Total War: Warhammer – kompendium wiedzy [Aktualizacja #12]

Total War: Warhammer to dziesiąta główna odsłona bardzo popularnej serii gier strategicznych, łączących zarządzanie państwem w systemie turowym z epickimi bitwami toczonymi w czasie rzeczywistym. Produkcja ta wyznacza przełom w cyklu, jako że jest pierwszą jego częścią, która porzuca realia historyczne na rzecz uniwersum fantasy – i to nie byle jakiego, bo znanego z figurkowej gry bitewnej Warhammer Fantasy Battle, opracowanej i rozwijanej przez firmę Games Workshop. Światowym wydawcą omawianego tytułu jest firma SEGA. Powstał on wyłącznie z myślą o pecetach, a jego premiera nastąpiła 24 maja 2016 roku.

Jak zawsze, kompendium będzie na bieżąco aktualizowane o kolejne doniesienia związane z omawianym tytułem. Nowe informacje wyróżnimy pogrubieniem.

Aktualizacja #12 (12 września): Wbrew zapowiedziom autorów, kwietniowe DLC wcale nie zakończyło rozwoju gry. Autorzy wypuścili jeszcze jedną dużą aktualizację, zatytułowaną The Foundation Update (5.2)

Aktualizacja #11 (25 kwietnia): Dodaliśmy informacje na temat dodatku Bretonnia wprowadzakącego tytułową frakcję (2.3.7). Ukazanie się tego DLC oznacza jednocześnie zakończenie rozwoju gry. W przyszłości mogą powstać jakieś mniejsze aktualizacje, ale na kolejne duże DLC, płatne lub darmowe, nie mamy już co liczyć. Ponadto autorzy zapowiedzieli już Total War: Warhammer II. [5.3]

Aktualizacja #10 (14 grudnia 2016): Dodatki The King and the Warlord i Realm of the Wood Elves wraz z aktualizacjami/DLC z darmową zawartością i towarzyszące im zwiastuny [5.2], zapowiedź Old World Edition i pierwsze konkrety o kontynuacji Total War: Warhammer [5.3].

Aktualizacja #9 (7 września 2016): Uaktualnienie wyników sprzedaży, dodatek The Grim and the Grave wraz ze zwiastunem oraz kolejne dwie aktualizacje z darmową zawartością.

Aktualizacja #8 (16 lipca 2016): Początek popremierowego dodawania zawartości – aktualizacja z nową jednostką, DLC Blood for the Blood God i Call of the Beastmen plus przecieki dotyczące przyszłych dodatków – wraz z nowymi materiałami wideo.

Aktualizacja #7 (9 czerwca 2016): Po premierze gry – oceny krytyków, wstępne wyniki sprzedaży, nowe materiały wideo (oficjalne i ekipy tvgry.pl).

Aktualizacja #6 (6 maja 2016): Bretonnia jako częściowo grywalna frakcja, zabezpieczenie Denuvo, plany odnośnie DLC i bezpłatny dostęp do Chaos Warriors Race Pack przez tydzień po premierze „podstawki”, zmiana stanowiska w sprawie modów, nowe materiały wideo (dwa trailery i pięć zapisów rozgrywki).

Aktualizacja #5 (25 marca 2016): Opóźnienie premiery, kilka nowych informacji o rozgrywce, charakterystyka frakcji książąt wampirów, wymagania sprzętowe, brak wsparcia dla modów na starcie, nowe materiały wideo (trzy gameplaye i dwa zwiastuny).

Aktualizacja #4 (12 stycznia 2016): Kilka detali o legendarnych lordach i rozgrywce na morzu, pogłębiona charakterystyka frakcji Imperium i zielonoskórych, polskie wydanie, nowe materiały wideo – omówienie orków od ekipy tvgry.pl, gameplay z mapy strategicznej i trzy trailery prezentujące jednostki/bohaterów.

Aktualizacja #3 (26 października 2015): Dokładna data premiery gry, charakterystyka piątej frakcji – sił Chaosu – i garść innych informacji o rozgrywce (klasy „agentów”, przywódcy frakcji do wyboru), DLC Chaos Warriors Race Pack jako bonus pre-orderowy, edycja limitowana i kolekcjonerska, nowe materiały wideo (wrażenia z rozgrywki na Warsaw Games Week ekipy tvgry.pl, trailer z siłami Chaosu).

Aktualizacja #2 (16 października 2015): Wielkoformatowa mapa Starego Świata w kampanii, charakterystyka rozgrywki po stronie krasnoludów, nowy gameplay i trailer.

Aktualizacja #1 (7 września 2015): Garść nowych informacji o grywalnych frakcjach, plany rozwoju popremierowego produkcji, wątpliwości wokół wsparcia dla modów oraz sporo nowych materiałów wideo: zapowiedź ekipy tvgry.pl, 10-minutowy gameplay z bitwą o Przełęcz Czarnego Ognia (między Imperium a zielonoskórymi) oraz garść trailerów (prezentujących m.in. krasnoludów i demigryfy).

Wystarczy jeden rzut oka, by stwierdzić, że skok do świata Warhammera to chyba największy przełom w dziejach serii Total War.

