Newsroom Wiadomości Najciekawsze Komiksy Tematy RSS
Wiadomość gry 4 stycznia 2025, 20:00

autor: Damian Gacek

BioWare zawsze chciało stworzyć taką grę. Jade Empire było ich pierwszym oryginalnym RPG-iem

Sporo osób mogło już zapomnieć o Jade Empire. Obecnie marka ta jest martwa, jednak kiedyś była oczkiem w głowie założycieli BioWare. Aż ciężko uwierzyć, że ostatecznie porzucili oni ten ciekawy świat.

Źródło fot. BioWare / własne.
i

Sztuki walki pobudzają wyobraźnię u wielu ludzi. U niektórych fascynacja jest przelotna, u innych trwa latami, a czasami nawet całe życie. Dla mnie największy okres zainteresowania tym tematem przypadł na początek lat 2000. Był to również ciekawy okres dla świata gier. Na potrzeby tego artykułu interesuje nas jednak tylko jedno studio – BioWare. Było ono wtedy „na fali”, wypuszczając hit za hitem. Jedną z gier ze złotego okresu tego producenta jest Jade Empire, które pozwala nam zagrać mistrzem sztuk walki.

BioWare zawsze chciało stworzyć Jade Empire

Wszyscy potrzebują naszej pomocy, niezależnie od tego czy są to bogowie, demony, czy ludzie. Źródło: Jade Empire, developer: BioWare - BioWare zawsze chciało stworzyć taką grę. Jade Empire było ich pierwszym oryginalnym RPG-iem - wiadomość - 2025-01-04
Wszyscy potrzebują naszej pomocy, niezależnie od tego czy są to bogowie, demony, czy ludzie. Źródło: Jade Empire, developer: BioWare

BioWare to studio, którego raczej nie trzeba przedstawiać graczom, a szczególnie fanom RPG-ów. Niezależnie od tego, co kto myśli o ich produkcjach, to jeden z dinozaurów branży, który dał światu takie kultowe serie jak Baldur’s Gate, Mass Effect czy Dragon Age. To oni stworzyli Star Wars Knights of the Old Republic oraz Neverwinter Nights. Klasykę przez wielkie K.

Po zakończeniu pracy nad grami na licencji Dungeon & Dragons oraz Star Wars, BioWare zrobiło projekt, który kiełkował w głowach założycieli od chwili uruchomienia studia. Jade Empire było dzieckiem Raya Muzyki oraz Grega Zeschuka (via IGN). Chcieli oni dać graczowi możliwość zagrania mistrzem sztuk walki. Ostatecznie gra została wydana w 2005 roku na oryginalnego Xboksa. Wydaje się to dziwnym zabiegiem, bo Xbox 360 miał swoją premierę zaledwie kilka miesięcy później. Po latach Greg Zeschuk w wywiadzie dla Gamesindustry.biz przyznał, że doszlifowanie gry i poczekanie na nową konsolę Microsoftu mogło wyjść temu tytułowi na dobre.

Możliwe, że historia tego IP potoczyłaby się inaczej, gdyby gra wyszła jednocześnie na PC lub jako jeden z pierwszych tytułów na nową generację. Niestety ostatecznie IP to zostało zapomniane. No może niezupełnie…

Wiemy, że prace nad kontynuacją Jade Empire trwały. Roboczo projekt nazywał się Revolver. Z czasem pomysł ewoluował, ale ostatecznie został anulowany. Póki co nie zapowiada się, aby BioWare miało stworzyć kolejną grę w tym uniwersum. A szkoda, gdyż świat przedstawiony w Jade Empire był naprawdę wciągający.

Demony, bogowie, zwariowani naukowcy – w tym świecie nie można się nudzić

Drużyna jest pełna ciekawych postaci. Źródło: Jade Empire, developer: BioWare - BioWare zawsze chciało stworzyć taką grę. Jade Empire było ich pierwszym oryginalnym RPG-iem - wiadomość - 2025-01-04
Drużyna jest pełna ciekawych postaci. Źródło: Jade Empire, developer: BioWare

Zacznijmy od czegoś, co wydaje mi się najjaśniejszym punktem Jade Empire – od świata przedstawionego. Widać, że wiele uwagi poświęcono jego wykreowaniu. Gracz trafia do kraju, który, jak można się domyśleć, jest inspirowany starożytnymi Chinami. Nie jest to jednak kalka 1:1. Deweloperzy zebrali pomysły z różnych źródeł i połączyli historię z mitologią.

