania sąsiadów lub wysoki poziom prawdopodobieństwa buntów w prowincjach lepiej nie redukować naszego utrzymania poniżej 50%.

I zawsze gdy szykujemy się do wojny sprawdźmy czy utrzymanie jest na 100%. Pamiętać trzeba również, że osiągnięcie pełnego poziomu morale wymaga czasem kilku miesięcy - dajmy naszym oddziałom czas na przygotowanie się do wojny.

Relatywnie duża armia ma jeszcze jedną zaletę - efekt odstraszający. AI szukając potencjalnej ofiary zawsze ocenia rozmiary jej armii. Gdy dysponujemy relatywnie rozbudowaną armią jest znacznie większa szansa, że to my będziemy wybierać kogo atakujemy a nie sami będziemy ofiarą niespodziewanych ataków.

Ostatnia sprawa to kwestia dość prostej obserwacji - szybciej, taniej i łatwiej można wzmocnić nasze możliwości militarne poprzez zwiększenie poziomu utrzymania armii do 100% niż budując dodatkowe oddziały.

Koszty doradców

Doradcy zatrudniani na naszym dworze nie stanowią zazwyczaj zbyt poważnego obciążenia naszego budżetu - nie warto więc na nich oszczędzać. Zasada jest taka, iż zawsze kupujemy najlepszych dostępnych - oczywiście tylko wtedy kiedy określony rodzaj doradcy jest dla nas przydatny.