1. Realia

1.1. Świat

Opisując świat Warhammer Fantasy, najprościej byłoby powiedzieć, że mamy tu do czynienia z wyjątkowo mroczną XVI-wieczną Europą w krzywym zwierciadle. Wprawdzie na uniwersum składa się cała planeta, która imituje ziemski glob, ale najistotniejszą jego część – i obszar działań w grze – stanowi wspomniany kontynent, nazywany tutaj Starym Światem. Zamieszkują go różne rasy – zazwyczaj skonfliktowane na śmierć i życie – a nad tym wszystkim wisi ogromne niebezpieczeństwo w postaci demonicznych sił Chaosu. Ludzi reprezentuje przede wszystkim Imperium – inspirowane niemieckojęzyczną monarchią Habsburgów państwo o potężnym potencjale, które osłabia rozbicie na prowincje rządzone przez książąt-elektorów. Jego naturalnym sprzymierzeńcem są krasnoludowie z górskich twierdz, wyposażeni w zaawansowaną technologię opartą na prochu i parze. W Starym Świecie spotkać można także leśne elfy, niziołki oraz ludzi z innych krain, takich jak Bretonnia (rycerska „Francja”), Tilea (słynące z najemnych wojsk „Włochy”), Kislev (ziemie quasi-słowiańskie) czy Norska („Skandynawia”). Przeciwko tym siłom stają m.in. dzikie, niezorganizowane hordy zielonoskórych (goblinów i orków) oraz prowadzący legiony ożywieńców nieumarli z wampiryczną arystokracją na czele.

1.2. Frakcje (lista)

W podstawce występują cztery stronnictwa, które gracz może poprowadzić w kampanii, i jedno dodatkowe:

• Ludzie z Imperium
• Krasnoludy
• Zielonoskórzy
• Nieumarli
• Bretonia (tylko w trybie potyczki i multiplayerze)

Do tego dochodzi Chaos, ale grać nim można dopiero po nabyciu DLC Chaos Warriors Race Pack [por. 4.1].

1.3. Fabuła

Z założenia akcja Total War: Warhammer nie toczy się w żadnym konkretnym okresie w dziejach Starego Świata. Niemniej, struktura sił, przywódcy frakcji i inne czynniki wskazują, że rozgrywka bazuje w dużej mierze na sytuacji z początku XXVI stulecia Kalendarza Imperium – czyli na tym, co opisują podręczniki do Warhammer Fantasy Roleplay i Warhammer Fantasy Battle (przynajmniej te, które powstały, zanim Games Workshop wywróciło porządek tego uniwersum do góry nogami, inicjując w figurkowej grze bitewnej serię Age of Sigmar).

Rozgrywka ma sandboksową strukturę – gracz własnoręcznie kształtuje zastaną sytuację, rozwijając ją jak chce (oczywiście w granicach tego, co jest prawdopodobne w Starym Świecie, np. nie ma co liczyć na zawarcie trwałego sojuszu między Imperium a orkami). „Autentyczne” wydarzenia z dziejów uniwersum Warhammera zostały zaimplementowane w grze w formie zadań, których mogą podejmować się przywódcy frakcji [por. 2.1]. W odróżnieniu od poprzednich odsłon serii, nie ma tutaj odrębnej kampanii dla początkujących graczy (Prologu); zamiast tego zmagania u każdej frakcji rozpoczyna krótka sekwencja samouczkowa.

Na ziemi siły ludzkiego Imperium mogą wyglądać mizernie w zestawieniu z wrogami, ale cesarz ma w zanadrzu niejeden atut, który wyrównuje szanse.

2. Rozgrywka

2.1. Mapa strategiczna

Podstawą rozgrywki w Total War: Warhammer (tak jak w każdej grze z serii Total War) jest całościowe zarządzanie kierowaną frakcją w systemie turowym. Robimy to z poziomu trójwymiarowej mapy Starego Świata, podzielonej na mniejsze obszary. Na uwadze musimy mieć takie czynniki jak gromadzenie zasobów, rozbudowywanie infrastruktury (miast, twierdz itp.), rozwijanie technologii (w tym magii), rekrutowanie i przesuwanie wojsk, utrzymywanie stosunków dyplomatycznych i handlowych z sąsiadami oraz szkolenie tzw. agentów (i ich rozwijanie wraz z odnoszeniem przez nich sukcesów). Działania prowadzimy przy tym nie tylko na lądzie, ale również na morzu – choć w tym drugim przypadku nie toczy się bitew (ewentualne morskie starcia są rozstrzygane automatycznie). Dostępne frakcje bardzo różnią się między sobą i oferują inny model rozgrywki [por. 2.3]. Również zasadniczny cel zabawy zależy od wybranego stronnictwa. Odmienności pogłębia dodatkowo fakt, że w Warhammerze, inaczej niż w poprzednich odsłonach serii, nie da się podbić całej mapy (każda frakcja ma pewne ograniczenia w tym względzie, np. orkowie władają tylko pustkowiami i górzystymi terenami).

