3D Realms
Wydawca i producent gier wideo, którego siedziba mieści się w duńskim Aalborgu (wcześniej – w Garland, w Teksasie). Firma, która w 1996 roku zastąpiła istniejące od 1987 roku Apogee Software, zapisała się złotymi zgłoskami na kartach historii gier wideo za sprawą gry Duke Nukem 3D. Od 2021 roku 3D Realms należy do szwedzkiego Embracer Group, a dokładnie – do grupy operacyjnej Saber Interactive.
Historia
Samodzielna działalność
Korzenie firmy sięgają 1987 roku, kiedy to Scott Miller założył własne studio deweloperskie pod nazwą Apogee Software Productions. W 1994 roku stworzono drugą, alternatywną markę – 3D Realms, pod którą miały być wydawane trójwymiarowe produkcje studia. Ostatecznie jednak pod koniec 1996 roku zdecydowano się na całkowitą zmianę nazwy firmy na 3D Realms.
Pierwszą grą, której opracowaniem i wydaniem zajęła się firma 3D Realms, był Duke Nukem 3D, czyli trzecia odsłona cyklu zapoczątkowanego w 1991 roku. W przeciwieństwie do wcześniejszych części serii, które były platformówkami akcji, tym razem mieliśmy do czynienia ze strzelanką FPP. Tytuł odniósł wielki sukces komercyjny oraz artystyczny, dołączając do panteonu kultowych FPS-ów z lat 90. XX wieku.
Rok później zdecydowano się na porzucenie modelu shareware na rzecz tradycyjnego sposobu dystrybucji. Ponadto od 1997 roku 3D Realms postanowiło w pełni skoncentrować się na rozwoju dwóch następnych gier, czyli Prey oraz Duke Nukem Forever. W międzyczasie firma dołączyła do grupy Gathering of Developers i zaczęła działać jako wydawca, a także użyczać licencji na wykorzystywanie marki Duke Nukem zewnętrznym podmiotom, które mogły tworzyć własne spin-offy przygód „Księcia”.
W 2001 roku 3D Realms zrezygnowało z rozwoju projektu Prey i przekazało go w ręce Human Head Studios, któremu udało się doprowadzić go do końca. W 2008 roku Terry Nagy otrzymał od 3D Realms licencję na korzystanie z nazwy, portfolio oraz logotypu Apogee Software i na tej podstawie założył Apogee Software LLC; nazwa Apogee Software, Ltd pozostała zaś w rękach 3D Realms.
Burzliwe dzieje Duke Nukem Forever
Co zaś tyczy się gry Duke Nukem Forever – pod skrzydłami 3D Realms przetrwała ona do 2009 roku, kiedy to jej proces produkcji został wstrzymany, a przez studio przeszła fala zwolnień, w wyniku której pracę straciła znaczna część jego członków. W maju 2009 roku firma Take 2 Interactive złożyła przeciwko 3D Realms pozew, z kolei we wrześniu 2010 roku ogłoszono, że pieczę nad tym projektem (a także nad całą marką) powierzono firmie Gearbox Software. W 2013 roku rozpętała się kolejna sądowa batalia, tym razem rozpoczęta przez 3D Realms, które pozwało Gearbox Software za niezapłacone tantiemy oraz nieotrzymanie pieniędzy za sprzedaż marki Duke Nukem. Został on jednak wycofany przez opisywaną firmę raptem trzy miesiące później. W lutym 2014 roku natomiast to Gearbox Software pozwało 3D Realms, a także studia Interceptor Entertainment oraz Apogee Software LLC, za pracę nad grą Duke Nukem: Mass Destruction. Sprawa zakończyła się w sierpniu 2015 roku, po tym jak 3D Realms przyznało się do naruszenia prawa.
Przejście pod skrzydła SDN Invest
W marcu 2014 roku 3D Realms przeszło pod skrzydła SDN Invest, do którego należało też wspomniane już studio Interceptor Entertainment. Nowym dyrektorem generalnym 3D Realms został Mike Nielsen, który stał na czele nowej firmy-matki zespołu. Jednocześnie siedziba 3D Realms została przeniesiona z teksańskiego Garland do duńskiego Aalborga. Scott Miller otrzymał zaś stanowisko konsultanta kreatywnego.
W 2016 roku, po jedenastu latach absencji na rynku wydawniczym, 3D Realms wypuściło nowy tytuł. Mowa o grze Bombshell, opracowanej przez Interceptor Entertainment, która nie odniosła sukcesu komercyjnego ani artystycznego. W sierpniu 2019 roku produkcja doczekała się jednak prequela w postaci znacznie cieplej przyjętego boomer shootera pod tytułem Ion Fury. Co ciekawe, tytuł miał pierwotnie nosić miano Ion Maiden, jednak po tym, gdy zespół muzyczny Iron Maiden oskarżył deweloperów o naruszenie znaku towarowego, zdecydowano się go przemianować.
W kwietniu 2021 roku Scott Miller oraz Terry Nagy przejęli od 3D Realms prawa do marki Apogee i reaktywowali Apogee Software LLC jako Apogee Entertainment. W 2022 roku ten pierwszy potwierdził natomiast, że rozstał się z 3D Realms.
Przejście pod skrzydła Embracer Group
W sierpniu 2021 roku gruchnęła wiadomość o tym, że 3D Realms przechodzi w ręce szwedzkiego holdingu Embracer Group, a dokładnie – grupy operacyjnej Saber Interactive. W marcu 2023 roku dyrektorem kreatywnym 3D Realms został Justin Burnham, który wcześniej pracował w firmach Devolver Digital oraz Good Shepherd Entertainment. W grudniu 2023 roku światło dzienne ujrzały nieoficjalne doniesienia, zgodnie z którymi w ramach szeroko zakrojonej restrukturyzacji w Embracer Group, firma miała zwolnić niespełna połowę pracowników 3D Realms (a także współpracującego z nim studia Slipgate Ironworks, które wyrosło z Interceptor Entertainment).
