Seria Like a Dragon / Yakuza - seria gier
Yakuza (jap. Ryu ga Gotoku – Jak smok) to seria, która zaczynała jako przygodowe gry akcji TPP, natomiast w 2020 roku rozpoczęła romans z gatunkiem jRPG. Esencją rozgrywki w produkcjach spod tego szyldu są widowiskowe starcia, w których przeważnie używamy własnych pięści, broni białej w rodzaju pałek czy samurajskich mieczy, a także elementów otoczenia, jak śmietniki czy rowery. Broń palna jest obecna, ale zwykle nie odgrywa większej roli. Protagoniści dysponują licznymi stylami walki, które możemy ulepszać. Duże znaczenie odgrywają efektowne finishery, w których przeciwnicy eliminowani są w szczególnie efektowny sposób.
Ważnym elementem cyklu jest jego strona sandboksowa, oferująca ogromny wachlarz minigier i aktywności pobocznych. Możemy grać w kręgle i bilard, śpiewać karaoke, łowić ryby, bawić się w salonach gier, a nawet próbować szczęścia przy znanych z wakacyjnych wycieczek maszynach-łapkach, gdzie za pomocą mechanicznego chwytaka próbujemy wyłowić sobie maskotkę. Niektóre z aktywności nie są tak niewinne i potwierdzają, że seria jest przeznaczona wyłącznie dla dorosłych: gracz może oglądać filmy o charakterze erotycznym oraz obstawiać wyniki walk skąpo odzianych zawodniczek.
Niezwykle rozbudowanym elementem serii Yakuza jest jej warstwa fabularna: pełno tu wyrazistych postaci, zazębiających się wątków fabularnych i niespodziewanych zwrotów akcji. Poruszane motywy dotyczą m.in. przyjaźni, poczucia lojalności i pragnienia zemsty, a więc zagadnień blisko powiązanych z tematyką mafijną. W większości odsłon wcielamy się w Kazumę Kiryu – ex-członka jednego z klanów yakuzy. Protagonista stara się zerwać ze swoją przestępczą przeszłością, ale na próżno. Do szóstej części cyklu głównym miejscem akcji było Kamurocho – dzielnica czerwonych latarni, wymodelowana na podstawie prawdziwego tokijskiego Kabukicho; zmieniło się to z wydaniem rebootu serii – Yakuza: Like a Dragon, który przeniósł akcję do Isezaki Ijincho (wzorowanym na prawdziwej dzielnicy Isezakicho w Jokohamie) i przedstawił nowego bohatera – Ichibana Kasugę.
Seria cieszy się ogromną popularnością, zwłaszcza wśród graczy z Kraju Kwitnącej Wiśni. Marka doczekała się również dwóch ekranizacji (Like a Dragon, 2007; Like a Dragon: Prologue, 2006), adaptacji książkowych, a nawet słuchowisk radiowych.
Seria miała swój początek w 2006 roku, kiedy to na PS2 ukazała się pierwsza gra spod szyldu Yakuza. Wcielamy się w niej w Kazumę Kiryu – młodego, obiecującego członka przestępczego klanu Tojo. Gdy prominentny członek klanu zostaje zastrzelony, Kazuma bierze na siebie winę za morderstwo, aby ochronić zamieszanych w sprawę bliskich. Po spędzeniu 10 lat w więzieniu, bohater wychodzi na wolność i zastaje przestępczy półświatek na krawędzi chaosu: z konta klanu Tojo znika astronomiczna suma pieniędzy, kolejna ważna persona zostaje zamordowana, a mafijne rodziny szykują się do krwawej rozprawy. Co najgorsze, najlepsza przyjaciółka Kazumy nie daje znaku życia. Protagonista wplątuje się w zawikłaną sieć intryg.
W Yakuza 2 (2008) poznajemy dalsze losy Kazumy Kiryu. Protagonista postanowił zerwać z życiem gangstera i poświęcić się wychowywaniu Haruki – dziewczynki poznanej w części pierwszej. Klan Tojo nie radzi sobie jednak zbyt dobrze bez Kazumy: organizacji grozi wojna z potężnym klanem Omi. Po zamachu na naczelnika klanu Tojo, Kazuma wyrusza do Osaki, aby spotkać się z przywódcą klanu Omi i znaleźć pokojowe rozwiązanie sytuacji. Protagoniście towarzyszy syn człowieka, o którego zabójstwo oskarżono go w pierwszej grze.
