Publicystyka Absurdy postapokalipsy w grach – pierwszą ofiarą zagłady jest... logika

Ciekawy artykuł i jakże trafny. Z radiacją to zauważyłem, że Glukhovsky musiał dojść do podobnego wniosku i wywalił te durne mutanty w Metro 2035, zostawiając najgorsze bestie - ludzi. Ale i z resztą punktów się zgodzę. Gry fantasy i science fiction mają swoją konwencję, często łamie się tam prawa fizyki, dzieją się dziwne rzeczy itd. Ale praktycznie wszystkie gry post apo dzieją się na Ziemi, gdzie twórcy już bardziej powinni zadbać o logikę i sens wydarzeń. Znów odniosę się do Metro - zarówno książki i gry były bardzo dobre, ale minusem były właśnie mutanty stworzone przez promieniowanie. Gdyby wywalić to w pizdu, Metro by znacznie zyskało. W Fallouty grałem dwa - 3 i New Vegas. I tu także stwierdzam, że mutanty są niepotrzebne i ten świat równie dobrze (a nawet lepiej) wyglądałby bez nich.

Największy absurd to praktycznie martwa roślinność po 200 latach...

Powtarzałem, powtarzam i będę powtarzać. STALKER TO NIE POSTAPO

Cały pierwszy punkt jest tak nietrafiony, że odechciało mi się czytać reszty. Że niby w Falloutach nie było prób wrócenia do starego porządku i organizowania świata na nowo ? Auto to chyba nie grał w żadną odsłonę tej serii a już na pewno nie chronologicznie bo czym w takim razie niby jest New California Republic, którą jako gracz w Fallout 1 praktycznie inicjujemy a potem oglądamy jak się rozwija w następnych odsłonach. Pisanie też, że jest 84 lata po wojnie a świat nie został w 100% odbudowany na modłę tego co było w XX wieku to już jest chyba brak jakiejkolwiek znajomości historii, polityki ludzkości a przede wszystkim jej strony psychologicznej. "Wszystko jest z punkt siły" - no shit sherlock ?

Postapokaliptyczny retrofuturyzm "nierealistyczny"? Oh, really?:-)

Zacznijmy od tego, że postapo to podgatunek science-fiction. Jak wiemy jest to (SF) miks totalnej fikcji i futurystycznej technologii, która albo dopiero co raczkuje, albo nie znalazła się (jeszcze) na deskach kreślarskich inżynierów-konstruktorów. Nikt nigdy nie powiedział, że postapo należy do "szuflady" hard-SF i nikt nigdy nie wymagał by relacje społeczno-polityczne, kwestie gospodarcze i technologiczne były zgodne ze zdaniem specjalistów, analityków, doktorów habilitowanych i futurologów. Fallout jedynie podpiera swą opowieść na nauce i technologii, nie na odwrót.

Twórcom Fallouta chodziło o stworzenie świata, który ma być spójny wobec samego siebie, niekoniecznie wobec świata jaki znamy. Fakt, to pierwsze nie zawsze się udawało (począwszy od F2), ale ta wizja jest na tyle sugestywna i atrakcyjna, że niebezpodstawnie Fallout stał się marką - legendą. Jeszcze nie słyszałem o kimś kto by twierdził, że kocha tą serię za logikę i żelazną konsekwencję w budowaniu i przedstawianiu świata. Tu chodzi o koncept, a nie symulację pokoleń hibakusi.

Następną rzeczą jest retrofuturyzm. Twórcy założyli sobie, że od pewnego momentu na krzywej czasu ludzkość będzie technologicznie rozwijać się inaczej niż ta, którą znamy. Znaczy się... tak, taka konwencja do jasnej ciasnej! Stąd laserki, monochromatyczne komputery przypominające bardziej oscylatory niż teraźniejsze PC-ty, stąd wszechobecny duch lat '50 XX wieku i kiczowate potworki. Ludzie z Black Isle najwyraźniej naoglądali się sporo czarno-białych horrorów klasy "B" i naczytali powojennych wersji powieści/komiksów spod znaku XIX-wiecznego "penny-dreadful". Stąd te wszystkie pierdoły z czasów kiedy człowiek był przekonany, że pasta do zębów powinna zawierać pierwiastki promieniotwórcze, a samochody być napędzane energią atomową. To wszystko miało zapełnić ten świat, uczynić go spójnym i atrakcyjnym wizualnie. Fallout to rodzaj postapokaliptycznego westernu, w którym konwencja i wyobraźnia gra największą rolę. Dlatego tak jak w westernie, jeżeli ktoś sprząta, albo naprawia okno, to robi to tylko i wyłącznie w celu podkreślenia danej sceny, na potrzebę konkretnego wydarzenia ściśle opisanego w scenariuszu, a nie po to by zasugerować dążenie ludzkości np. do "ładu architektonicznego, estetycznego";-)

Następna rzecz - flora. Nie kumam argumentów rodzaju: "200 lat, a drzewka nadal pokurczone i uschnięte". Po czym (ewentualnie) następuje tyrada godna przynajmniej magistra biologii i seria argumentów tycząca się badań lasów wokół Czarnobyla i znikomego wpływu radionuklidów na izgrzycę przyziemną (szczególnie po tak długim okresie od czasu zakończenia wojny jądrowej). Wszystko fajnie, tylko że świat Fallouta ma być brzydki, przygnębiający i uschnięty. Tak ma być, bo taka jest konwencja i już! A dlaczegóż to taka jest konwencja? Bo do tej pory wydało mi się, że powód jest prosty i tkwi w naturze ludzkiej. Nie chcę psychologizować, ale chodzi o termin "cozy postapo", czyli "siedzę sobie w wygodnym domku, czuję się bezpiecznie, ale właśnie zadziała immersja - wkraczam do świata który jest zły, smutny i niebezpieczny, podoba mi się to". W postapokalipsie działa to co jest zniszczone i wynaturzone, nie to do czego jesteśmy przyzwyczajeni w świecie, który dla większości z nas jest bezpieczny i poukładany. Akceptujemy ten świat, bo akceptujemy jego reguły, które nie muszą mieć lustrzanego odbicia ani w żelaznej logice, ani badaniach naukowych. Jeżeli nie, to cóż...

