Paradox Development Studio

Firma producent wydawca

Paradox Development Studio jest szwedzkim studiem deweloperskim z siedzibą w Sztokholmie. Jego szefem jest Johan Andersson, który wcześniej zasilał szeregi firmy FunCom. Na przestrzeni lat zespół wyspecjalizował się w tworzeniu skomplikowanych gier strategicznych, cechujących się wysokim poziomem trudności oraz wyjątkową złożonością rozgrywki. Warto odnotować, że większość tworzonych przez tę ekipę produkcji odwołuje się do wydarzeń historycznych.

Historia

Rozpoczęcie działalności i wewnętrzne podziały

Historia studia sięga 1995 roku, kiedy to firma została założona w Sztokholmie. W 1999 roku podjęto decyzję o podzieleniu jej na dwie dywizje – od tej pory Paradox Interactive miało skoncentrować się na tworzeniu gier komputerowych, z kolei nowo powstałe Paradox Entertainment działało na rynku gier planszowych i fabularnych. Taki stan rzeczy utrzymał się do 2012 roku, kiedy to firma została ponownie podzielona. Paradox Development Studio zajmowało się odtąd produkcją gier wideo, natomiast Paradox Interactive – ich wydawaniem na światowych rynkach.

Debiut i wyznaczenie ścieżki rozwoju na kolejne lata

Debiutanckim dziełem zespołu była Europa Universalis – niebywale złożona gra strategiczna, której akcja została osadzona na Starym Kontynencie w trakcie trzystu burzliwych lat: od wielkich odkryć geograficznych (1492), aż po wojny napoleońskie (1792). Zabawa toczyła się na dwuwymiarowej mapie podzielonej na 700 prowincji – jej poszczególne sektory można było podbijać lub kolonizować, a od poczynań graczy zależały nie tylko losy prowadzonego przez nich państwa, lecz także dzieje jego sąsiadów. Kluczem do sukcesu było zarówno doglądanie gospodarki i ekonomii oraz zadbanie o rozwój armii, jak i dyplomacja, zawiązywanie sojuszy i prowadzenie wojen.

Europa Universalis wytyczyła ścieżkę, jaką zespół miał podążać przez kolejne lata. Studio skoncentrowało się bowiem na dostarczaniu rozbudowanych gier strategicznych spod znaku „grand strategy”, osadzonych w znakomitej większości w realiach historycznych. Przez kolejnych kilkanaście lat zespół zdobył międzynarodową sławę między innymi dzięki takim seriom, jak Hearts of Iron, Crusader Kings oraz wspomniana wcześniej Europa Universalis.

Opracowanie autorskiej technologii…

Warto nadmienić, że w 2007 roku studio stworzyło autorski silnik graficzny, Clausewitz Engine (nazwany od pruskiego generała Carla von Clausewitza), który zadebiutował w grze Europa Universalis III. Po latach technologia doczekała się rozwinięcia – pierwszą pozycją wykorzystującą Clausewitz 2 było Sengoku wydane w 2011 roku. Opracowując ową technologię, deweloperzy mieli na uwadze przede wszystkim wsparcie dla moderów, co w krótkim czasie doprowadziło do dynamicznego powiększenia społeczności graczy skupionych wokół gier studia.

…i mniej lub bardziej znaczące skoki w bok

Na przestrzeni lat zespołowi zdarzały się również swego rodzaju „skoki w bok”. Przykładowo, w 2011 roku studio ukończyło pracę nad Hearts of Iron: The Card Game, czyli nad przeglądarkową, kolekcjonerską grą karcianą, której akcja, podobnie jak miało to miejsce w innych grach spod znaku Hearts of Iron, rozgrywała się w czasach II wojny światowej. Rok 2015 z kolei przyniósł premierę Magicka: Wizard Wars, czyli produkcji typu MOBA, będącej spin-offem serii Magicka. Rok później w portfolio studia pojawiła się gra Stellaris – strategia czasu rzeczywistego z elementami RPG, w której gracze mogli wyruszyć w podbój kosmosu. Tytuł spotkał się z na tyle entuzjastyczną reakcją ze strony graczy i recenzentów, że w kolejnych miesiącach i latach doczekał się szeregu rozszerzeń.

Wielki sukces Crusader Kings III

Oczywiście w międzyczasie twórcy dostarczali kolejne odsłony swoich flagowych serii, a także inne tytuły pokrewne im gatunkowo. Lwia część z nich cieszyła się wsparciem ze strony deweloperów przez wiele lat po premierze. W 2019 roku światło dzienne ujrzała reprezentująca nurt „grand strategy” produkcja zatytułowana Imperator: Rome, z kolei w czerwcu 2020 na urządzenia mobilne trafił spin-off gry Stellaris o podtytule Galaxy Command.

Największym sukcesem studia okazała się jednak wydana we wrześniu 2020 roku gra Crusader Kings III. Jej imponująca zawartość oraz szeroki wachlarz możliwości oferowanych graczom przyczyniły się do jej rekordowej sprzedaży. Jak w październiku 2020 informowali analitycy z SuperData, Crusader Kings III do końca września znalazło 1,1 mln nabywców, co zapewniło temu tytułowi miano najszybciej sprzedającej się gry strategicznej w historii.

Wielka restrukturyzacja i jej ofiara

W czerwcu 2020 roku firma Paradox Interactive otworzyła nowe studio deweloperskie, Paradox Tinto, które przejęło od Paradox Development Studio pieczę nad rozwojem gry Europa Universalis IV. Pierwszym owocem jego pracy był dodatek pod tytułem Leviathan, który doczekał się niezwykle chłodnego przyjęcia ze strony graczy na platformie Steam.

Niedługo po jego premierze, Paradox Development Studio (które, co warto zaznaczyć, nie brało udziału w jego produkcji) ogłosiło, że przeprowadziło restrukturyzację i reorganizację swoich zespołów. Firmę podzielono na trzy oddziały, mające zajmować się rozwojem odrębnych projektów. Podczas gdy zespół PDS Green miał odpowiadać za markę Stellaris, ekipa PDS Red miała rozwijać Crusader Kings III, z kolei PDS Gold – tworzyć kolejne dodatki do Hearts of Iron IV. Niejako ofiarą tego przedsięwzięcia padła gra Imperator: Rome; rozwój tej produkcji został tymczasowo wstrzymany, a jej autorów oddelegowano do prac nad priorytetowymi projektami studia. Ów stan rzeczy miał być tylko przejściowy; firma planowała zatrudnić nowych pracowników, którzy mieli uformować odrębny zespół sprawujący pieczę nad tym projektem.

Z czasem w strukturze opisanej powyżej nastąpiły pewne zmiany. Pieczę nad Crusader Kings III przejęło bowiem studio PDS Black, zaś PDS Red otrzymało zadanie opracowania innej produkcji. Mowa o grze Victoria 3, która zadebiutowała na komputerach osobistych w październiku 2022 roku. Produkcja doczekała się ciepłego przyjęcia ze strony branżowych mediów, o czym świadczyła średnia ocen wynosząca 83/100 (według serwisu Metacritic). Gracze byli dla niej nieco mniej łaskawi – na platformie Steam cieszyła się ona jedynie „mieszanymi” recenzjami. Nieco ponad pół roku po premierze, tytuł otrzymał pierwsze duże rozszerzenie, czyli Voice of the People.