Wspomniani wcześniej agenci stopniowo zwiększają swoje możliwości, osiągając kolejne rangi wraz z sukcesami oraz wyposażając się w rozmaite artefakty. Dzielą się na trzy klasy: bohaterów, lordów i legendarnych lordów. Ci pierwsi to potężne jednostki, które, jeśli znajdą się na polu bitwy (co stanowi kolejną nowość w omawianej grze), mogą przechylić szalę zwycięstwa dzięki swoim niezwykłym zdolnościom. Potrafią też dokonywać aktów sabotażu, uspokajać nastroje społeczne, niwelować wpływ Chaosu/wampirów na krainę etc. Lordowie służą prowadzeniu armii i zarządzaniu prowincjami. Z kolei ostatni z wymienionych to przywódcy całych frakcji (królowie, wodzowie itp.). Mają najpotężniejsze statystyki i umiejętności, a w dodatku dla każdego z nich przygotowano indywidualne serie misji. Poza tym w odróżnieniu od pozostałych agentów legendarni lordowie są nieśmiertelni (po padnięciu w boju znikają tylko na określony czas). Choć realizowanie zadań jest opcjonalne, nagradza gracza potężnymi bonusami (np. artefaktami odblokowującymi nowe drzewka umiejętności), więc warto się nimi zajmować. Na każdą frakcję przypada minimum dwóch legendarnych lordów, a każdego z nich charakteryzują odmienne warunki zwycięstwa, zdolności i łańcuchy zadań z artefaktami do zdobycia.

2.2. Bitwy

Gdy wrogie sobie armie spotykają się na mapie strategicznej, rozpoczyna się taktyczna bitwa na dużą skalę – to drugi filar rozgrywki w serii Total War. Zostajemy przeniesieni na szczegółowe pole walki, gdzie starcie toczy się w czasie rzeczywistym (z aktywną pauzą). Gracz wydaje na bieżąco rozkazy poszczególnym formacjom pod jego kontrolą, wykorzystując ich zdolności do pokonania wojsk przeciwnika.

Starcia w Total War: Warhammer różnią się od batalii z poprzednich odsłon serii przede wszystkim znacznym zróżnicowaniem dostępnych typów oddziałów. Oprócz mniej lub bardziej standardowych odmian piechoty, kawalerii oraz machin oblężniczych i artyleryjskich, na polach bitew pojawiają się także olbrzymie stworzenia naziemne (np. giganci, trolle), formacje istot i maszyn latających (np. wiwerny, żyrokoptery) oraz wspomniani wcześniej lordowie/bohaterowie. Ci ostatni mogą pojawić się np. w funkcji magów. Ich zaklęcia i inne zdolności specjalne są na tyle potężne, że mogą w dużym stopniu zmienić losy bitwy, ale ich rzucanie jest dość silnie limitowane (czasem, jaki musi upłynąć między kolejnymi czarami, oraz zasobami w postaci wiatrów magii unoszących się nad polem bitwy). Z drugiej strony, uproszczono kontrolowanie wojsk, usuwając opcje formacji, pewne zmiany dotknęły także prowadzenie oblężeń.

Mimo że zaawansowana technologia może wydawać się domeną krasnoludów, ludzie też potrafią stosować na polach bitew rozmaite wynalazki – np. czołgi napędzane parą.

2.3. Charakterystyka frakcji

2.3.1. Imperium (ludzie)

1. Legendarni lordowie: cesarz Karl Franz (wojownik) / Balthasar Gelt (Najwyższy Patriarcha Kolegiów Magii)
2. Formuła rozgrywki: Sposób gry tą frakcją jest najbardziej zbliżony do tego, co znamy z poprzednich odsłon serii Total War – elementy rozgrywki opisane w sekcji 2.1 (dyplomacja, rozwój tehnologii etc.) są sobie mniej więcej równoważne, gdy kieruje się Imperium. Jego cechą szczególną jest możliwość obsadzania urzędów bohaterami i lordami.
3. Tło fabularne: Imperium odpiera ataki wrogich sił napierających na nie z zewnątrz (przede wszystkim Chaosu), a także boryka się z nieposłusznymi książętami-elektorami, niszczącymi państwo od środka.
4. Przykładowi agenci: generał Imperium, kapłan bitewny Sigmara, łowca czarownic, mag z Kolegium [w sumie 1 klasa lorda i 6 klas bohaterów]
5. Przykładowe jednostki: halabardnicy, ciężkozbrojni knechci z dwuręcznymi mieczami, konnica, naziemna jazda na demigryfach, konni strzelcy, czołgi parowe, działa [w sumie 18 typów wojsk]

2.3.2. Zielonoskórzy

1. Legendarni lordowie: orkijscy wodzowie Grimgor Iron Hide (wojownik) / Azhag the Slaugterer (wojownik z opcjonalnymi zdolnościami czarnoksięskimi)
2. Formuła rozgrywki: W tym przypadku na dalszy plan schodzi rozwój technologiczny, rozbudowa etc. (zielonoskórzy mają mniej rozbudowane drzewka technologii i budynków niż inne frakcje, ponadto nie mogą handlować), a pierwszoplanową rolę odgrywa regularne wdawanie się w walkę. Pierwotny duch bojowy orków jest mierzony dla każdej armii specjalnym współczynnikiem o nazwie waleczkowatość, który rośnie wraz z odnoszeniem zwycięstw, a maleje wobec zbyt długiej bezczynności lub ponoszenia porażek. Gdy osiągnie maksymalny poziom („Waaagh!”), na mapie pojawia się sojusznicza armia orków, której gracz może wydawać polecenia w ograniczonym zakresie. Gdy licznik ma niski poziom, oddziały stopniowo tracą morale i zaczynają iść w rozsypkę. Cechą charakterystyczną zielonoskórych jest także możliwość dokonywania zaciągu z dowolnego miejsca na mapie (nie tylko w miastach) i poruszania się podziemnymi tunelami.
3. Tło fabularne: Zielonoskórymi nie kierują głębsze motywacje – po prostu prą naprzód i wgniatają w ziemię wszystko, co stanie im na drodze.
4. Przykładowi agenci: orkijscy/goblińscy wodzowie i szamani [w sumie 3 klasy lordów i 3 klasy bohaterów]
5. Przykładowe jednostki: tchórzliwi goblińscy siepacze, orkijscy wojownicy i jeźdźcy na dzikach, trolle, katapulty miotające goblinami (można własnoręcznie sterować ich lotem w widoku TPP), olbrzymy [w sumie 26 typów wojsk]