Spin-off Yakuza: Kenzan!, wydany na PS3 w 2008 roku, przenosi graczy w okolice roku 1600. W grze spotykamy średniowieczne odpowiedniki postaci z serii głównej. Głównym bohaterem jest samuraj Miyamoto Musashi (postać historyczna, słynny wojownik), który działa pod pseudonimem Kazumanosuke Kiryu (i bardzo przypomina protagonistę poprzednich odsłon). Pewnego dnia do bohatera zgłasza się dziewczynka Haruka i prosi o zabicie innej osoby znanej jako Miyamoto Musashi. Gra stawia duży nacisk na walkę mieczem.
W przeznaczonej na PS3 grze Yakuza 3 (2009) ponownie wcielamy się w Kazumę Kiryu. Ex-yakuza zostawił sprawy klanu Tojo wyznaczonym przez siebie mafiosom i wyjechał na Okinawę, gdzie zajmuje się prowadzeniem sierocińca. Spokojną egzystencję zakłócają niespodziewane nakazy eksmisji. Okazuje się, że ziemia, na której stoi sierociniec, należy do lokalnej przestępczej rodziny. Głowa rodu chce sprzedać teren w ramach lukratywnego kontraktu. Kazuma musi zabezpieczyć przyszłość placówki oraz zająć się osobistymi problemami wychowanków.
W Yakuza 4 (2010) poznajemy przygody czterech różnych protagonistów. Do Kazumy Kiryu dołączają: Shun Akiyama - właściciel osobliwej agencji pożyczkowej, Taiga Saejima – wielokrotny morderca skazany na śmierć, a także Masayoshi Tanimura – detektyw. Każdy z bohaterów oferuje własny wątek fabularny i unikalny styl walki. W miarę pokonywania kolejnych rozdziałów historie poszczególnych protagonistów coraz bardziej się zazębiają.
Kurohyo: Ryu ga Gotoku Shinsho (tłumaczenie: Black Panther: Like a Dragon New Chapter) jest spin-offem wydanym jedynie w Japonii na PSP w 2010 roku. Wcielamy się w nim w ulicznego zbira – Tatsuyę Ukyo który, podając się za przedstawiciela yakuzy z klanu Tojo, stara się wyłudzić pieniądze od chińskiej mafii. Przedsięwzięcie nie kończy się jednak pomyślnie i podczas ucieczki główny bohater zabija prawdziwego członka yakuzy. Szybko zostaje jednak złapany i w zamian za swoją wolność musi wygrać 10 walk z rzędu w Dragon Heat - podziemnym kręgu ulicznych pojedynków. Gra stawia duży nacisk na potyczki 1 na 1, co odróżnia ją od reszty serii. Samą fabułę poznajemy zaś nie za pomocą cut-scenek, jak miało to miejsce w większości części cyklu, a dzięki ruchomemu komiksowi.
Yakuza: Dead Souls (2011, PlayStation 3) to spin-off osadzony w realiach inwazji zombie. Ikoniczne dla cyklu Kamurocho płonie, a ulicami maszerują hordy krwiożerczych nieumarłych. Na domiar złego, nieznany gangster porwał córkę Kazumy i więzi ją w samym środku apokalipsy. W Dead Souls poznajemy losy czterech protagonistów: Kazumy Kiryu, Shuna Akiyamy (z Yakuzy 4), Ryuji Gody (antagonisty z Y2) i Goro Majimy (przewijającego się od początku serii zawziętego rywala, a jednocześnie przyjaciela Kiryu). W przeciwieństwie do innych części cyklu, w Dead Souls pierwsze skrzypce gra broń palna, a nie biała.
Kurohyo 2: Ryu ga Gotoku Ashura Hen (tłumaczenie: Black Panther 2: Like a Dragon Ashura Chapter) jest wydaną w 2012 kontynuacją przygód Tatsuyi Ukyo. Podobnie jak poprzedniczka, kontynuacja również została wydana na PSP i nigdy nie opuściła granic Kraju Kwitnącej Wiśni. Od wydarzeń z poprzedniej części minęły 2 lata, główny bohater poświęcił ten czas na udoskonalanie swoich umiejętności i pozostał ściśle związany z Dragon Heat. Niestety na arenie podziemnych walk ulicznych pojawił się Ashura – nowy krąg nielegalnych pojedynków, który chce rzucić wyzwanie Dragon Heat. Tatsuya wraz z innymi wojownikami jest zmuszony przyjąć rękawicę i stanąć do walki.
