Seria Tom Clancy's Rainbow Six - seria gier
Tom Clancy’s Rainbow Six jest serią taktycznych strzelanin z widokiem z perspektywy pierwszej osoby (FPP) na motywach powieści napisanej przez Toma Clancy'ego. Cykl zapoczątkowało studio Red Storm przy wsparciu wydawniczym koncernu Ubisoft, przez wiele lat to właśnie ono odpowiadało za główne odsłony serii; zmiana producenta nastąpiła po części Tom Clancy’s Rainbow Six: Lockdown z 2005. Dalszym rozwojem marki zajęły się inne zespoły deweloperskie spod skrzydeł firmy Ubisoft.
Pierwsza gra z serii: Tom Clancy's Rainbow Six ukazała się w 1998, tuż po premierze książki Toma Clancy'ego Rainbow Six. Tytuł pierwotnie wydany został w wersji na PC, jednak z uwagi na spore zainteresowanie wśród graczy doczekał się także portów przeznaczonych na konsole Nintendo 64 i PlayStation (1999), a także DreamCast oraz Game Boy Color (2000). W 1999 na półki sklepowe trafiła nowa odsłona cyklu - Tom Clancy's Rainbow Six: Rogue Spear, została wydana na PC oraz konsole PlayStation i DreamCast; już rok później ukazał się do niej dodatek Urban Operations (2000), który trafił na PC oraz DreamCast z pominięciem PlayStation. Lata 2000 i 2001 przyniosły trzy produkty z serii, które miały swoją premierę jedynie na PC. Dwa samodzielne rozszerzenia do Rogue Spear o podtytułach Covert Ops Essentials oraz Black Thorn, a także wydany jedynie w Południowej Korei Rainbow Six: Take-Down – Missions in Korea. Na pełnoprawną trzecią część - Tom Clancy's Rainbow Six 3: Raven Shield – fani musieli poczekać do 2003 roku. Ukazała się na PC oraz konsolach Xbox, PS2 i GameCube, a także na telefonach komórkowych. Ciekawostką jest, że wersje konsolowe straciły podtytuł Raven Shield i były sprzedawane po prostu jako Rainbow Six 3. Również ta część została wzbogacona dodatkami: Athena Sword (2004), Black Arrow (2004) oraz Iron Wrath (2005). Są one ekskluzywne dla komputerów osobistych, poza Black Arrow, który trafił wyłącznie na platformę Xbox. W 2003 do graczy trafiła również pierwsza odsłona serii skierowana wyłącznie na telefony komórkowe, a mianowicie Rainbow Six: Broken Wings, a rok później kolejna o podtytule Urban Crisis. Nowy rozdział w historii cyklu otworzyła gra Tom Clancy's Rainbow Six: Lockdown wydana w 2005 na konsolach PS2, Xbox oraz GameCube, a w 2006 na PC. Wprowadziła ona szereg zmian w mechanice rozgrywki (w tym kontrowersyjne dla wielu fanów zrezygnowanie z taktycznego planowania misji) i była pożegnaniem studia Red Storm z serią. Kolejne części cyklu przygotowane zostały przez inne studia deweloperskie koncernu Ubisoft, w tym Ubisoft Montreal i Ubisoft Quebec. W 2006, jako tytuł ekskluzywny na konsolę Xbox, został wydany Tom Clancy's Rainbow Six: Critical Hour. W tym samym roku powstał także Tom Clancy's Rainbow Six: Vegas, trafiając na PC oraz X360, natomiast w 2007 na PS3 i PSP. Już rok później gracze mogli cieszyć się kontynuacją Vegas, a dokładniej Vegas 2. Tytuł miał równoczesną premierę na PC, PS3 oraz X360. Po 3 latach przerwy, w 2011, cykl zasiliła kolejna w pełni mobilna odsłona o podtytule Shadow Vanguard. Na kolejną część serii fani musieli czekać 4 lata, gdyż Rainbow Six Siege powstał w 2015 i trafił równocześnie na PC, PS4 oraz XONE, natomiast w 2020 przy okazji wejścia na rynek 9 generacji konsol (XSX oraz PS5) gra trafiła również i na nie. Siege jest pierwszą odsłoną w pełni nastawioną na rozgrywkę multiplayer. W 2022 na sklepowe półki (fizyczne i cyfrowe) trafił Rainbow Six Extraction, który ukazał się na PC oraz konsolach 8 i 9 generacji (PS4, PS5, XOne oraz XSX).