Ta kraina jest wypełniona unikatowymi i często godnymi zapamiętania postaciami oraz ciekawymi lokacjami. Deweloperzy równie płynnie żonglują klimatem. Dość powiedzieć, że Pantoflarza Hou, dość zabawnego towarzysza, poznajemy w lokacji wypełnionej kanibalami. Jest to wytwórca bułeczek, który walczył kiedyś na arenie, używając stylu Pijanego Mistrza, ale żona zabroniła mu kontynuować karierę. Do naszych towarzyszy zalicza się również dziewczynka, która ma w sobie nie jednego, a dwa demony, lub były elitarny zabójca targany wyrzutami sumienia za zbrodnie z przeszłości. Nie można również zapomnieć o szalonym naukowcu, którego historia jest bardzo tajemnicza. Czy jest on tym, za kogo się podaje?

W efekcie gracze otrzymali grę pełną barwnych postaci, dobrych i złych demonów, a także bogów. Tym wszystkim zarządza Niebiańska Biurokracja, która pilnuje, aby mitologiczne istoty wykonywały swoje obowiązki… ale skoro tak jest, to czemu dusze umarłych nie chcą odchodzić ze świata materialnego? Odkrycie tego to już nasza rola.

Fabuła również niczego sobie

Nasz mistrz ma co do nas duże oczekiwania. Źródło: Jade Empire, developer: BioWare - BioWare zawsze chciało stworzyć taką grę. Jade Empire było ich pierwszym oryginalnym RPG-iem - wiadomość - 2025-01-04
Nasz mistrz ma co do nas duże oczekiwania. Źródło: Jade Empire, developer: BioWare

Do spółki z ciekawym światem idzie historia opowiadana w Jade Empire. Wcielamy się w młodego adepta sztuk walki, który dopiero co zakończył swój trening. Szybko zmusza się nas do opuszczenia rodzinnej wioski. Podróż prowadzi gracza przez wiele lokacji – poczynając od małych miasteczek poprzez lasy i bagna a na stolicy i pałacu cesarskim kończąc.

Można chyba zaryzykować stwierdzenie, że gra należy do gatunku Wuxia, czyli opowieści o heroicznej walce jednostki ze złem za pomocą sztuk walki i zdolności ocierających się często o magię. Chociaż uczciwie należy przyznać, że Jade Empire oferuje nam wybór. Możemy podążać jedną z dwóch ścieżek – Zaciśniętej Pięści lub Otwartej Dłoni. W praktyce sprowadza się to do tego, że możemy wykonywać niektóre zadania będąc altruistą, chcącym pomagać ludziom, lub egoistą, nastawionym jedynie na zysk. Nie ma to jednak większego przełożenia na mechaniki czy główny wątek fabularny. Jeżeli popatrzymy na to, że na pewnym etapie są 3 pomniejsze zadania, które są ekskluzywne dla jednej ze stron, można przypuszczać, że ta mechanika miała mieć większe znaczenie, ale została okrojona. Niemniej jest to dobry dodatek dla osób, które lubią odgrywać swoje postacie w grach.

Sama intryga jest na tyle ciekawa, że śledzi się kolejne wydarzenia z dużym zainteresowaniem. Nie spodziewajcie się jednak głębokich rozważań nad życiem i śmiercią, a raczej solidny kawałek przygody, który ma przeważnie jasno postawione granice pomiędzy dobrem a złem. Jade Empire jednak lubi wodzić gracza za nos, podsuwając nam informacje, które okazują się być kłamstwami. Podczas gry natkniemy się nawet z kilka zwrotów akcji. Niestety można ich się raczej spodziewać z dość sporym wyprzedzeniem.

Przyjaciół trzymaj blisko, a wrogów jeszcze bliżej

W poniższym fragmencie artykułu znajdziecie informacje, które ocierają się o spoilery (nie powiem kto z kim, czemu i co, ale nawiążę ogólnie do pewnych wydarzeń). Jade Empire ma prawie 20 lat, więc już chyba można! Przeskoczcie do kolejnej sekcji, jeżeli chcecie podejść do gry ze świeżym spojrzeniem.

