Team17
Facebook: https://www.facebook.com/Team17/
Team 17 Digital Limited (znany powszechnie pod skróconą nazwą handlową Team 17) to istniejący od roku 1990 brytyjski producent i wydawca gier na komputery osobiste, konsole oraz urządzenia mobilne. Siedziba studia deweloperskiego Team 17 zlokalizowana jest w miasteczku Wakefield, w hrabstwie West Yorkshire (Wlk. Brytania), jednak od 2012 roku firma posiada też biuro operacyjne w Nottingham, koncentrujące się na działalności wydawniczej i marketingowej. Dyrektorem zarządzającym Team 17 jest jedna ze współzałożycielek firmy, Deborah „Debbie” Bestwick, odznaczona Orderem Imperium Brytyjskiego za swe zasługi dla rozwoju gier wideo.
Team 17 jako producent gier
W początkowym okresie funkcjonowania, firma Team 17 Software Ltd. koncentrowała się na tworzeniu gier na popularne na przełomie lat 80. i 90. ubiegłego wieku komputery Commodore Amiga. Do najważniejszych tytułów z tego okresu należą takie gry, jak platformówka Superfrog, cykl bijatyk Body Blows oraz inspirowane filmową serią Obcy dwuwymiarowe strzelanki Alien Breed. Prawdziwym przełomem dla firmy okazał się rok 1995, kiedy to na rynku ukazała się pierwsza odsłona strategiczno-zręcznościowej serii Worms, czerpiącej z kolei inspiracje z klasycznego Scorched Earth. Od tego czasu cykl gier o walczących ze sobą robakach stał się prawdziwym znakiem rozpoznawczym Team 17 i kluczową marką firmy, która na przestrzeni lat zagościła niemalże na wszystkich liczących się platformach sprzętowych.
Team 17 jako wydawca gier
W pierwszych latach istnienia, Team 17 Software Ltd. zajmował się zarówno wydawaniem gier własnych, jak i stworzonych przez innych niezależnych deweloperów; w okresie tym staraniem firmy ukazały się m.in. takie tytuły, jak F-17 Challenge, Overdrive oraz Silverball. W połowie lat 90. ubiegłego wieku brytyjczycy zaprzestali jednak działalności wydawniczej, publikując swe produkcje we współpracy z uznanymi światowymi wydawcami, takimi jak Codemasters, Microprose, Ocean Software, SEGA, THQ czy Ubisoft. Pod koniec pierwszej dekady XXI wieku, wraz z dynamicznym rozwojem rynku gier indie, Team 17 na powrót zajął się wydawaniem własnych produkcji. Nieco później firma uruchomiła też własny program wsparcia twórców niezależnych, firmując swoją nazwą wiele ciekawych projektów indie, takich jak Beyond Eyes, The Escapists, LA Cops, Not a Hero, OlliOlli 2, Overruled!, Penarium oraz Sheltered.
Historia Team17
Prehistoria
Początki firmy Team 17 sięgają roku 1987, kiedy to w strukturach brytyjskiej firmy Microbyte ukształtowała się grupa o nazwie 17-Bit Software, specjalizująca się w katalogowaniu, produkcji i wydawaniu gier i programów użytkowych typu public domain na popularne w tym czasie komputery Commodore Amiga. Już wtedy jednak jedna z kluczowych postaci zespołu, Martyn Brown, zajmowała się rekrutacją młodych, utalentowanych twórców z amigowej demosceny z zamiarem utworzenia własnej, niezależnej firmy produkującej gry wideo. W roku 1990 do 17-Bit Software zgłosił się mało znany szwedzki deweloper Peter Tuleby, działający pod pseudonimem Team 7 i mający już na koncie firmowany przez Codemasters debiut Miami Chase. Tuż po wydaniu jego nowej gry, bijatyki Full Contact, Tuleby dołączył do tworzonego przez Browna zespołu, a nowo powstała firma przybrała nazwę Team 17 Software Ltd. Pierwszą grą wydaną pod nowym szyldem była zaś strzelanka Alien Breed, która dała początek kultowej serii, rozwijanej początkowo na komputerach Amiga, a w późniejszych latach przeniesionej również na inne platformy sprzętowe. W roku 1991 Team 17 zdobył też nagrodę dewelopera roku, dzieląc ją z legendarną firmą Electronic Arts.
Seria Worms i inne sukcesy
W latach 1992-94 Team 17 zaprezentował światu kolejne odsłony cyklu Alien Breed oraz nowej, autorskiej serii bijatyk Body Blows. Światło dzienne ujrzały też takie tytuły, jak Arcade Pool, Project-X czy Superfrog, które okazały się przebojami nie tylko na Amidze, ale także na komputerach PC. Jednocześnie firma sprawdziła się również w roli wydawcy, wypuszczając gry opracowane przez innych, niezależnych deweloperów, np. wyścigi F-17 Challenge i Overdrive oraz pinball Silverball. W roku 1995 Team 17 podpisał dwuletnią umowę o współpracy z firmą Ocean Software, na mocy której stała się ona światowym dystrybutorem gier brytyjskiego dewelopera. Jedną z pierwszych pozycji wydanych w ramach tej umowy była rozgrywana w systemie turowym gra strategiczno-zręcznościowa Worms. Tytuł okazał się niebywałym sukcesem komercyjnym, przebijając wynikami sprzedaży nawet takie hity, jak FIFA Soccer 96 czy Tomb Raider. Dał też początek całej serii z tytułowymi robakami w roli głównej, stając się kluczową marką w dorobku Team 17, która w kolejnych latach trafiła niemalże na wszystkie możliwe platformy sprzętowe.