Król Thorgrim nie rozstaje się z Wielką Księgą Uraz nawet w bitwie – krasnoludowie są bardzo drażliwym i pamiętliwym ludem.

2.3.3. Krasnoludy

1. Legendarni lordowie: Najwyższy Król Thorgrim Grudgebearer / Ungrim Ironfist (Slayer King z Karak Kadrin, potężny wojownik)
2. Formuła rozgrywki: Działaniami krasnoludów kieruje Wielka Księga Uraz (Dammaz Kron) – rozpoczynają oni kampanię z pewną liczbą przewin, które trzeba zmazać, a w trakcie zabawy dochodzą kolejne, gdy np. jakaś frakcja zerwie sojusz albo podbije brodaczom twierdzę. „Wyczyszczenie” Dammaz Kron jest jednym z głównych warunków zwycięstwa tej frakcji. Ponadto krasnoludowie budują swoje miasta (karaki) pod ziemią i często korzystają z tuneli do przemieszczania się po Starym Świecie. Ich armia cechuje się dużą wytrzymałością (brodacze są świetni w defensywie) i wysokim morale.
3. Tło fabularne: Krasnoludowie dążą do odzyskania dawnej chwały, co wyraża się przede wszystkim w staraniach o wypędzenie zielonoskórych i innych maszkar z krasnoludzkich twierdz w górach.
4. Przykładowi agenci: lord, inżynier, tan, kowal runów [w sumie 1 klasa lorda i 3 klasy bohaterów]
5. Przykładowe jednostki: ciężko opancerzeni wojownicy z młotami i toporami (potężniejsi niż standardowa piechota innych frakcji), strzelcy z kuszami i rusznicami, piechota z miotaczami ognia, nieustraszeni zabójcy potworów, rozmaite działa (np. czterolufowe), żyrokoptery [w sumie 20 typów wojsk]

2.3.4. Nieumarli

1. Legendarni lordowie: wampirzy hrabia Mannfred von Carstein (wojownik/nekromanta) / Heinrich Kemmler {nekromanta}
2. Formuła rozgrywki: Nieumarli prosperują tylko na ziemiach, które zostały uprzednio splugawione (dzięki działaniom agentów). Łatwo utrzymywać im dużą liczebność armii dzięki temu, że oprócz tradycyjnego zaciągu, mają do dyspozycji także opcję wskrzeszania martwych i formowania z nich dodatkowych oddziałów. W ich armii nie ma jednostek atakujących na dystans, za to jest więcej istot latających niż u innych frakcji, ponadto wojska nie mają morale (nie wpadają w panikę).
3. Tło fabularne: Książęta wampirów dążą przede wszystkim do odbudowania Sylvanii (swojej ojczyzny) i zniszczenia Imperium.
4. Przykładowi agenci: nekromanci, wampirzy lordowie, banshee, upiorni królowie [w sumie 2 klasy lordów i 3 klasy bohaterów]
5. Przykładowe jednostki: szkielety, zombie, nietoperze, ghule, czarni rycerze, wilkory, mroczne karoce [w sumie 17 typów wojsk]

Choć wojska w armii nieumarłych trudno nazwać „eleganckimi”, nie można odmówić im pewnej klasy.

2.3.5. Chaos

UWAGA: Frakcja ta staje się grywalna dopiero po nabyciu DLC Chaos Warriors Race Pack.

1. Legendarni lordowie: Archaon the Everchosen (czempion wszystkich bogów Chaosu, hybryda wojownika i maga ognia) / książę Sigvald (czempion Slaanesha, wojownik) / Kholek Suneater (smoczy ogr, wojownik)
2. Formuła rozgrywki: Zabawa po stronie Chaosu toczy się na zasadach hordy – frakcja ta nie prowadzi tradycyjnego podboju i rozbudowy infrastruktury, zamiast tego tworząc bazy wypadowe i rekrutując wojska na dowolnych terenach, o ile zostały wcześniej splugawione (dzięki działaniom bohaterów). Chaos jest wrogiem wszystkich ludów Starego Świata (nawet nieumarłych), więc także dyplomacja nie ma znaczenia w jego przypadku.
3. Tło fabularne: Cel sił Chaosu jest prosty – pochłonąć Stary Świat i wszystko, co w nim żywe, prowadząc do nastania Czasu Końca.
4. Przykładowi agenci: czarnoksiężnik Chaosu (jako lord lub bohater), naznaczony bohater [w sumie 2 klasy lordów i 2 klasy bohaterów]
5. Przykładowe jednostki: wojownicy Chaosu, zmutowani wojownicy, smocze ogry, trolle Chaosu, ogary Chaosu, rycerze Chaosu (jazda), rydwan Chaosu, piekielne działo [w sumie 24 typy wojsk].