Czasami wygląd bywa zwodniczy. Źródło: Jade Empire, developer: BioWare - BioWare zawsze chciało stworzyć taką grę. Jade Empire było ich pierwszym oryginalnym RPG-iem - wiadomość - 2025-01-04
Czasami wygląd bywa zwodniczy. Źródło: Jade Empire, developer: BioWare

BioWare ma pewną fabularną kartę, którą lubi zagrywać w swoich grach – mianowicie przyjaciół przemienionych w przeciwników. Zaczynając od Neverwinter Knights z 2002 roku, w grach tego studia często mamy do czynienia z sojusznikiem, który na pewnym etapie zmienia stronę. Jade Empire nie zarzuca tego schematu. Nie bójcie się, nie powiem kto z kim i jak. Chciałem jednak poruszyć ten temat, ponieważ w tej grze nie do końca to wyszło.

Dobry zwrot akcji potrafi pozostawić gracza z opadającą szczęką i wspomnieniami na długie lata. W Jade Empire chciano chyba zrobić coś podobnego, ale nie wyszło. Niestety już nie pamiętam, jak odebrałem pewne zawirowania fabularne kilkanaście lat temu, jak grałem w ten tytuł po raz pierwszy. Wiem jednak, że dzisiaj wątek „zdrady” śledziłem momentami z zażenowaniem. Gra wręcz ciska nam w twarz wskazówki dotyczące tego, co ma się wydarzyć, odbierając przy tym radość z samodzielnego odkrywania i powiązywania faktów oraz zaskoczenie, gdy fabuła posuwa się do przodu.

Nie zrozumcie mnie źle, sam pomysł był dobry. Wybrano odpowiednią osobę do zdrady i wymyślono fabułę, która sensownie nam wszystko tłumaczyła. Niestety wykonanie nie było idealne. Zabrakło nieco delikatności w przekazywaniu wskazówek, co popsuło odbiór.

Ale co z walką?

Nic nie zatrzyma Jadeitowego Golema. Źródło: Jade Empire, developer: BioWare - BioWare zawsze chciało stworzyć taką grę. Jade Empire było ich pierwszym oryginalnym RPG-iem - wiadomość - 2025-01-04
Nic nie zatrzyma Jadeitowego Golema. Źródło: Jade Empire, developer: BioWare

„Mówisz o historii, fabule, ale co z potyczkami? Przecież to gra o sztukach walki, a Ty nic jeszcze o nich nie powiedziałeś!” – tak właśnie mogli sobie pomyśleć niektórzy z Was, czytając ten tekst. Miałem ku temu powód… walka to niestety słabsza część Jade Empire. Nie zrozumcie mnie źle, nie uważam, że jest zła, ale brak jej głębi. Zacznijmy jednak od początku.

Jade Empire oferuje wiele stylów, które można podzielić na kilka głównych typów – walkę orężem, gołymi pięściami, używanie magii oraz przemiany w różne mityczne istoty. Te bardziej zaawansowane zużywają Chi oraz Skupienie jako paliwo, więc szczególnie na początku gry nie można ich nadużywać przeciwko słabym przeciwnikom, jeżeli nie chcemy się wyczerpać przed walką z tymi potężniejszymi.

Szybko przekonujemy się, że jedne style są o wiele lepsze, niż inne. Przykładowo, używając Jadeitowego Golema, żaden przeciwnik nie powinien stanowić dla Was najmniejszego zagrożenia. Minusem tej strategii jest koszt Chi, ale ten aspekt można ulepszyć używając punktów rozwoju zdobywanych za awansowanie na kolejne poziomy. W większości walk nie będziecie musieli się jednak posuwać do używania tak potężnych umiejętności. Ostatecznie wiele bitew można sprowadzić do prostego skakania za plecy przeciwników i atakowania ich najszybciej jak się da.

Różnorodność wrogów również nie jest mocną stroną tytułu. Wcześnie poznajemy wszystkie główne typy przeciwników, jakie gra ma do zaoferowania. Areny walk również są dość nudne, pozbawione ciekawych interaktywnych elementów czy przeszkadzajek. Stanowią one jedynie tło, przeważnie to po prostu pusty kawałek terenu.