Osią fabuły wszystkich gier z cyklu Tom Clancy's Rainbow Six są działania tytułowej, fikcyjnej jednostki antyterrorystycznej złożonej z doskonale wyszkolonych żołnierzy reprezentujących różne kraje NATO (i nie tylko). Gracz najczęściej wciela się w rolę dowódcy jednej z grup operacyjnych, a jego zadaniem jest przeprowadzenie akcji wymierzonej przeciw osobom i organizacjom terrorystycznym. Akcja gry dzieje się zawsze w nieodległej – od czasu wydania gry – przyszłości.
Tym, co wyróżniało początkowe gry z serii Tom Clancy's Rainbow Six na tle konkurencyjnych taktycznych FPS-ów, był etap planowania operacji, pozwalający „zaprogramować” żołnierzy. Element ten, jako „zbyt skomplikowany”, został całkowicie usunięty w Tom Clancy's Rainbow Six: Lockdown, co wywołało kontrowersje wśród sporej części fanów.
Jedną z ciekawostek związanych z cyklem Tom Clancy's Rainbow Six jest „polski akcent” w osobie Kazimiery "Kamikazi" Rakuzanki. Była funkcjonariuszka GROM-u pojawia się w trzech odsłonach serii: Tom Clancy's Rainbow Six, Tom Clancy's Rainbow Six: Rogue Spear i Tom Clancy's Rainbow Six 3: Raven Shield.
Tom Clancy’s Rainbow Six zabiera nas w lata 1996-2000. Siły NATO postanowiły stworzyć nową specjalną jednostkę do walki z terroryzmem, którą nazwano Rainbow. Pierwszym zadaniem oddziału jest powstrzymanie ekoterrorystów. Tytuł odróżnia się od innych strzelanin dużą złożonością warstwy taktycznej. Przed każdą misją gracz dobiera operatorów, ich sprzęt, a także planuje ruchy dowodzonych przez AI grup uderzeniowych. W Tom Clancy’s Rainbow Six każda kula się liczy, a jeden dobrze wystrzelony pocisk może sprawić, że przeciwnik umrze, należy jednak pamiętać, że to działa również w drugą stronę.
Fabuła Tom Clancy’s Rainbow Six: Rogue Spear toczy się wokół zagrożenia nielegalną bronią atomową. Po upadku ZSRR na czarny rynek trafiło dużo sprzętu wojskowego, w tym spore ilości plutonu. Rosyjski gangster postanowił zacząć sprzedawać go organizacjom terrorystycznym w postaci małych bomb wielkości walizki. Ponownie Rainbow musi stawić czoła zagrożeniu. Tytuł nie przyniósł rewolucji w rozgrywce; produkcja w dużej mierze bazuje na rozwiązaniach z poprzedniczki, stawiając na rozbudowany tryb taktyczny oraz realizm.
Trzecia pełnoprawna odsłona cyklu, Tom Clancy’s Rainbow Six 3: Raven Shield, zabiera nas do roku 2005. Elitarny oddział antyterrorystyczny walczy z organizacją neofaszystowską, która pragnie rozpocząć ogólnoświatową rewolucję. Pomimo wciąż mocnego elementu taktycznego i realistycznego, trzecia część cyklu zaczęła powoli wprowadzać elementy znane z popularnych strzelanek akcji typu Counter Strike, takie jak np. większe celowniki i magazynki.
