Taktyka cz. II | Zarządzanie drużyną poradnik Football Manager 2007

Ostatnia aktualizacja: 1 sierpnia 2016

Taktyka cz. II

Podam teraz kilka reguł, którymi należy się kierować tworząc własną taktykę. Tekst zilustruję kilkoma przykładamy taktyk, które przynosiły mi nienajgorsze efekty. Uwaga: wtrącone pomiędzy kolejne akapity, screeny z taktykami są tylko przykładami stosowanych przeze mnie rozwiązań. Nie traktuj ich jako ilustracji do wymienionych poniżej punktów.

Podpowiedź:

Mimo, że seria FM to chyba najdokładniejszy symulator piłkarski, to z taktyką zawsze był trochę na bakier. Żeby odnieść sukces musisz postępować nieco wbrew zdrowemu rozsądkowi i zapomnieć o kilku zasadach obowiązujących w realnym futbolu.

Po pierwsze, nie dobieramy taktyki do posiadanych zawodników (mimo zaleceń jakie znajdziemy w instrukcji). Od zawsze w serii FM (a wcześniej CM) obowiązywała zasada działania jednej słusznej taktyki. I nie miało to nic wspólnego z posiadanymi piłkarzami. Trzeba metodą prób i błędów odkryć tę jedną, która działa, i najczęściej jest to taktyka uniwersalna, sprawdzająca się we wszystkich ligach. Bardzo często oznaczało to rezygnację z niektórych piłkarzy, np. przez dwie edycje sprawdzały się znakomicie taktyki bez skrzydłowych. W dwóch ostatnich wydaniach skrzydłowi z kolei wrócili do łask. W FM 2007 udało mi się odnieść sukcesy taktyką bez skrzydeł, ale nie musi to być regułą.

Ta taktyka doskonale sprawowała się w starszych wersjach menedżerów. W FM 2007 bywa z nią różnie, ja osobiście w lidze radziłem sobie przeciętnie, ale w pucharach bardzo dobrze. Większość opcji ustawiona jest neutralnie (Normalna i Mieszana), za wyjątkiem Time Wasting. Nastawienie również Normal. Boczni obrońcy biegają do przodu, odważnie grają także pomocnicy. Używam rozgrywającego i preferuje spora liczbę strzałów z dystansu. Defensywny pomocnik unika zapędzania się na połowę rywala a jego zadaniem jest dogrywanie prostopadłych piłek. Nie używam opcji Graj na ogdrywającego (Target Man).

Po drugie, nie wolno zmieniać taktyki w zależności od rywala. Rzecz będąca normalną (i konieczną) w realnym futbolu, zupełnie się nie sprawdza w FM. Po ustaleniu jednej, skutecznej taktyki, trzymaj się jej jak najdłużej. Może się zdarzyć tak, że po dwóch trzech sezonach, sprawdzone rozwiązania przestają działać. Wtedy trzeba poszukać czegoś innego, a zapewne po roku gry wrócimy do oryginału. Do tej pory zdarzyło mi się tylko raz, że musiałem stosować zamiennie dwie taktyki. Z reguły działa jedna i można nią grać w nieskończoność.

Po trzecie, nie naśladuj ustawienia komputerowych menedżerów, nawet tych najlepszych. Alex Fergusson może osiągać sukcesy zmieniając ustawienie drużyny w co trzecim meczu, ale Tobie nie musi się to udawać. Komputer może pozwolić sobie na wiele rzeczy, które Tobie nie przyniosą sukcesu. Nie modyfikuj ustawienia własnej drużyny, niezależnie od tego, jaką taktyką gra rywal. Każda zmiana wprowadzona w trakcie sezonu może spowodować obniżenie skuteczności. Po prostu piłkarze muszą uczyć się od nowa i wszystkie poprzednie zapisy przestają obowiązywać. Efekt jest taki, że każdy wynik może się zdarzyć. Po zmianie taktyki drużyna może zagrać wielki mecz, ale najczęściej potrzebuje kilku spotkań by się przyuczyć do nowego stylu. Jeśli musisz zmienić ustawienie rób to w przerwie między sezonami, i przetestuj taktykę w serii meczów sparingowych, (choć to też nie musi być miarodajnym testem, o czym dalej).

