Zakończenie | Kariera w Patrician III Rise of the Hanse poradnik Patrician III: Rise of the Hanse

Ostatnia aktualizacja: 28 sierpnia 2019

A na zakończenie trochę historii. Hanza (Liga Hanzeatycka, Związek Hanzeatycki) (z niemieckiego) - związek nadmorskich miast handlowych Europy Północnej z czasów Średniowiecza i początku ery nowożytnej. Miasta należące do związku popierały się na polu ekonomicznym, utrudniając pracę kupcom z obcych miast.

Największe znaczenie osiągnęła Hanza niemiecka (o niej ta gra), która w XIV i pocz. XV w. odegrała wielką rolę w historii gospodarczej Europy jako potęga handlowa i polityczna władająca rynkami i wpływająca na losy państw bałtyckich i skandynawskich.

Podstawą Hanzy był związek miast wendyjskich: Lubeki, Wismaru, Rostoku, Strzałowa i Gryfii, które od 1256 organizowały zjazdy, na których omawiano aktualne sprawy gospodarcze i polityczne. W 1241 Lubeka zawarła również przymierze z Hamburgiem i z Soest. Dążąc do opanowania rynków wschodnich, kupcy niemieccy utrzymywali kantor w Nowogrodzie, zaś na zachodzie rosły ich wpływy w Brugii (Niderlandy) i Londynie. W XV w. do Hanzy należało ponad 160 miast, którym przewodziła Lubeka; wśród nich znalazły się także polskie miasta: Gdańsk, Elbląg, Toruń, Kraków. Głównym celem Hanzy było dążenie do zmonopolizowania handlu w Europie Północnej i Wschodniej oraz walka o utrzymanie wyłączności pośrednictwa w wymianie pomiędzy Flandrią a Anglią i Skandynawią oraz Rusią a krajami płd.-bałtyckimi. Od 1358 odbywały się zjazdy delegatów miast hanzeatyckich. Grupy miast tworzyły tzw. kwartały hanzeatyckie, np. kwartał prusko-inflancki obejmował: Gdańsk, Rygę, Rewel (obecny Tallin), Toruń, Elbląg, Braniewo, Królewiec, Parnawę, Dorpat. Do Hanzy należały także miasta szwedzkie: Sztokholm i Kalmar oraz miasta położone z dala od głównych szlaków wodnych jak: Halle, Magdeburg, Wrocław, Kraków. Ze względu na słabszą pozycję miały one jednak małe wpływy na zjazdach. Monopol Hanzy wynikał z przywilejów nadawanych przez władców krajów, z którymi utrzymywała ona kontakty handlowe. W miarę umacniania swej pozycji na danym terenie Hanza budowała własne, eksterytorialne faktorie handlowe (np. w Brugii, Londynie, Bergen w Norwegii, Nowogrodzie, w Skanii), dzięki którym kupcy hanzeatyccy handlowali z okoliczną ludnością na warunkach znacznie korzystniejszych niż inni, co hamowało rozwój miejscowego kupiectwa, prowokując wrogość i agresję wobec Hanzy. Wielokrotnie dochodziło więc do wojen, które Hanza prowadziła w obronie swych interesów (np. 1368-1370 wojna z Waldemarem IV, królem Danii, zakończyła się zwycięstwem Ligi i całkowitym uzależnieniem Danii od Hanzy). Hanza wtrącała się w wewnętrzne sprawy miast-członków, ograniczając wpływy cechów zrzeszających średnie i drobne kupiectwo na rzecz współdziałającego z nią patrycjatu. W ciągu XV w. podejmowano próby uwolnienia krajów bałtyckich spod dominacji Związku Hanzeatyckiego a wśród miast hanzeatyckich narastały konflikty (miasta pruskie z Gdańskiem i inflanckie z Rygą wystąpiły przeciw Lubece). Rosnąca od połowy XV w. potęga gospodarcza Holandii i Anglii oraz dążenie wielu krajów do pozbycia się pośrednictwa handlowego Hanzy doprowadziły w końcu XV w. i początku XVI w. do powolnego upadku tejże. W połowie XVII w. Hanza faktycznie przestała istnieć, jednak do 1934 Lubeka, Hamburg i Brema nosiły nazwę wolnych miast hanzeatyckich.

Niektóre z tych miast (np. właśnie Lubeka, Hamburg i Brema) do dziś jednak jeszcze określają się jako miasta hanzeatyckie. Niemieckie miasta hanzeatyckie stosują nawet w związku z tym jako oznaczenie tablic rejestracyjnych samochodów pierwszą literę H (Hansestadt - miasto hanzeatyckie): HB = Brema, HH = Hamburg, HL = Lubeka, HRO = Rostok. W Rostoku istnieje zaś klub piłkarski Hansa Rostock.

W roku 1980 w Zwolle, holenderskim mieście o bogatych tradycjach hanzeatyckich, powołano do życia Hanzę Nowożytną, która stawia sobie za cel m.in. kooperację miast wchodzących w jej skład, wymianę kulturalną i naukową pomiędzy nimi, rozwój ekonomiczny oraz restaurację tradycji. Z roku na rok do związku przyłączały się nowe miasta - w 2000 roku naliczyć można było już ponad 200 miast członkowskich.