Po wydaniu Wormsów oraz dwóch części Alien Breed 3D na Amigę i CD32, Team 17 wycofał się całkowicie z produkcji gier na tę odchodzącą do lamusa platformę. Wydane w latach 1997-2002 kolejne odsłony serii Worms, tworzone były zaś głównie z myślą o komputerach PC oraz konsolach, takich jak SEGA Dreamcast, Nintendo GameCube czy PlayStation (a w późniejszym okresie także PlayStation 2 oraz Xbox). W czercwu 1997 roku Team 17 podpisał nową umowę dystrybucyjną z firmą Microprose. W międzyczasie firma stworzyła też bazujący na motywach własnych gier Addiction Pinball oraz zręcznościową grę wyścigową Stunt GP. Po przejęciu Microprose przez Hasbro Interactive Team 17 współpracował z innymi, liczącymi się wydawcami, takimi jak Codemasters, EON Digital, SEGA, THQ, Titus Interactive czy Ubisoft.
W roku 2003 ukazała się gra Worms 3D, która po raz pierwszy w historii serii przeniosła kultowe robaki w trzy wymiary. W kolejnych latach firma włożyła też swój wkład w rozwój marek innych deweloperów, tworząc konsolową wersję popularnej serii Army Men, kolejną odsłonę cyklu gier przygodowych Leisure Suit Larry i odświeżając na potrzeby konsol nowej generacji kultowe Lemmingi. Popularne Wormsy zawitały zaś po raz pierwszy na handheldach Nintendo DS i PlayStation Portable. W latach 2009-2010 postanowiono również reaktywować klasyczną serię Alien Breed, której trzy kolejne części trafiły zarówno do użytkowników pecetów, jak i posiadaczy konsol PlayStation 3 oraz Xbox 360. Mniej więcej w tym samym czasie wybrane produkcje Team 17 trafiły także na coraz popularniejsze urządzenia mobilne. W roku 2013 światło dzienne ujrzała zaś zremasterowana wersja klasycznej platformówki firmy, czyli Superfrog HD.
Działalność wydawnicza
W drugiej dekadzie XXI wieku, Team 17 jako firma o ugruntowanej pozycji rynkowej nie tylko zajął się ponownie wydawaniem produkcji własnych, ale także uruchomił autorski program wsparcia obiecujących twórców niezależnych. W ramach programu światło dzienne ujrzało kilka niezwykle ciekawych gier indie, takich jak Beyond Eyes, The Escapists, LA Cops, Not a Hero, OlliOlli 2, Overruled!, Penarium oraz Sheltered. W lutym 2011 roku szeregi firmy opuścił jeden ze współzałożycieli Team 17, Martyn Brown, podejmując współpracę z niezależnym producentem i wydawcą gier Double Eleven. W roku 2012 firma zmieniła używaną od ponad dwóch dekad nazwę Team 17 Software Ltd. na Team 17 Digital Limited. Dwa lata później zaprezentowała zaś pierwszą od wielu lat nową markę, Flockers, inspirowaną popularnymi w latach 90. ubiegłego wieku Lemmingami. W maju tego samego roku firma uruchomiła nowe biuro w Nottingham, które w odróżnieniu od samego studia Team 17 skupiło się na działalności wydawniczej i marketingowej. Kluczową marką w portfolio Team 17 Digital Ltd. pozostaje jednak niezmiennie seria Worms, która po wielu eksperymentach z trzecim wymiarem i samą mechaniką rozgrywki, w swych kolejnych odsłonach powróciła do korzeni cyklu i klasycznej side-scrollowej formuły 2D.
W 2012 roku do sprzedaży trafiła gra Worms: Revolution, która co prawda posiadała trójwymiarową grafikę, jednak w trakcie zabawy akcję obserwowaliśmy klasycznie, z boku. Dwa lata później na sklepowych półkach pojawiło się zrealizowane w podobny sposób Worms Battlegrounds, z kolei w 2016 roku zadebiutowało Worms W.M.D., czyli jeszcze jedna produkcja trzymająca się rozwiązań klasycznych dla serii. Jako że trójwymiarowa rewolucja ostatecznie nie przypadła do gustu fanom marki, w kolejnej odsłonie cyklu autorzy spróbowali odświeżyć rozgrywkę. W Worms Rumble, którego premiera odbyła się 1 grudnia 2020 roku, zabawa toczyła się bowiem w czasie rzeczywistym (a nie jak miało to miejsce do tej pory – w turach), a wśród dostępnych trybów można było znaleźć popularny battle royale. Pomimo początkowej niechęci ostatecznie produkcja doczekała się całkiem ciepłego przyjęcia; dość powiedzieć, że w serwisie Metacritic średnia ocen wystawionych jej wersji na PC przez graczy wynosiła 80/100 i przewyższyła średnią not otrzymanych od branżowych mediów (która oscylowała wokół 69/100).
