Respawn Entertainment
Firma producent
Respawn Entertainment to amerykański producent gier na komputery osobiste i konsole, utworzony w marcu 2010 roku z inicjatywy dwóch byłych pracowników studia Infinity Ward: Vince’a Zampelli oraz Jasona Westa. Siedziba firmy mieści się w Sherman Oaks – południowej dzielnicy Los Angeles, w stanie Kalifornia, zaś zespół deweloperski liczy sobie niecałe 200 osób. Szefem Respawn Entertainment od początku istnienia studia jest Vince Zampella. Choć niemal od czasów powstania studio Respawn Entertainment związane było z koncernem Electronic Arts, tworząc swoje gry w ramach programu współpracy z deweloperami zewnętrznymi EA Partners, zespół ostatecznie znalazł się pod skrzydłami tego wydawcy dopiero w listopadzie 2017 roku.
Debiutancką marką amerykańskiego dewelopera jest zapoczątkowana w roku 2014 seria FPS-ów science fiction pod tytułem Titanfall. Studio nie zamierza jednak wyłącznie odcinać kuponów od popularności tejże marki, czego dowodem jest stworzona przez nie pod okiem Stiga Asmussena trzecioosobowa gra akcji osadzona w uniwersum Gwiezdnych wojen, czyli Star Wars Jedi: Upadły zakon.
Historia Respawn Entertainment
Nowy początek
1 marca 2010 roku firma Activision Blizzard ogłosiła, że na skutek niesubordynacji oraz niewywiązywania się z warunków kontraktu pracę straciło dwóch kluczowych pracowników studia Infinity Ward, będącego własnością holdingu. Osobami skonfliktowanymi ze swym dotychczasowym pracodawcą okazali się Vince Zampella oraz Jason West – współzałożyciele Infinity Ward i współtwórcy najważniejszych odsłon serii Call of Duty. Kilka tygodni później, 12 kwietnia 2010 roku, Los Angeles Times poinformował, że Zampella i West utworzyli własne, niezależne studio deweloperskie o nazwie Respawn Entertainment. W przeciągu następnych trzech miesięcy do zespołu dołączyło zaś 38 z 46 byłych pracowników Infinity Ward, którzy zrezygnowali z pracy, solidaryzując się z usuniętymi przez Activision Blizzard kolegami.
Po uformowaniu studia, Zampella i West swoje pierwsze kroki skierowali do siedziby koncernu Electronic Arts, szukając wsparcia finansowego dla swojego debiutanckiego projektu. W ramach programu współpracy z deweloperami zewnętrznymi EA Partners, doszło do zawarcia korzystnej dla obu stron umowy, zgodnie z którą niezależnie od rozwoju współpracy, współzałożyciele Respawn Entertainment zachować mieli prawa do wszelkich dóbr intelektualnych wytworzonych w przyszłości. Stosunkowo szybko, bo już podczas targów E3 2011, szef marki EA Games Frank Gibeau ujawnił, że koncern Electronic Arts będzie wydawcą tworzonego przez Respawn Entertainment shootera science fiction, mającego konkurować z takimi markami, jak Gears of War czy Halo. Dopiero jednak w kwietniu 2013 roku studio formalnie zarejestrowało znak handlowy dla swojej debiutanckiej gry, nazwanej pierwotnie Titan.
Era Titanfalla
W czerwcu roku 2013, podczas kolejnej edycji targów E3, Respawn Entertainment zaprezentowało światu swoją debiutancką grę Titanfall, która ukazała się na rynku w połowie marca następnego roku. Pomimo swej częściowej ekskluzywności (dostępność wyłącznie na platformy Microsoftu, tj. systemy Windows i konsole Xbox 360) i skoncentrowania się głównie na trybie wieloosobowym, produkcja okazała się sporym sukcesem komercyjnym. Nikogo zatem nie zdziwił fakt, że już w marcu 2015 roku potwierdzone zostały prace nad jej sequelem. Titanfall 2 ukazał się na rynku pod koniec października 2016 roku i w przeciwieństwie do swojego pierwowzoru trafił na trzy najważniejsze platformy sprzętowe, oferując również po raz pierwszy pełnoprawną kampanię dla jednego gracza. W międzyczasie, tj. w czerwcu 2014 roku, do zespołu Respawn Entertainment dołączył Stig Asmussen – były pracownik studia Sony Computer Entertainment Santa Monica, gdzie zajmował się głównie pracą nad serią God of War. W maju 2016 roku sam Asmussen poinformował zaś, że tworzona pod jego przewodnictwem produkcja będzie trzecioosobową grą akcji, osadzoną w kultowym uniwersum Gwiezdnych wojen.
Przejście pod skrzydła EA i epoka Apex Legends
W lutym 2017 roku firma Electronic Arts ujawniła, że Titanfall 2 nie sprzedał się tak dobrze, jak oczekiwano. Niemniej, w listopadzie tego samego roku wydawca postanowił przejąć studio Respawn Entertainment za 315 milionów dolarów w gotówce oraz akcjach. Przy okazji dowiedzieliśmy się, że omawiany zespół pracuje nad kolejnym projektem osadzonym w uniwersum Titanfall.