Nie dajcie się zwieść czarującej postaci księcia Sigvalda – reprezentowane przez niego siły Chaosu nie utożsamiają niczego pięknego

2.3.6. Leśne Elfy

Frakcja dodana została płatnym DLC Realm of The Wood Elves i posiada własną kampanią fabularną (zatytułowaną „Season of Revelations”). Jest to żyjąca w zgodzie z naturą rasa, która zamieszkuje las Athel Loren (na zachód od Imperium) i strzeże go przed wszelkimi intruzami – czy to ludźmi, czy zielonoskórymi.

1. Legendarni lordowie: Orion i Durthu. Pierwszy z nich jest nieśmiertelnym półbogiem, a zarazem królem Leśnych Elfów. Potrafi doskonale walczyć w zwarciu oraz atakować z dystansu. Ponadto posiada dwie umiejętności obszarowe – Hounds of Orion (magiczny wir) i Hawk’s Talon (magiczne bombardowanie). Drugi to jeden z najstarszych drzewców, potężny wojownik i mag potrafiący np. wezwać do pomocy Mantykory.
2. Formuła rozgrywki: Frakcja ta wyróżnia się m.in. wyjątkowym warunkiem zwycięstwa (maksymalne „rozbudowanie” gigantycznego dębu rosnącego w sercu Athel Loren), dodatkowym zasobem (bursztyn) i możliwością zajęcia dowolnego obszaru na mapie strategicznej (przy bardzo ograniczonych możliwościach rozbudowy gdziekolwiek poza Athel Loren).
3. Tło fabularne: Gracze, kierując wojskami Leśnych Elfów, muszą się zmierzyć najpierw z siłami Bretonni, a później z armią bestii dowodzonych przez Morghura – wszystko, by obronić Athel Loren.
4. Przykładowi agenci: wśród wojsk Leśnych Elfów znajdują się lordowie Glade Lords i Ancient Treemen, a także trzy nowe typy bohaterów – Spellsingers (wykorzystują podczas walki magię), Branchwraiths (korzystają z magii i broni ręcznej) oraz Waystalkers (atakują z dystansu).
5. Przykładowe jednostki: Armia leśnych elfów jest dość wątła, ale nadrabia to szybkością i siłą, a składają się na nią m.in. znakomici łucznicy i magowie, a także istoty pokroju driad, wielkich orłów, drzewców czy leśnych smoków.

2.3.7. Bretonnia

W dniu premiery frakcja ta była dostępna tylko w trybie potyczki i w multiplayerze, a potem została rozbudowana darmowym DLC wydanym 28 lutego 2017 roku. W ogólnym zarysie nacja podobna do Imperium, ale różni się nieco stylem walki i dostępnymi jednostkami. Kładzie większy nacisk na kawalerię, magów i „tradycyjne” jednostki dystansowe (łuczników i trebusze), ale nie dysponuje np. czołgami parowymi i gryfami (choć zamiast tych ostatnich ma rycerzy na pegazach). Armię do boju poprowadzą Lordowie i Prorokinie, posługujący się potężnymi umiejętnościami i czarami, charakterystycznymi dla tego zachodniego królestwa. Każdego z bretońskich dowódców wiąże specjalna przysięga, która znacząco wpływa między innymi na koszt utrzymania wojska.

Podczas rozgrywki Bretończykami niezwykle ważne jest również odpowiednie zarządzanie gospodarką. Oprócz rycerzy do armii możemy zaciągnąć także chłopów. Niestety, jeśli zrekrutujemy ich zbyt dużo, ucierpi na tym dochód królestwa. Gracze muszą więc wybrać, czy chcą skupić się bardziej na budowaniu przemysłu, czy też rolnictwie. Ta pierwsza gałąź umożliwai pobór dużej ilości wojowników, lecz przynosi zdecydowanie mniejszy zysk, który zwiększymy dopiero po odkryciu odpowiednich technologii.

1. Legendarni lordowie: Louen Leoncoeur, Alberic z Bordeleaux oraz Fay Enchantress.
2. Formuła rozgrywki: wzwiązku ze specyfiką królestwa Bretonnii, której mieszkańcy ponad wszystko cenią honor, brzydzą się bronią palną i nadal hołdują systemowi feudalnemu, podczas rozgrywki tą frakcją gracze spotkają się ze Wskaźnikiem Rycerskości. Napełnia się on wraz z heroicznymi zwycięstwami w bitwach oraz podczas wykonywania zadań. Wysoki poziom Rycerskości zapewni spokój w Królestwie oraz specjalne bonusy do zbieranych punktów doświadczenia przez jednostki. Dzięki niemu przywołamy również potężnego Zielonego Rycerza, walczącego po naszej stronie przez kilka tur, który niejednokrotnie przechyli szalę zwycięstwa na naszą stronę. Gdy wspomniany wskaźnik będzie jednak niski, w państwie zapanuje niepokój, a nasi wojownicy będą mniej efektywni. Wypełnienie Wskaźnika Rycerskości jest jednym z głównych celów podczas kampanii Bretonnii. Osiągnięcie odpowiednio wysokiego poziomu aktywuje bowiem ostateczną wojnę, podczas której wyeliminujemy swoich przeciwników na dobre lub oni zrobią to samo z nami.
3. Przykładowi agenci: nowi bohaterowie – Paladyni oraz Damy. Ci pierwsi, stanowiący wzór wszelkich cnót rycerskich, ruszą do bitwy na Pegazach, te drugie natomiast wykorzystają podczas kampanii magię.
4. Przykładowe jednostki: Główną siłą wojsk Bretonnii jest przede wszystkim kawaleria, zarówno latająca, jak i poruszająca się na zwykłych koniach. Jednak w szeregach armii bretońskiej znajdziemy również kilka wartych uwagi jednostek piechoty oraz artylerię.