Pomimo tego, że mechanika nie jest idealna, nie będziecie zgrzytać zębami podczas walk. Głównie dlatego, że są one dość dynamiczne, co tuszuje nieco niedociągnięcia. Ponadto testowanie różnych stylów może być dość zabawne. Chociaż zdecydowanym minusem gry jest brak możliwości resetowania umiejętności. Oznacza to, że musimy naprawdę uważać na to, na co wydajemy nasze punkty. Ogranicza to możliwość eksperymentowania.

Jak dzisiaj zagrać w Jade Empire?

Gra zawiera krótką minigrę, w której lecimy samolocikiem i musimy przedrzeć się przez nacierające wrogie maszyny. Źródło: Jade Empire, developer: BioWare - BioWare zawsze chciało stworzyć taką grę. Jade Empire było ich pierwszym oryginalnym RPG-iem - wiadomość - 2025-01-04
Gra zawiera krótką minigrę, w której lecimy samolocikiem i musimy przedrzeć się przez nacierające wrogie maszyny. Źródło: Jade Empire, developer: BioWare

W Jade Empire można dziś zagrać nie tylko na starszych Xboxach, ale także na Xboksie One oraz Series X/S (standardowo 49,99 zł). Nie posiadam żadnej z tych konsol, więc odkurzyłem ten tytuł na PC. Najpierw spróbowałem wersji ze Steama (standardowo 59,90 zł), gdyż taką zakupiłem jeszcze w zamierzchłych czasach. Niestety gra nie zadziałała przy próbie uruchomienia.

Scrollując negatywne recenzje, zobaczyłem, że nie tylko ja miałem problem z tym tytułem. Miałem do wyboru albo starać się to naprawić, albo skorzystać z alternatywy, jaką oferował GOG (standardowo 59,29 zł). Szczęśliwym trafem, JE było wtedy w promocji za niecałe 15 zł, więc uznałem, że moje zdrowie psychiczne jest tego warte. Nie zawiodłem się, gdyż ta wersja zadziałała bez problemów, aż do pewnego momentu…

Niedawno, gdy chciałem włączyć Jade Empire, aby zrobić kilka ujęć, okazało się, że gra przestała współpracować i zamiast się uruchomić, sprawiała, że mój monitor tracił połączenie z komputerem. Na szczęście naprawienie plików wyeliminowało ten błąd. Wystarczyło znaleźć tytuł w bibliotece, a następnie w opcjach Zarządzania instalacją wybrać "Sprawdź / napraw" (proces może chwilę potrwać). Problem czasami wracał, jednak już nigdy na stałe, jak to miało miejsce za pierwszym razem. Odrobina cierpliwości wystarczała, aby sam się naprawił.

Jade Empire doczekało się również wersji mobilnej na iOS (ok. 42 zł) oraz Androida. Jednak z jakiegoś powodu tę drugą wycofano ze sprzedaży, więc obecnie tylko posiadacze urządzeń od Apple mogą ją pobrać.

Tytuł na PC oraz iOS jest dostępny w wydaniu Special Edition (w sklepie Xboksa nie ma takiego oznaczenia, więc nie mogę powiedzieć, jak sytuacja przedstawia się w tym wypadku). SE jest nieco ulepszona względem oryginału – zwiększono rozdzielczość, ulepszono AI oraz dodano kilka stylów walki. Wydaje się, że w późniejszych latach dokonano jeszcze kilku dodatkowych wizualnych ulepszeń. Przynajmniej wersja GOG-owa oferuje rozdzielczość 4K, jeżeli wybierzemy szerokoekranowe opcje.

Ten materiał nie jest artykułem sponsorowanym. Jego treść jest autorska i powstała bez wpływów z zewnątrz. Część odnośników w materiale to linki afiliacyjne. Klikając w nie, nie ponosisz żadnych dodatkowych kosztów, a jednocześnie wspierasz pracę naszej redakcji. Dziękujemy!

Damian Gacek

Damian Gacek

Absolwent Filologii Angielskiej oraz English in Public Communication. W swoim portfolio ma artykuł naukowy dotyczący tłumaczenia gier wideo. Z GRYOnline.pl współpracuje od 2019 roku, pisząc dla różnych działów. Obecnie zajmuje się głównie poradnikami i okazjonalnie wspiera newsroom. Autor przeglądu Małe ale Wielkie. Elektroniczną rozrywką interesuje się od dziecka. Uwielbia RPG-i oraz strategie, często nurza się również w odmętach produkcji indie. W wolnych chwilach pracuje nad książką oraz uczy się edycji filmów.

więcej