autor: Jacek Winkler
Tani procesor do gier - Ryzen 3 3100 vs 3300X vs Ryzen 5 3600
Jeśli chcemy kupić w miarę tani procesor, na którym oprzemy dobry komputer do gier, jesteśmy wręcz skazani na modele spod znaku AMD Ryzen. Sprawdzamy, który opłaca się najbardziej - Ryzen 3 3100, 3300X, czy Ryzen 5 3600.
Spis treści
Budżetowe i „średniopółkowe” procesory AMD Ryzen drugiej generacji (czyli seria 3000) w końcu zapełniły puste miejsce w portfolio firmy z Santa Clara. Czekaliśmy na nie dosyć długo, pojawiły się dopiero kilka miesięcy po premierze jednostek hi-end. Zbiegły się tym samym z długo oczekiwaną premierą płyt głównych z chipsetem B550. Dzisiaj przyjrzymy się, jak wypadają w grach komputerowych i czy warto dopłacać do droższego Ryzena 5 3600.
Budżetowe procesory z serii Ryzen 3 zadebiutowały na rynku pod koniec kwietna bieżącego roku. Ryzen 3 3100 startował z ceną 99 dolarów (około 490 złotych z VAT), a jego mocniejszy odpowiednik, czyli Ryzen 3 3300X, kosztował 120 USD (około 590 złotych z VAT). Pomimo tego, że słabszy wariant „trójki” można nabyć praktycznie wszędzie za kwoty oscylujące wokół MSRP, tak Ryzena 3 3300X ze świecą szukać w cenie ustalonej przez producenta (jeżeli w ogóle go dopadniecie).
Oba procesory dzieli ok. 200 złotych różnicy. Choć na papierze (tj. pod kątem suchej specyfikacji) prezentują bardzo zbliżony poziom, Ryzen 3 3300X został wykonany zupełnie inaczej. Obie jednostki mają cztery rdzenie i osiem wątków, a także posiadają tyle samo pamięci L3 (16 MB). Ponadto oba procesory wykonane zostały w 7-nanometrowym procesie technologicznym, wspierają taktowanie pamięci operacyjnej na poziomie 3200 MHz i mają podobne TDP (65 W).
Różnica zaczyna być widoczna w taktowaniu. Ryzen 3 3100 „boostuje” do poziomu 3,9 GHz, mając zegar bazowy na poziomie 3,6 GHz, a jego mocniejszy brat do 4,3 GHz z taktowaniem bazowym na poziomie 3,8 GHz. To jednak nie wszystko. Najważniejszym aspektem przy porównywaniu tych dwóch jednostek jest ich topologia. Oba procesory posiadają cztery rdzenie w jednym CCD (Core Chiplet Die), ale w przeciwieństwie do 3300X, Ryzen 3 3100 został jeszcze podzielony pomiędzy dwoma dostępnymi CCX w jednym CCD (patrz obrazek).
Można więc powiedzieć, że konfiguracja Ryzena 3 3100 czyni go bardziej procesorem 2+2-rdzeniowym aniżeli po prostu 4-rdzeniowym. Właśnie z tego względu, że rdzenie procesora zostały tak potraktowanie, podziałowi uległa również pamięć L3 (8 MB na każde dwa rdzenie), a komunikacja pomiędzy nimi wykazuje większe opóźnienia względem Ryzena 3 3300X. Odbija się to w realnych zastosowaniach, a szczególnie w grach, gdzie liczba generowanych klatek na sekundę obrazuje, jak ważne jest opóźnienie w komunikacji pomiędzy rdzeniami. Swoją drogą pierwsze Ryzeny miały dokładnie ten sam problem.
Ryzen 3 3100 | Ryzen 3 3300X | Ryzen 5 3600 | |
Podstawka | AM4 | AM4 | AM4 |
Rdzenie/wątki | 4/8 | 4/8 | 6/12 |
L3 Cache | 16 MB | 16 MB | 32 MB |
Zegar bazowy / boost | 3,6 / 3,9 GHz | 3,8 / 4,3 GHz | 3,6 / 4,2 GHz |
TDP | 65 W | 65 W | 65 W |
Pamięć | DDR 4 3200 MHz | DDR 4 3200 MHz | DDR 4 3200 MHz |
Chłodzenie | Tak – Wraith Stealth | Tak – Wraith Stealth | Tak – Wraith Stealth |
Cena | 500 zł | 700 zł | 900 zł |
Znając dokładną specyfikację procesorów, czas odpowiedzieć na pytanie – który z nich jest najlepszy do gier i najbardziej opłacalny? Oczywiście wszystko zależy od posiadanego przez Ciebie sprzętu, rodzaju gier, w jakie lubisz grać, a także od tego, co przyniosą nadchodzące lata. Bardziej przyszłościowym procesorem będzie oczywiście Ryzen 5 3600, bo ten, w przeciwieństwie do Ryzenów 3, posiada sześć fizycznych rdzeni oraz 12 wątków – czyli jest dużo mniej podatny na sukcesywne zwiększanie wymagań sprzętowych nowych gier wideo.
Ostatni taki skok mogliśmy obserwować w przypadku procesorów z czterema rdzeniami bez wielowątkowości – w przypadku Intela jest to Hyper Threading. Najnowsze gry wyraźnie zaczęły korzystać z większej liczby wątków, stąd spadki liczby wyświetlanych klatek na sekundę w przypadku starszych Core i5, które są w większości negowane w starszych Core i7 (8 wątków). Najpierw jednak weźmiemy pod lupę wydajność omawianych dziś jednostek w tych zastosowaniach – później wrócimy do sprawy przyszłości.