3. Technikalia

3.1. Informacje ogólne

Tak jak kilka poprzednich gier z serii Total War (począwszy od Empire: Total War z 2009 roku), omawiana produkcja jest napędzana autorską technologią studia Creative Assembly, nazywaną Warscape Engine. Została ona jednak unowocześniona na potrzeby Total War: Warhammer, co przekłada się na nieco bogatszą w detale i efekty oprawę graficzną. Szczególną poprawę można zaobserwować na polu szczegółów mapy strategicznej, animacji wojsk i efektów specjalnych (magia).

Zabezpieczenie przed piratami zapewnia system Denuvo. Ujawnienie informacji o nim wywołało sporo kontrowersji, więc deweloper postanowił opublikować specjalne FAQ, by rozwiać wątpliwości co do wpływu zabezpieczenia na mody, wydajność gry czy domniemaną konieczność grania w trybie online.

3.2. Wymagania sprzętowe

Zgodnie z przewidywaniami, wymagania okazały się sporo wyższe niż w przypadku poprzednich odsłon serii (Total War: Rome II i Total War: Attila) – ale nie powinny okazać się większym kłopotem dla posiadacza w miarę nowego, wydajnego komputera.

Minimalne wymagania sprzętowe (720p, niskie ustawienia, 15-25 FPS):

• System operacyjny: WIndows 7 (64-bit)
• Procesor: Core 2 Duo 3.0 GHz
• Pamięć RAM: 3 GB
• Karta grafiki: GeForce GTS 450 / Radeon HD 5770 (1 GB)
• Wolne miejsce na dysku: 35 GB

Rekomendowane wymagania sprzętowe (1080p, wysokie ustawienia, 45-55 FPS):

• System operacyjny: WIndows 7 / 8.1 / 10 (64-bit)
• Procesor: Core i5-4570 3.2 GHz
• Pamięć RAM: 8 GB
• Karta grafiki: GeForce GTX 760 / Radeon R9 270X (2 GB)
• Wolne miejsce na dysku: 35 GB

Bretonia nie należy do frakcji dostępnych w kampanii, ale jest grywalna, a w jej szeregach można zobaczyć unikatowe jednostki, niewystępujące w żadnej innej armii.

4. Inne informacje

4.1. Rozwój popremierowy

Total War: Warhammer jest pierwszą spośród trzech gier osadzonych w świecie wykreowanym przez Games Workshop. Kolejne tytuły będą samodzielnymi bytami, ale oferującymi możliwość integrowania ze sobą nawzajem, by stworzyć jeden program, który ma być znacznie bogatszy w zawartość niż pojedyncza odsłona. Każda część trylogii ma oferować odrębny pakiet grywalnych armii i inny zakątek świata jako arenę prowadzonych działań.

Oprócz tego każda część będzie silnie wspierana dodatkami DLC po premierze, zarówno płatnymi, jak i darmowymi (tzw. Free-LC).

Pakiety podzielono na trzy główne rodzaje: Lord Packs oferują dodatkowych lordów, legendarnych lordów (po dwóch) i jednostki, Race Packs wprowadzają nowe grywalne frakcje, a Campaign Packs oprócz niedostępnych wcześniej ras oddają do użytku związane z nimi specjalne minikampanie (Challenge Campaigns), skupione wokół „epickich wydarzeń ze świata Warhammera”.

4.2. Wydania specjalne i pre-order

Oprócz wydania standardowego, Total War: Warhammer doczekało się także edycji limitowanej i „kolekcjonerki”:

• Limited Edition (fizyczne): oprócz gry, zawiera steelbook i drukowany poradnik;
• High King Edition (kolekcjonerskie fizyczne): oprócz gry, zawiera pudło w formie Wielkiej Księgi Uraz, zdobiony krasnoludzki róg do picia z podpórką, krasnoludzki wisiorek ze znakiem runicznym (Slayer’s Whetstone Pendant), krasnoludzki metalowy pierścień z ruchomą obręczą (Grudge Ring), mapę na płótnie, artbook, poradnik (Insider Guide), steelbook oraz DLC Chaos Warriors Race Pack. Sugerowana cena tego wydania na Zachodzie wynosi 99,99 funtów brytyjskich (ok. 580 zł).

Wizualizacja wydania kolekcjonerskiego High King Edition.

Bonusem do zamówień przedpremierowych był dodatek DLC Chaos Warriors Race Pack [por. 4.1].