Taktyka sprawdzająca się doskonale w FM 2006. Mimo tylko jednego napastnika drużyna strzelała mnóstwo bramek. Obowiązkowo stosować opcję Graj na ogdrywającego (Target Man). Wszystkim ofensywnym pomocnikom dać nastawienie Ofensywne (Attacking), a bocznym koniecznie częste rajdy i dośrodkowania. Środkowi pomocnicy: jeden mocno defensywny, drugi z nastawieniem Normalne. Obaj powinni strzelać z dystansu i posyłać prostopadłe piłki. Ze względu na dużą ilość zawodników ofensywnych, obrońcy powinni zabezpieczać tyły. Wyłączyć bocznym obrońcom rajdy do przodu, ale dośrodkowania można zostawić. W FM 2007 taktykę testowałem krótko, ale gra nią wiele zespołów.

Po czwarte, nie przesadzaj z nadmiernym kombinowaniem. Nie ma sensu udziwniać ustawienia do granic absurdu. Najlepszym pomysłem jest skorzystanie z gotowej taktyki i przystosowanie jej do własnych potrzeb - zmiana pozycji nie więcej niż dwóm, trzem zawodnikom, a reszcie zmieniamy tylko polecenia indywidualne (z zakładki Polecenia Indywidualne, Player Instructions). Często dobre rezultaty przynosi zrobienie czegoś przeciwnego do oryginału, na przykład w taktyce 4-4-2 rolę defensywnego pomocnika spełnia środkowy, grający bliżej lewej strony. Ja zawsze nadaję taką rolę temu grającemu z prawej. Niby kosmetyka, i to wbrew zasadom, bo przecież w konfrontacji z podobnie grającym rywalem defensywni nie będą kryć ofensywnych, ale doskonale się sprawdza. Moja drużyna z reguły traci mało bramek i tak grający defensywny otrzymuje dobre noty. Ze zmianą poleceń indywidualnych też bądź ostrożny. Wiele z opcji, które wymieniłem powyżej, ładnie wygląda na papierze, w praktyce mało wpływając na poczynania graczy. Dlatego też raczej trzymaj się opcji Normalne lub Mieszane (w zależności od aspektu), wyjątki czyniąc tylko dla pozycji kluczowych dla danej taktyki (skrzydłowi, defensywny pomocnik, napastnik itp.).

Klasyczna taktyka, najbardziej popularna w realu, a różnie sprawująca się w menedżerach. Kompletnie nieprzydatna w poprzednich wersjach (np. CM 00/01 i 01/02), do łask wróciła w dwóch ostatnich wydaniach FM. Najlepiej sprawdzała się z Nastawieniem Normalnym (Normal Mentality), zmienionym tylko dla skrzydłowych (im można dać orientację ofensywną i zaznaczyć rajdy do przodu z piłką). Środkowi pomocnicy muszą zabezpieczać tyły, ale jak zwykle strzelać z dystansu i podawać prostopadłe piłki. Boczni obrońcy nie muszą kurczowo trzymać się własnej połowy, ale też nie dawać im zbyt wielkiej swobody. Można używać rozgrywającego. Większość ustawień na poziomie neutralnym. Mało testowałem w FM 2007 i jeszcze nie wiem czego można od niej oczekiwać. A z doświadczenia wiem, że może być i beznadziejna i znakomita.

Po piąte, nie stosuj zabiegów mających na celu spowalnianie gry i murowanie. W realnych meczach bardzo często spotykamy grę na czas, zdejmowanie zawodnika ataku i wstawianie obrońcy by bronić wyniku itp. W FM za dobrze się na tym nie wychodzi. Jak pisałem wcześniej drużyna może źle zareagować na zmiany taktyki w trakcie spotkania. Ja osobiście nawet jak przegrywam i zostaje dwadzieścia minut do końca meczu, wolę zaufać sprawdzonemu rozwiązaniu niż kombinować. A już nigdy nie muruję bramki przy prowadzeniu. Jeśli przegrywający rywal rwie się do ataku to ja nie cofam się i w ten sposób łapię go na kontrę. Cofnięcie się do obrony jest w praktyce zaproszeniem do ataku, a po co robić sobie kłopoty? Nie polecam również, przy wyborze dokładnych poleceń drużynowych i indywidualnych, wybierania wartości skrajnych. To znaczy nie stosuj ani taktyki totalnej obrony, ani frontalnego ataku. Stosuj bardziej wyważone rozwiązania. Zmasowana obrona i murowanie bramki wcale nie oznaczają tracenia małej ilości goli - zachęcony rywal atakuje raz za razem, a jeśli ma dobrych napastników to z pewnością przy tylu próbach coś ustrzeli. Atak na łeb na szyję również nie jest korzystny, bo nadziewamy się na kontry, a piłkarze szybciej się męczą. Unikaj wartości skrajnych i ograniczania ilości wariantów gry: nie zaznaczaj upartego grania jedną stroną, podawania piłek tylko górą itp. Przy opisywaniu poszczególnych opcji z menu Polecenia Indywidualne, zaznaczyłem aspekty mające mały wpływ na grę, nie zmieniaj ich tylko dlatego, że są. Opcje Normal i Mixed są najlepsze dla większości przypadków.