Oś fabularna Tom Clancy’s Rainbow Six: Lockdown opiera się na zagrożeniu ze strony nanotechnologicznego wirusa, który dostał się w niepowołane ręce. Gra wzbudziła wiele kontrowersji wśród fanów, gdyż jako pierwsza część cyklu zupełnie zarzuciła fazę planowania ruchów naszego oddziału. Ponadto tytuł wprowadził zapisy w dowolnej chwili, coś, czego również próżno szukać w poprzednich odsłonach. Należy podkreślić, że tryby multiplayer w Lockdown znacznie się różnią pomiędzy wersjami na różne platformy.
Tom Clancy’s Rainbow Six: Critical Hour przedstawia nam historię dowódcy zespołu Rainbow. Leciwy żołnierz odchodzi na emeryturę, przy okazji przypominając sobie misje, w których brał udział. Należy podkreślić, że tytuł nawiązuje formułą do klasycznych odsłon cyklu. Powraca faza taktyczna rozgrywki, a także przywrócono wiele realistycznych elementów, z których zrezygnowano w Lockdown, takich jak wpływ ran i biegu na celność strzału.
Tom Clancy’s Rainbow Six: Vegas dzieje się w większości w tytułowym mieście, które jest atakowane przez terrorystów. Drużyna Rainbow zostaje wysłana, aby opanować sytuację. Oczywiście nic nie jest takie proste, jak się wydaje na pierwszy rzut oka, a sprawa ma drugie dno. Gra wprowadziła kilka nowości. Zrezygnowano z możliwości zapisania gry w dowolnym momencie i zamiast tego wprowadzono checkpointy. Ponadto zmianie uległ również system zdrowia, które to teraz mogło się regenerować, gdy nasza postać nie była pod ostrzałem. Wciąż jednak niektóre rodzaje uzbrojenia (np. granaty) bądź bliskie serie z broni o większej mocy mogą zabić gracza natychmiastowo.
Tom Clancy’s Rainbow Six: Vegas 2 jest bezpośrednią kontynuacją oaz częściowo prequelem poprzedniej odsłony cyklu. Akcja gry toczy się przed, w trakcie oraz po wydarzeniach przedstawionych w Vegas. W kontynuacji powracają niektóre znane postaci z poprzedniej części. Fabuła tytułu skupia się na poszukiwaniu bomby chemicznej, która trafiła w ręce terrorystów. W Vegas 2 znacznie rozwinięto segment multiplayer. Odsłona pozwala nam stworzyć własną postać, która może być używana w trybie single- oraz multiplayer. Tytuł wprowadził również kilka nowości, przykładowo wybrane misje mają zaimplementowany tryb dnia i nocy, natomiast niektóre osłony można zniszczyć.
Tom Clancy’s Rainbow Six Siege jest pierwszą w serii grą nastawioną wyłącznie na multiplayer. Tytuł pozwala graczom wcielić się w członków grup antyterrorystycznych z całego świata i stanąć w szranki przeciwko sobie. Wybierani operatorzy różnią się swoim ekwipunkiem oraz specjalnymi umiejętnościami. Produkcja również szczyci się tym, że wiele elementów otoczenia można zniszczyć lub przestrzelić, co wprowadza nowe możliwości taktyczne. Tytuł posiada dość szeroki wybór odrębnych trybów gry, które stawiają przed graczami różne wyzwania i urozmaicają rozgrywkę.
Tom Clancy’s Rainbow Six: Extraction odchodzi nieco klimatem od tego, co możemy zaobserwować w innych odsłonach cyklu. W grze w raz z maksymalnie dwoma innymi znajomymi staniemy przed wyzwaniem zmierzenia się z tajemniczym pasożytem. Extraction wprowadza wiele elementów, które zbliżają tytuł do survival horroru.