Pod koniec 2012 na PS3 trafiła pełnoprawna piąta część serii. Yakuza 5 kontynuuje tradycje „czwórki” i rozszerza liczbę grywalnych postaci do pięciu. Kazuma Kiryu opuścił sierociniec na Okinawie dla dobra wychowanków i pracuje w mieście Fukuoka jako prosty taksówkarz. Obecna od pierwszej części przybrana córka Kazumy, Haruka Sawamura, już jako dorosła dziewczyna próbuje znaleźć pracę jako gwiazda show-biznesu. Powracają znani z czwórki biznesmen Shun Akiyama oraz kryminalista Taiga Saejima. Piątym protagonistą jest Tatsuo Shinada – były bejsbolista, którego obiecującą karierę nagle zakończył tajemniczy skandal.
Yakuza: Restoration (2014) przenosi akcję w przeszłość, tym razem do XIX wieku, czyli tuż przed upadkiem szogunatu. Gracz wciela się w Ryomę Sakamoto, który jest oparty na postaci historycznej i posiada wygląd oraz cechy Kazumy Kiryu. Ryoma jest jednym z wodzów rewolucji przeciw szogunatowi.
Wydana w 2015 Yakuza 0 to prequel osadzony w latach osiemdziesiątych XX wieku. Poznajemy tu młode lata dwóch kluczowych dla serii postaci: Kazumy Kiryu i Goro Majimy. Kazuma dopiero wprawia się w przestępczym rzemiośle, egzekwując długi dla lokalnego lichwiarza. W jego przygodach towarzyszy mu Nishiki – najlepszy przyjaciel i zaprzysiężony brat, który odgrywał ważną rolę w części pierwszej. Goro Majima prowadzi zaś ekskluzywny klub nocny i jednocześnie za wszelką cenę stara się znaleźć sposób na powrót do yakuzy.
W 2017 roku na sklepowe półki trafiła gra Yakuza Kiwami, będąca kompleksowym remakiem pierwszej odsłony cyklu. Na tle pierwowzoru tytuł wyróżniał się nie tylko za sprawą gruntownie odświeżonej oprawy graficznej, lecz również nagranych od nowa kwestii dialogowych, a także dzięki obecności dodatkowych cutscen.
W Yakuza 6: The Song of Life (2018) Kazuma Kiryu ponownie trafia do więzienia. Po trzech latach odsiadki wychodzi na wolność i udaje się do sierocińca na Okinawie, aby spotkać się ze swoją przybraną córką Haruką. Na miejscu okazuje się, że Haruka zniknęła. Po tym, jak była gwiazda muzyki przyznała się na scenie do pokrewieństwa z Kazumą, media zaczęły oskarżać ją i sierociniec o związki z yakuzą. Dziewczyna opuściła sierociniec, aby jej zła reputacja nie szkodziła dzieciom. Po krótkim śledztwie Kazuma odkrywa, że Haruka miała wypadek i jest w śpiączce. Co więcej, na świat przyszedł jej syn, Haruto, którym protagonista musi się zająć.
Yakuza Online (2018) to wydana jedynie w Japonii turowa gra RPG opracowana przede wszystkim z myślą o urządzeniach mobilnych. Jest ona osadzona po wydarzeniach z pełnoprawnej części szóstej i opowiada historię Ichibana Kasugi, czterdziestoletniego gangstera, który ostatnie 17 lat spędził w więzieniu. Ku rozczarowaniu bohatera, Kamurocho jest teraz kontrolowane przez sojusz policji i przestępczej grupy Omi z Osaki. Ichiban postanawia zebrać drużynę i przejąć kontrolę nad dzielnicą. Esencją rozgrywki jest werbowanie nowych postaci (w tym starych bohaterów serii) i dowodzenie nimi w turowych bitwach.
Ponadto w 2018 roku w sprzedaży pojawił się pełnoprawny remake drugiej części serii, czyli Yakuza Kiwami 2. Podobnie jak miało to miejsce w przypadku pierwszej Yakuzy Kiwami, autorzy pochylili się przede wszystkim nad oprawą graficzną. Ponadto tytuł może się pochwalić nowym dubbingiem.