4.3. Polskie wydanie

Tak jak w przypadku poprzednich odsłon serii, Total War: Warhammer jest wydawany w naszym kraju nakładem firmy Cenega. Grę udostępniono w polskiej wersji językowej (przygotowanej z ramienia światowego wydawcy, Segi) z przetłumaczonymi napisami i częściowym dubbingiem – doradca/narrator przemawia po polsku, reszta postaci po angielsku. Sugerowana cena produkcji wynosi 179,99 zł (zarówno w formie pudełkowej, jak i cyfrowej).

4.4. Mody

Wbrew pierwotnym zapowiedziom, Total War: Warhammer oferuje wsparcie dla modów od dnia premiery. Dotyczy to zarówno oddania w ręce graczy narzędzi Assembly Kit, jak i zintegrowania gry z Warsztatem Steam. Oprócz tego deweloper podjął współpracę z uznanymi moderami, tak aby w momencie debiutu produkcji były już dostępne pierwsze modyfikacje.

5. Informacje popremierowe

5.1. Odbiór

5.1.1. Oceny

Krytycy są raczej zgodni – Total War: Warhammer to świetna strategia i jedna z najlepszych odsłon serii Total War w jej kilkunastoletniej historii. Chwalą przede wszystkim innowacje w rozgrywce (wynikające głównie z przeskoku w realia fantasy) i świetny klimat Starego Świata. Oberwało się natomiast nie najlepszej w dalszym ciągu sztucznej inteligencji, nieco przestarzałemu silnikowi oraz chciwej polityce wydawniczej DLC. Średnia ocen gry w serwisie Metacritic wynosi obecnie 86% (na podstawie 74 ocen). Na łamach GRYOnline.pl dostała ona od Adama Zechentera mocną notę 8.5. Z jego opinią zapoznacie się tutaj:

• Recenzja gry Total War: Warhammer – Stary Świat w nowych szatach

5.1.2. Wyniki sprzedaży

Total War: Warhammer z miejsca wskoczył na najwyższe pozycje na listach bestsellerów sprzedaży na Steamie. Według danych serwisu Steam Spy, w ciągu pół tygodnia od premiery rozeszło się pół miliona egzemplarzy, a obecnie liczba właścicieli tego tytułu wynosi ok. miliona. Bardzo dobre wyniki sprzedaży potwierdza też raport finansowy firmy SEGA za I kwartał roku fiskalnego 2017.

5.2. Dodatkowa zawartość (DLC i aktualizacje)

Dodatkowa zawartość do Total War: Warhammer jest wypuszczana zarówno w ramach płatnych dodatków DLC, jak i w darmowych pakietach, które wchodzą w skład kolejnych większych aktualizacji. Do tej pory w ręce graczy oddano:

DLC #1 – Chaos Warriors Race Pack (7,49 euro): Wypuszczone 24 maja 2016 r. (w dniu premiery gry). Oferuje dodatkową grywalną frakcję do wszystkich trybów gry – wojowników Chaosu [por. 2.3.5].

Aktualizacja #1: Wypuszczona 30 czerwca 2016 r. Dodała jednostkę Blood Knights do frakcji książąt wampirów (potężna nieumarła jazda), pięć pól bitew do trybu multiplayer i wstępne wsparcie dla DirectX 12.

DLC #2 – Blood for the Blood God (2,49 euro): Wypuszczone 30 czerwca 2016 r. Oferuje krew i pokaźny pakiet brutalnych animacji dla jednostek na polach bitew.

Aktualizacja #2: Wypuszczona 28 lipca 2016 r. Dodała zwierzoludzi jako frakcję kierowaną przez SI w trybie kampanii (wraz z unikalną szkołą magii tej rasy), nowego bohatera dla Imperium (Amber Wizard) oraz cztery pola bitew i legendarnego lorda Chaosu (Sarthorael the Everchosen) do trybu potyczki i multiplayera. Te ostatnie doczekały się również bardziej szczegółowych opcji konfiguracji (dobór zaklęć, przedmiotów i umiejętności dla bohaterów).

DLC #3 – Call of the Beastmen (17,49 euro): Wypuszczone 28 lipca 2016 r. jako pierwszy Campaign Pack. Oferuje dodatkową grywalną frakcję do wszystkich trybów gry – zwierzoludzi – wraz z własną kampanią fabularną (zatytułowaną „An Eye for an Eye”). Jest to rasa brutalnych zmutowanych pół ludzi, pół zwierząt, która pała nienawiścią do Imperium. Zwierzoludźmi gra się według zasad hordy, ponadto rozsiewają oni spaczenie Chaosu, korzystają z własnej magii (wynikającej z oddawania czci Księżycowi Chaosu, Morrsliebowi), domyślnie atakują z zasadzki, a walcząc, napełniają pasek szału, który sprowadza sojuszniczą armię. W tej frakcji jest dwóch legendarnych lordów do wyboru: Khazrak The One Eye i Malagor The Dark Omen. Zobacz więcej

Aktualizacja #3: Wypuszczona 1 września 2016 r. Dodaje legendarnego lorda po stronie książąt wampirów (Vlad von Carstein) i pięć pól bitew – zarówno do kampanii, jak i do trybu potyczki i multiplayera.