W międzyczasie, bo we wrześniu 2016 roku, Lloyds Development Capital zainwestowało w Team17 w zamian za 33% udziałów w firmie. Pozyskane w ten sposób środki pozwoliły studiu nabrać wiatru w żagle i zatrudnić nowe osoby. Poza tym po spektakularnym sukcesie The Escapists Team17 zdecydowało się na zakup zarówno samej marki, jak i odpowiedzialnego za jej stworzenie zespołu Mouldy Toof Studios. Dzięki temu IP mogło prężnie się rozwijać; oprócz wydanego w 2015 roku spin-offa pod tytułem The Escapists: The Walking Dead do sprzedaży trafiła pełnoprawna druga odsłona cyklu – The Escapists 2 – a także jeszcze jeden spin-off, czyli The Survivalists.
Pod koniec drugiej dekady XXI wieku Team17 dobrze radziło sobie również na poletku wydawniczym, a wśród produkcji, które ujrzały światło dzienne jego sumptem, prym wiodły gry Hell Let Loose, seria Yooka-Laylee, This is the Police oraz My Time at Portia. Ponadto w styczniu 2020 roku Team17 nabyło ekipę Yippee! Entertainment, mającą w swoim portfolio między innymi grę Commandos 2 HD Remaster. W grudniu 2020 roku zadebiutowała nowa odsłona cyklu Worms, czyli Worms Rumble. Autorzy postawili na rozgrywkę w czasie rzeczywistym, a wprowadzone przez nich zmiany nie spotkały się z wielkim entuzjazmem ze strony fanów i recenzentów. Według serwisu Metacritic średnia ocen przyznanych tej produkcji przez branżowe media mieściła się w przedziale 57-71% (w zależności od platformy); podobnie miały się sprawy z notami przyznanymi jej w tym serwisie przez graczy. Na platformie Steam tytuł mógł się pochwalić „w większości pozytywnymi” opiniami.
Rozwój firmy oraz restrukturyzacja i jej efekty
Team17 nieustannie rosło w siłę i nabywało kolejne podmioty. Następnym głośnym przejęciem było to ze stycznia 2022 roku, kiedy to pod skrzydła opisywanej firmy trafił astragon Entertainment – niemiecki wydawca specjalizujący się w symulatorach. Transakcja opiewała na kwotę 86 milionów dolarów. W rękach nowego właściciela niemiecka firma miała zachować dotychczasową swobodę.
Niedługo później firma zaliczyła poważne potknięcie. Kiedy Team17 ogłosiło, że zamierza wejść na rynek NFT z tokenami inspirowanymi serią Worms, liczne studia deweloperskie, które dotychczas owocnie z nią kooperowały, zgodnie potępiły ten pomysł i zapowiedziały, że nie będą współpracować z nią w przyszłości. Choć ostatecznie podjęto decyzję o rezygnacji z tego przedsięwzięcia, nie był to koniec problemów w firmie. Okazało się bowiem, że wielu jej pracowników narzekało na niskie płace i tak zwaną kulturę crunchu, które zaczęły obowiązywać w Team17 wraz z jego wejściem na giełdę. Na domiar złego firma coraz mniejszą wagę przywiązywała do jakości wydawanych przez siebie projektów. Jakby tego było mało, pojawiły się również zarzuty o ukrywanie spraw związanych z przypadkami molestowania seksualnego w firmie. Winę za taki stan rzeczy miała ponosić dyrektor generalna Team17 – Debbie Bestwick. Ostatecznie zdecydowano więc, że 1 stycznia 2024 roku zostanie ona zastąpiona przez Steve’a Bella.
Niemniej, w tym czasie na poletku wydawniczym firma radziła sobie co najmniej dobrze. W jej portfolio pojawiły się między innymi takie pozycje, jak Dredge, Killer Frequency czy Trepang2, a także Gord, Moving Out 2, Blasphemous II, Autopsy Simulator oraz Marauders. Mimo wszystko w październiku 2023 roku Team17 musiało przejść dość szeroko zakrojoną restrukturyzację. W jej wyniku pracę miało stracić około 50 pracowników, w większości z działu QA (kontroli jakości). Ponadto ze swojego stanowiska ustąpił dyrektor generalny firmy, czyli Michael Pattison. Warto odnotować, że restrukturyzacja miała pozostać bez wpływu na wchłonięte przez Team17 podmioty – astragon Entertainment oraz Storytoys.
Jak się okazało we wrześniu 2024 roku, wprowadzone zmiany przyniosły pozytywne efekty. W pierwszej połowie 2024 roku Team17 odnotowało przychody na poziomie 80,6 miliona funtów (wzrost rok do roku o 11 procent), a zysk brutto firmy wyniósł 32,9 miliona funtów (wzrost rok do roku o 9 procent). W tym czasie firma wypuściła szereg projektów, na czele z Classified: France ‘44, Undead Inc. oraz Autopsy Simulatorem.
