Taikonauta. Co Chińczycy osiągnęli w kosmosie?
Spis treści
Taikonauta
Za kolejny krok w podboju kosmosu zwyczajowo uznaje się wysłanie w przestrzeń człowieka. Pierwszym kosmonautą został Rosjanin Jurij Gagarin w 1961 roku. Miana astronauty z kolei po raz pierwszy użyto w stosunku do Amerykanina Alana Sheparda, niecały miesiąc po Gagarinie. Dlaczego różnie określano osoby, która przekroczyły granicę kosmosu? Różnice powstały w czasach zimnej wojny, gdyż ścigające się mocarstwa chciały się od siebie odróżnić.
CSNA (Chińska agencja kosmiczna) także postawiła na własną nazwę – tajkonauta. Choć miana takiego użyto po raz pierwszy już po zakończeniu zimnej wojny. Dopiero 15 października 2003 roku obywatel Chin „zdobył” kosmos. Chiński lotnik wojskowy, obecnie generał Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej, Yang Liwei spędził na orbicie ponad 21 godzin, okrążając Ziemię 14 razy. Tym samym grono państw mogących samodzielnie wysłać człowieka w kosmos powiększyło się o trzeciego członka – Chiny.
Słowa astronauta, kosmonauta i taikonauta zostały zbudowane w bardzo podobny sposób, a różnice w znaczeniu są kosmetyczne:
- Astronauta – ástron (grec. gwiazda) + naútes (grec. żeglarz, nawigator)
- Kosmonauta – kósmos (grec. świat) + naútes (grec. żeglarz, nawigator)
- Taikonauta – taikong (chin. przestrzeń kosmiczna) + naútes (grec. żeglarz, nawigator)
Yang Liwei odbył swoją podróż w statku kosmicznym Shenzhou. Była to piąta misja z programu chińskich lotów załogowych. Wcześniejsze cztery loty (pierwszy w 1999 roku) były bezzałogowe. Statek kosmiczny Shenzhou jest dość podobny do rosyjskiego Sojuza-TM. Składa się z trzech modułów – napędowego, powrotnego i orbitalnego. Podczas pierwszego lotu załogowego tajkonauta Yang Liwei przebywał tylko w kabinie części powrotnej, moduł orbitalny pozostał pusty w przestrzeni kosmicznej, gdzie sterowany zdalnie przez 6 miesięcy prowadził badania.
Shenzhou został wyniesiony w kosmos dzięki rakiecie Długi Marsz 2F, która powstała specjalnie w tym celu. Jest to jedna z większych chińskich rakiet nośnych. Niemal dwukrotnie dłuższa od tej, która wyniosła pierwszego chińskiego satelitę. Posiada dwa człony główne i dodatkowe silniki zamocowane po bokach pierwszego, zwane czasem stopniem zero. Masa startowa wynosi 464 tony, a zdolność wynoszenia na niska orbitę okołoziemską – 8,4 tony.
Choć Yang Liwei był pierwszym taikonautą, nie był pierwszym chińczykiem w kosmosie. Został nim Amerykanin chińskiego pochodzenia, Taylor Wang, który w 1985 roku był członkiem załogi promu kosmicznego w misji STS-51-B.
