Co to jest skalowanie obrazu NVIDIA / AMD. Jak uruchomić stare gry na nowym sprzęcie?

Co to jest skalowanie obrazu NVIDIA / AMD

Skalowanie obrazu to bolączka niejednego gracza retro. Problem jest tym większy, im większy jest monitor, na którym chce się grać w klasyki z długą brodą. Idealnie byłoby posiadać wyświetlacz z epoki, ale nie zawsze jest to możliwe. Modeli CRT jest coraz mniej na rynku, zresztą już tylko wtórnym. Kineskopowy model zajmuje też sporo miejsca i nie każdy zmieści go na swoim biurku. Często pozostaje więc tylko granie na współczesnych ekranach.

Jeśli rozdzielczość ustawiona w grze pokrywa się z natywną rozdzielczością monitora, wszystko jest w porządku i niepotrzebne jest żadne skalowanie, bo już obraz 1:1 wypełnia cały ekran.

Produkcje sprzed kilkudziesięciu lat były projektowane z myślą o ówczesnych rozdzielczościach budzących dzisiaj już tylko uśmiech politowania albo zdziwienie. Jeszcze bardziej można się zaskoczyć, gdy klasyka odpali się na komputerze z nowoczesnym monitorem. I wcale nie trzeba tu czegoś wyjątkowego. Wystarczy najpowszechniejszy dziś wyświetlacz 1080p. Gdy skalowanie będzie wyłączone, stara gra będzie zajmować bardzo małą przestrzeń, co w wielu przypadkach skutecznie uniemożliwi rozgrywkę. Przy monitorze WQHD, żeby coś zobaczyć potrzebna już będzie lornetka, a przy ekranie 4K mikroskop. Aktywowanie skalowania staje się więc koniecznością.

Tyle miejsca na ekranie Full HD zajmuje nieprzeskalowany Blood, a może być jeszcze gorzej, bo są gry działające w znacznie niższej rozdzielczości. Źródło: własne

Tryb skalowania da się włączyć w niektórych grach, ale nie w każdej. Rozwiązaniem jest wtedy ustawienie globalnego skalowania w opcjach karty graficznej, które zostanie zastosowane do wszystkich programów i gier lub stworzenie profilu dla każdego tytułu z osobna. W panelu sterowania NVIDIA (na tym się skupię, bo posiadam kartę tego producenta), w zależności od posiadanego modelu GPU, dostępne są trzy lub cztery tryby skalowania. Znajdują się one w sekcji Wyświetlanie, po wyborze Dostosuj rozmiar i pozycję pulpitu z rozwijanej listy. Ustaliliśmy już, że Brak skalowania nie wchodzi w nomen omen grę. Wybór został więc ograniczony do trybu Proporcje, Pełen ekran i Skalowanie całkowite (na wybranych kartach). Oto jak działają dwie pierwsze opcje:

1. Proporcje – obraz jest skalowany przy zachowaniu oryginalnych proporcji. Inaczej mówiąc, skalowanie odbędzie się z dopasowaniem do rozdzielczości natywnej w obrębie jednej osi. W praktyce oznacza to, że obraz będzie rozciągnięty, ale przy zachowaniu pierwotnego formatu. W przypadku starych gier nieobsługujących rozdzielczości panoramicznych oznacza to, że trzeba będzie grać z czarnymi pasami po bokach – obraz nie wypełni całego monitora.
2. Pełny ekran – gra zostaje wyświetlona na całym obszarze monitora. Na papierze takie rozwiązanie może wydawać się najlepsze, ale w praktyce je odradzam. Powód jest prosty. Ten tryb skalowania ma w nosie źródłowe proporcje obrazu. Jeśli więc gra oryginalnie wspiera tylko format 4:3 i zostanie rozciągnięta, aby wypełnić cały monitor 16:9 zniekształcenia obrazu odbiorą cały smak rozgrywki.

Skalowanie liczb całkowitych to metoda niewpływająca, pod względem technicznym, na pogorszenie jakości obrazu. Źródło: YouTube

Przed omówieniem tego, czym jest technologia NVIDIA Integer, czyli skalowanie liczb całkowitych warto będzie zacząć od krótkiego wstępu. Skalowanie zawsze w mniejszym lub większym stopniu wpływa na zmniejszenie jakości obrazu – nawet jeśli nie technicznie, to w odbiorze. Zasada jest tu prosta: im niższa rozdzielczość oryginalna, tym gorsze efekty uzyska się po przeskalowaniu jej do natywnej rozdzielczości wyświetlacza. Duże straty na ostrości są widoczne gołym okiem, zwłaszcza gdy na ekranie pojawia się tekst. Problem wynika m.in. z tego, że liczby przy współczesnych rozdzielczościach (w przypadku Full HD 1920 i 1080) prawie nigdy nie dzielą się bez reszty przez rozdzielczość starych gier. Nie dość, że wynikiem nie są liczby całkowite to jeszcze przy dzieleniu „pionu” i „poziomu” nie są one zbieżne. Krótko i prosto mówiąc, współczesne rozdzielczości nie są wielokrotnościami źródłowych rozdziałek starych produkcji. Dlatego też przy skalowaniu jeden „stary” piksel wejściowy nie może być „zbudowany” np. przez cztery sąsiadujące piksele wyjściowe. Jest to problem powodujący, że obraz nie tylko jest nieostry, ale również często przekłamany kolorystycznie. Jest na to rozwiązanie – inne i lepsze niż wyłączenie skalowania.