Jak się okazało 3 lutego 2019 roku, nie był to Titanfall 3, lecz multiplayerowa strzelanka oparta na zasadach battle royale zatytułowana Apex Legends. Produkcja zadebiutowała na komputerach osobistych, PlayStation 4 oraz Xboksie One dzień po zapowiedzi, a udostępniono ją w modelu free-to-play. Tytuł odniósł olbrzymi sukces – w ciągu ośmiu godzin od premiery odnotował milion unikalnych graczy, a w następnych dniach bił rekordy popularności na Twitchu, przyciągając kolejne miliony osób (12 lutego licznik unikalnych graczy przekroczył 25 milionów, a 4 marca – 50 milionów). Choć 22 marca obwieszczono, że mieliśmy do czynienia z najlepszym debiutem gry free-to-play w historii, to jednak już w kwietniu produkcja zaczęła szybko tracić na popularności. Mimo wszystko ekipa Respawn Entertainment nie zamierzała składać broni i szybko wdrożyła szeroko zakrojony plan aktualizacji swojego dzieła, które miało otrzymywać nową zawartość co sezon.
Star Wars Jedi: Upadły zakon
O tym, że Respawn Entertainment pracuje nad przygodową grą akcji osadzoną w uniwersum Gwiezdnych wojen, wiedzieliśmy od 2016 roku. W czerwcu 2018 poznaliśmy tytuł tej produkcji, czyli Star Wars Jedi: Fallen Order. Pierwsze konkrety na jej temat ujrzały światło dzienne w kwietniu 2019 roku (wówczas otrzymaliśmy potwierdzenie, że będziemy mieć do czynienia z pozycją przeznaczoną dla pojedynczego gracza, a niedługo później doczekaliśmy się pierwszego zwiastuna). Targi E3 2019 przyniosły natomiast pokaz rozgrywki oraz datę premiery, którą wyznaczono na 15 listopada. Firma Electronic Arts liczyła przy tym zarówno na sukces artystyczny, jak i finansowy tego tytułu, planując sprzedaż co najmniej na poziomie 6 milionów egzemplarzy. Pozycja zadebiutowała w terminie i odniosła spektakularny sukces artystyczny oraz komercyjny, dając początek zupełnie nowej marce. W maju 2020 roku firma Electronic Arts pochwaliła się, że zagrało w nią ponad 10 milionów graczy.
Respawn Entertainment nie spoczywało jednak na laurach. W 2020 roku otworzono nowy oddział studia w Vancouver, który miał skoncentrować się na rozbudowie gry Apex Legends. Poza tym rok 2020 przyniósł premierę gry Medal of Honor: Above and Beyond, czyli FPS-a przygotowanego z myślą o zestawach rzeczywistości wirtualnej.
Star Wars Jedi: Ocalały
W styczniu 2022 roku oficjalnie zapowiedziano kontynuację największego hitu w portfolio opisywanej ekipy. Gra Star Wars Jedi: Ocalały (ang. Star Wars Jedi: Survivor) zmierzała początkowo na komputery osobiste oraz konsole ósmej i dziewiątej generacji, jednak ostatecznie autorzy postanowili zrezygnować z przygotowania wersji na PlayStation 4 oraz Xboksa One. Tytuł trafił na sklepowe półki w kwietniu 2023 roku.
W międzyczasie, bo w marcu 2023 roku, Respawn Entertainment otworzyło trzecie studio. Zespół ulokowany w Madison, na którego czele stanął Ryan Burnett, czyli branżowy weteran, który przez długie lata pracował nad serią Call of Duty w firmie Raven Software, miał dołożyć swoją cegiełkę do rozwoju gry Apex Legends (która, jak wówczas przewidywano, miała być rozwijana przez kolejne 10-15 lat).
Gra Star Wars Jedi: Ocalały zadebiutowała na komputerach osobistych, PlayStation 5 oraz Xboksach Series X/S 28 kwietnia 2023 roku. Pecetowa wersja tej produkcji borykała się z wielkimi problemami technicznymi, toteż w dniu premiery na platformie Steam gracze nie pozostawili na niej suchej nitki, wystawiając jej „w większości negatywne” recenzje. Branżowe media były o wiele bardziej łaskawe dla tego tytułu; według serwis Metacritic, średnia ocen mieściła się w przedziale 78-85/100 (w zależności od platformy). Twórcy byli jednak świadomi stanu swojego dzieła w wersji na komputery osobiste, toteż szybko przystąpili do pracy nad łatkami. W efekcie z czasem sytuacja zaczęła się poprawiać, co znalazło odzwierciedlenie również w opiniach na Steamie, które na przestrzeni miesięcy stały się „mieszane”.
Mimo problemów, gra Star Wars Jedi: Ocalały osiągnęła sukces komercyjny. W sierpniu 2023 roku firma Electronic Arts poinformowała, że zdecydowano o przygotowaniu jej wersji na PlayStation 4 oraz Xboksa One. Na tym nie koniec, gdyż w lipcu pojawiły się pierwsze poszlaki wskazujące na to, że seria doczeka się trzeciej części. We wrześniu owe pogłoski potwierdził Cameron Monaghan, czyli odtwórca roli głównego bohatera.
Niestety wrzesień 2023 roku przyniósł również smutne wieści związane ze studiem Respawn Entertainment. Po dziewięciu latach pracy szeregi studia postanowił bowiem opuścić Stig Asmussen, któremu przygoda Cala Kestisa zawdzięczała swój kształt, a co za tym idzie – sukces.
Tymczasem 17 września 2024 roku Star Wars Jedi: Ocalały trafił na PlayStation 4 oraz Xboksa One. Jednocześnie firma Electronic Arts oficjalnie przyznała, że nadchodząca trzecia część przygód Cala Kestisa będzie ostatnią. Niejako przy okazji podzielono się liczbami będącymi miarą sukcesu cyklu. Zgodnie z informacjami ujawnionymi przez Laurę Miele, piastującą stanowisko prezesa EA Entertainment and Technology, marka Star Wars Jedi miała znaleźć ponad 40 milionów odbiorców na całym świecie.