DLC #4 – The Grim and the Grave (7,49 euro): Wypuszczone 1 września 2016 r. jako pierwszy Lord Pack. Wzbogaca rozgrywkę po stronie Imperium i książąt wampirów, oferując po jednym legendarnym lordzie dla tych frakcji (Volkmar the Grim dla ludzi, Helman Ghorst dla nieumarłych), po jednym typie lordów (odpowiednio Arch Lector i Strigoi Ghoul King), pięć nowych jednostek (Free Company Militia, Flagellants i Knights of the Blazing Sun dla ludzi, Corpse Cart i Mortis Engine dla nieumarłych), 18 elitarnych wersji wcześniejszych jednostek oraz pięć pól bitew do trybu potyczki i multiplayera.

Aktualizacja #4 / DLC Wurrzag: Wypuszczone 20 października 2016 r. Wprowadzają zawartość dodatku The King and the Warlord (patrz niżej) i część zawartości dodatku The Grim and the Grave pod kontrolą SI, nowego legendarnego lorda Wurrzaga dla zielonoskórych (jako darmowe DLC), trzy jednostki dla Wojowników Chaosu (Aspiring Champions, Marauder Horsemasters, Feral Manticores)

DLC #5 – The King and the Warlord (7,49 euro): Wypuszczone 20 października 2016 r. jako drugi Lord Pack. Wzbogaca rozgrywkę po stronie krasnoludów i zielonoskórych, udostępniając graczowi po jednym legendarnym lordzie dla obu frakcji (są to odpowiednio król Belegar Ironhammer i gobliński wódz Skarsnik), po jednym typie lordów (odpowiednio Runelord i Night Goblin Warboss), po trzy nowe jednostki (dla krasnoludów Rangers, Bugman’s Rangers i Bolt Thrower; dla zielonoskórych Squiq Herd, Night Goblin Squig Hoppers i Nasty Skulkers), 22 elitarne wersje wcześniejszych jednostek oraz kilka świeżych pól bitew do wszystkich trybów gry.

Aktualizacja #5 / DLC Jade Wizard i Grey Wizard: Wypuszczone 8 grudnia 2016 r. Wprowadzają dwa nowe typy lordów dla Imperium (czarodziejów Kolegium Życia i Cienia) oraz 11 nowych pól bitew.

DLC #6 – Realm of the Wood Elves (17,49 euro): Wypuszczone 8 grudnia 2016 r. jako drugi Campaign Pack. Oferuje dodatkową grywalną frakcję do wszystkich trybów gry – leśne elfy – wraz z własną kampanią fabularną. Zobacz więcej.

Aktualizacja #6 / DLC Isabella von Carstein (za darmo): Wypuszczona 28 lutego 2017 r. Wprowadza dodatkowego Legendarnego Lorda w postaci tytułowej wampirzycy, która wzmacnia frakcję lorda książąt wampirów (Von Carstein)

DLC #7 – Bretonia (za darmo): Wypuszczone 28 lutego 2017 r. Wprowadza nową frakcję w postaci Bretonii. Możemy nią zagrać w kampanii i oferuje ona uniklane jednostki, trzech Legendarnych Lordów i sporo unikalnych mechanizmów zabawy.

Aktualizacja The Foundation Update do Total War: Wypuszczone 10 sierpnia 2017 r. Wszyscy starzy Legendarni Lordowie otrzymali bonusowe wzmocnienia w kampanii i dodatkowe drzewka umiejętności. Imperium, w momencie gdy jest sterowane przez SI, dostaje dodatkową prowincję na początek, co sprawia, że pozycja startowa tej frakcji jest dużo korzystniejsza. Wojownicy Chaosu otrzymali szereg poprawek i wzmocnień, co poprawiło ich skuteczność w kampanii i umożliwić łatwiejszą aneksję plemion norskich. Natomiast bohaterowie Leśnych Elfów w końcu dostali nowych towarzyszy.

DLC #8 – Norsca (9,99 euro): Wypuszczone 10 sierpnia 2017 r Dodaje grywalne plemiona z północy Starego Świata - Norski i Zimowego Kła. Dostajemy dwóch nowych, legendarnych lordów: Wulfrika Wędrowieca i Throgga, trzy nowe rodzaje bohaterów oraz nowe jednostki, do których należą m.in. potwory takie jak Mamuty Wojenne i Żmije Mrozu. DLC kosztuje 9,99 euro, ale dodawane jest również jako darmowy bonus dla osób, które złożą zamówienie przedpremierowe na Total War: Warhammer II.

5.3. Ciekawostki i inne informacje

• W luty, 2017 roku ukazało się nowe wydanie pudełkowe gry – Old World Edition. Oprócz „podstawki” nabywcy znajdą w nim DLC, które wprowadza do kampanii kolejną grywalną frakcję – Bretonię. Dodano także e-nowelę Książę Altdorfu, drukowaną mapę Starego Świata i plakat. Zestaw nie zawiera natomiast płatnych dodatków.
• Pod koniec marca zapowiedziano kontynuację gry, która zatytułowana została po prostu Total War: Warhammer II. Wirtualną woję rozegramy czterech kontynentach, znanych jako Ulthuan, Naggaroth, Południowe Ziemie oraz Lustria, leżących na zachód od Starego Świata. Do wyboru będą cztery rasy – elfy wysokiego rodu, mroczne elfy, jaszczuroludzie oraz jedna nieujawniona jeszcze, którą najpewniej okażą się skaveni. Produckja zmierza wyłącznie na pecety i ukaże się w 2017 roku.

6. Multimedia

6.1. tvgry.pl

6.2. Video

• Oficjalna strona internetowa gry Total War: Warhammer