Po szóste, nie ufaj nadmiernie wynikom meczów przedsezonowych. One są potrzebne z dwóch powodów: mają przygotować piłkarzy pod względem fizycznym (warto urządzić im kilka gier w krótkim odstępie czasu) oraz dać im czas na przystosowanie się do nowej taktyki. Problem w tym, że ustawienie sprawdzające się w sparingach nie musi być tak samo skuteczne w poważnych rozgrywkach. Zdarzało mi się w sparingach wygrywać i po 8:0 a potem w lidze w pierwszych czterech spotkaniach zaliczyć po jednej wygranej i remisie i dwie porażki. Wygląda to dziwnie, ale tak jest, dlatego też stosuj się do następnej porady.

Tym ustawieniem odniosłem największe sukcesy w FM 2007 (zwycięstwo w Premiership i Champions League). Po raz pierwszy grałem taką taktyką i warto ją jeszcze potestować. Środkowych obrońców trzymam mocno z tyłu (wyjątkiem są rzuty rożne pod bramką rywala), bocznych również, ale zaznaczam dużą ilość dośrodkowań. Jeden ze środkowych pomocników obarczony jest dużą ilością zadań defensywnych i zakazem wyrywania do przodu. Pozostali dwaj strzelają z dystansu i podają piłki prostopadłe. Środkowy ofensywny pomocnik biega z piłką do przodu. Ustawienie drużyny ofensywne, mało czasu poświęcone na opóźnianie gry. Używam rozgrywającego i kontrataków.

Kolejna rada jest z gatunku "niesportowych". W związku z tym, że komputer dość nielogicznie traktuje taktyki i jej zmiany, trzeba lekko oszukać maszynę. Po prostu zanim na poważnie zaczniesz swoją karierę menedżera rozpocznij kilka razy sezon, drużyną którą zamierzasz grać w przyszłości. Popróbuj kilka ustawień i kiedy stwierdzisz, że odkryłeś to najlepsze, zacznij właściwą grę. Nie radzę próbować poszukiwań w trakcie gry, bo w wielu klubach, nie starczy cierpliwości zarządowi i zostaniemy wylani w przypadku słabych wyników. Znalezienie odpowiedniego ustawienia wymaga rozegrania co najmniej dwóch, trzech miesięcy sezonu i na odrobienie ewentualnych strat może być za późno. Jeśli po upływie trzech miesięcy jesteś pewien, że wyniki odpowiadają możliwościom drużyny możesz uznać taktykę za dobrą.

FM 2007 prawdopodobnie doczeka się kilku patchów. Po dodaniu łatki całe założenia taktyczne mogą wziąć w łeb. Nie raz już bywało, że łatka czyniła z dobrej taktyki całkiem przeciętną, lub nawet zupełnie nieskuteczną. Wtedy cały proces dobierania ustawienia taktycznego trzeba zacząć do nowa.

Jak widać trzeba wiele czasu poświęcić na znalezienie odpowiedniego ustawienia. Są małe szanse na wybranie sobie gotowej taktyki z dostępnej listy i bezproblemowe granie. To rzadko się udaje nawet w przypadku silnych drużyn. Nie należy się zrażać początkowymi niepowodzeniami i cierpliwie testować różne ustawienia, aż do znalezienia właściwego. W momencie oddawania poradnika nie przetestowałem jeszcze wszystkiego dokładnie, ale całkiem dobrze sprawuje się jedno z powyższych ustawień (zaznaczyłem które).

Przejdźmy teraz do samego meczu.