Konwencje taktyczne | Mecz poradnik Football Manager 2006

Konwencje taktyczne

Prześledzimy podstawowe formacje, ich zalety i wady oraz sposoby gry.

4-4-2

Podstawowa formacja dla wielu drużyn, uniwersalna, ponadczasowa. Od niej zaczyna się "projektować" inne. Choć nie była pierwszą formacją użytą na boisku, to do dziś ma wielu zwolenników. Zaletą jest symetryczność w liniach formacji. Dla przykładu: linia obrony zawsze trzyma się równo, by żadne prostopadłe podanie nie dotarło do napastników przeciwnika. Równo stojąca w liniach drużyna, broniąc się automatycznie pokrywa każdy obszar boiska - kryje strefą, nie potrzeba nic ustawiać dodatkowo. Formacja ta jest bardzo elastyczna. Można nią bez problemu nacierać na bramkę z każdego punktu boiska, możemy w każdej chwili zmienić typ gry. Jeśli przeniesiona gra na środek boiska nie spełnia zamiarów, to zmieniamy na grę skrzydłami (Oboma skrzydłami [Down Both Flank]). Można w każdej chwili użyć jednego z obrońców i kazać mu grać w pomocy (3-5-2), dzięki czemu zwiększamy zagęszczenie pola. Daje to większe prawdopodobieństwo odbioru piłki. Możemy też zmienić obrońcę na napastnika (czy skrzydłowego) i wtedy mamy gotową formację 3-4-3, niezwykle ofensywną.

Przykład na wysoko wysuniętą linię obrony w formacji 4-4-2.

Istnieje też wiele odmian tej formacji jak na przykład "diament". Wtedy dwóch środkowych pomocników dostaje własne zadania: defensywny oraz ofensywny. Ten pierwszy ma za zadanie odbierać piłki i rozpoczynać całą akcje zespołu. Ofensywny ma za zadanie włączać się w akcje ofensywne, może uzupełniać napastników. Rozgrywa także piłkę z innymi. Dobrze jest, jeśli potrafi oddać dobry strzał z dystansu. Innym dodatkowym elementem tej formacji jest włączanie się bocznych obrońców do pomocy skrzydłowym. Atak drużyny będzie wtedy przeprowadzany ośmioma zawodnikami.

Znakomite możliwości 4-4-2 pozwalają na dowolne modyfikacje strategii. Choć nie ma ustawienia gwarantującego kompletny sukces, to jednak przy odrobinie powściągliwości osiągniemy wiele.

3-5-2

Dziś już nieco zapomniana, ale nie przez trenerów. Przykładem może być sukces Grecji na Mistrzostwach Europy. Wspomniana drużyna korzystała z dwóch wariantów w czasie rozgrywki. Atakowała właśnie 3-5-2, broniła się przy pomocy 4-5-1. Formację tę stosowały do niedawna drużyny niemieckie, które rozgrywały piłkę przy linii pola karnego rywala i czekały na odpowiedni moment na podanie prostopadłe czy też dośrodkowanie. Dlaczego anachroniczna? Ponieważ gra się trzema obrońcami, kryjącymi cały czas indywidualnie. Ewentualnie środkowy miał za zadanie uzupełniać braki w linii obrony. Co ciekawe miał też i inne zadania - grał jako Libero. Dziś już praktycznie nieznana pozycja. Zawodnik ten miał prawo do uczestniczenia we wszelkich akcjach ofensywnych, rozgrywania piłki i oczywiście podstawowym jego zadaniem była obrona bramki.

4-5-1

Bardzo modna ostatnio formacja, tak zwany nurt europejski. Stosuje ją obecnie wiele klubów. Istnieją dwie szkoły (a właściwie drużyny): Chelsea oraz Barcelona.

Chelsea: gramy z pressingiem, niespecjalnie dużym, nie musimy naciskać na rywala. Ważne jest byśmy mieli zawodników pomocy w jednej linii, a jeden spełniał zadanie uzupełniania braków. Napastnik czeka w środku boiska, choć nierzadko też broni bramki np. w czasie rzutu rożnego stoi przy słupku. Linie nie muszą zawierać się w 30 metrach, 40 metrów to optymalna odległość. Obrona nie powinna za wysoko wybiegać w przód. Gramy spokojną piłkę, bez niepotrzebnych zrywów, nie śpieszymy się. W czym widzimy nasz sukces? W kontratakach. Skrzydłowi powinni być wysoko ustawieni, muszą czekać specjalnie na podania z obrony. Akcje powinny być przeprowadzane skrzydłami. Rzecz jasna nie tylko strzelamy gole po kontrach. Spokojny tryb rozgrywki gwarantuje opanowanie.

Barcelona: bardzo wysoko ustawiona obrona, ogromny pressing. Różnica między liniami pomocy powinna być jak najmniejsza. Gwarantuje to nacisk na rywala, który wybijając piłkę z obrony jednocześnie traci ją. Drużyna cały czas atakuje. Formacja ta ma jedną poważną wadę: jako, że obrona jest wysoko wysunięta, to prawdopodobieństwo tracenia goli po kontratakach jest bardzo duże.

Dwa ciekawe warianty 4-5-1.

Prześledźmy jeszcze jedną pozycję.

Target Man

Napastnik, który nie musi strzelać goli. Brzmi to dość dziwacznie, ale jego zadanie opiera się na odgrywaniu piłki do pomocników, bądź napastników. Powinien on posiadać cechy: dobra gra głową, duży wzrost oraz zdolność do odgrywania piłek z tzw. "pierwszej". Istnieje też wariant zawodnika, który potrafi popisać się niekonwencjonalnym zagraniem dzięki czemu potrafi ułatwić sobie drogę do bramki. Umiejętność dryblowania także jest na miejscu. Staramy się podać takiemu piłkarzowi do nogi.

P.S. Dziękuję za pomysł UVI.