W 2019 roku zadebiutował następny spin-off serii Yakuza, czyli gra Judgment. Głównym bohaterem tej produkcji jest Takayuki Yagami, czyli były prawnik, który porzucił swój fach, by otworzyć agencję detektywistyczną. Gdy na jego biurko trafia sprawa tajemniczej serii morderstw, protagonista postanawia się jej podjąć, mając nadzieję, że w ten sposób być może uda mu się naprawić swoje błędy z przeszłości. Judgment, który czerpał garściami z dorobku cyklu Yakuza, zapoczątkował nową markę. Niemniej, na drugą część tej podserii gracze musieli jeszcze zaczekać.
W 2019 roku światło dzienne ujrzały gry Yakuza 3 Remastered, Yakuza 4 Remastered oraz Yakuza 5 Remastered, będące, jak sugerują ich tytuły, odświeżonymi wersjami trzeciej, czwartej oraz piątej odsłony przygód Kazumy Kiryu.
Rok 2020 przyniósł premierę gry Yakuza: Like a Dragon, będącej rebootem cyklu. Gra przedstawia losy Ichibana Kasugi, członka yakuzy, który na prośbę swoich przełożonych bierze na siebie winę za morderstwo. Po 18-letniej odsiadce Kasugi spotyka się ze swoim dawnym pracodawcą, który w ramach podziękowania próbuje go zabić i strzela do niego. Poza postacią bohatera zmianie uległa również główna lokacja gry. W siódemce większość czasu upłynie nam na eksplorowaniu Isezaki Ijincho w Jokohamie, a nie, jak to miało miejsce do tej pory, Kamurocho. Reboot przyniósł również zmiany w mechanice. System walki został zmieniony na turowy, a naszej postaci podczas potyczek towarzyszy maksymalnie 3-osobowa drużyna.
W 2021 roku na sklepowych półkach pojawiła się gra Lost Judgment, będąca bezpośrednią kontynuacją wydanej dwa lata wcześniej przygody Takayukiego Yagamiego. Tym razem protagonista trafia do Jokohamy, gdzie musi rozwikłać sprawę zagadkowej śmierci młodego mężczyzny. Lost Judgment nie poszło przy tym w ślady Yakuzy: Like a Dragon i nadal opierało się na schemacie rozgrywki wypracowanym przez sześć pierwszych części głównej serii.
We wrześniu 2022 roku firma SEGA poinformowała, że seria Yakuza oficjalnie zmienia nazwę na Like a Dragon. Powodem tej decyzji była chęć zbliżenia do siebie zachodniego i japońskiego tytułu cyklu.
W 2023 roku remaku doczekała się gra Yakuza: Restoration. Podobnie jak gruntowne odświeżenia dwóch pierwszych części serii, Like a Dragon: Ishin, bo takie miano nosiła owa produkcja, mógł się pochwalić przede wszystkim całkowicie odświeżoną oprawą graficzną. Co ciekawe, była to pierwsza produkcja spod szyldu Yakuza, która nie korzystała z autorskiej technologii zespołu Ryu Ga Gotoku Studio, lecz działała w oparciu o technologię Unreal Engine 4.
Następnym projektem studia Ryu Ga Gotoku był Like a Dragon Gaiden: The Man Who Erased His Name, czyli przygodowa gra akcji, osadzona pomiędzy wydarzeniami z Yakuza 6: The Song of Life oraz Yakuza: Like a Dragon. Tytuł stanowił powrót do korzeni nie tylko pod względem mechaniki, czerpiąc garściami z przygód Kazumy Kiryu, lecz również pod względem fabuły, pozwalając graczom wcielić się w kultowego bohatera.
Na pełnoprawną ósmą odsłonę cyklu, zatytułowaną Like a Dragon: Infinite Wealth, fani musieli zaczekać do stycznia 2024 roku. Produkcja trafiła wtedy na komputery osobiste oraz konsole Xbox i PlayStation ósmej i dziewiątej generacji. Oprócz Ichibana Kasugi, czyli głównego bohatera serii od jej siódmej części, gracze mogli wcielić się w zasłużonego Kazumę Kiryu. Akcja tej produkcji toczyła się zarówno w japońskiej Jokohamie, jak i w Honolulu na Hawajach, będącym największą i najbardziej zróżnicowaną metropolią w dotychczasowej historii marki. Gra odniosła sukces i stała się najwyżej ocenianą odsłoną cyklu.