Jestem prawie przekonany, że argumenty autora dążą do wniosku, że to właściwie niedobrze, że Fallout nie jest przynajmniej na poły symulatorem. Rozumiem, że autor może się z moją interpretacją nie zgodzić. Ja natomiast nie zgadzam się by robić z Fallouta "ultra-realistyczną" (oczywiście na tyle, na ile jest możliwe), elektroniczną wersję filmu pt. "Threads" (a właściwie jego ostatnich 10 minut). Dzieło Black Isle jest przystępne na wielu płaszczyznach, ale przede wszystkim jest pochwałą wyobraźni. Nie jest natomiast próbą wiarygodnego, popartą na faktach i naukowych założeniach próbą przedstawienia losów ludzkości i znanego nam świata po globalnej apokalipsie.

Jeszcze jedna rzecz Macieju. Mam wrażenie, że trochę zbyt często mieszasz technologiczne ograniczenia gier z próbą krytyki niespójności kreowanych przez nich światów. Takie rozmycie nie służy niczemu dobremu, to dwie różne sprawy.

Aha, tak na koniec, żeby było jasne. Za każdym razem gdy książka, film lub gra starają mi się sprzedać ekstremalnie smutną głupotę - nerwowo obrzyguję ściany nuklearnymi wymiocinami. Z Falloutem (a przynajmniej jego pierwszymi dwoma częściami) jest z jakiegoś powodu inaczej. Czy ja konformistycznie i bezkrytycznie kupuję tą konwencję w ambitnych 90%, czy się po prostu, zwyczajnie nie znam?:-)

[EDIT]:

PS. Odwołałem się tylko do Fallouta, bo dotrwałem do drugiej strony artykułu. Dalej nie dałem rady, sorki:-)

@Flyby

"Świetny zabieg ze smaczkiem prawie egzotycznym (odniesienia do militari i obyczajów wschodniego sąsiada ;)) O"

Polecam "Wrzesień" Pacyńskiego jeżeli nie czytałeś:-)

@Ummon

"Jedyne z czym się nie zgodzę to jedynka - ludzkość po apokalipsie mogłaby sie cofnąć do średniowiecza. I tu nie chodzi o technologie, ale o ład społeczny. Umiera handel, umiera administracja, każda wiocha musi dbać o siebie w nieprzyjaznym środowisku naturalnym. Idee nie podróżują, nie ma specjalizacji i wydajnego rolnictwa, przez co większość ludzi musi zajmować się głównie przeżyciem, a nie odbudową instytucji. Myślę że mniej wiecej tak by to wyglądało. Po upadku Cesarstwa Rzymskiego cywilizacja w zachodniej Europie potrzebowała kilkuset lat żeby się pozbierać - jakiś postęp był, ale bardzo spowolniony."

Tutaj polecam "Kantyczkę dla Leibowitza", no.... chyba, że czytałeś:-)

@Flyby

Nie napisałem tego, co tak naprawdę chciałem napisać, bo lepiej chyba nie potrafię, ale dzięki.

Nic wielkiego nie straciłeś, ale moim zdaniem to całkiem porządna lektura:

http://lubimyczytac.pl/ksiazka/39482/wrzesien

Za to "Kantyczka..." to książka o zupełnie innym wymiarze. Ambitna bestia, więc polecam tym bardziej:-)

1) odbudowa świata
nie wiem czy wiesz ale w świecie gdzie upadły rządy oraz stare społeczeństwo, ciężko od razu odbudować cokolwiek. Po pierwsze umiera podstawowa wiedza - nie tak łatwo wytworzyć np szybę kiedy nikt już nie pamięta jak się to robi a pierwsze, nieliczne pokolenie które przetrwało apokalipsę zwyczajnie nie posiada sprzętu do ich odtworzenia a powołując się na zapiski historyczne przekaz ustny nie wystarcza do nauczenia kolejnych ludzi wytwarzania czegoś bez odpowiednich machin czy obycia się bez pokazania metod wytworzenia (np nikt nie potrafi obecnie odtworzyć idealnie koloseum albo piramid z Gizy bo zapiski o ich konstrukcji nie istnieją od dawna) - i tak jest z wieloma rzeczami, więc powrót do podstawowych plemion jest całkiem sensowny, a opóźnione konstruowanie państw jest całkiem możliwe.

2) konstrukcje
w świecie gdzie gleba nie wydaje plonów, a drzewa już nie rosną, ciężko o materiały i pokarm - najpewniej powrócono by do polowań i hodowli zwierząt aby mieć cokolwiek, a budowanie ze śmieci znowu staje się sensownym rozwiązaniem gdy nie ma drewna, a wiedza o konstrukcji kopalni i obróbki metalu znowu stała się ograniczona lub w ogóle zanikła

3) promieniowanie oraz mutanty
to prawda, mutacje z promieniowania raczej powodują szybką śmierć czy raka niżeli zamieniają zwierzęta w superbestie, jednak należy pamiętać że Fallout wyjaśniał to także zmutowanym wirusem FEV który sam zmutował od promieniowania (co jest możliwe) i to on dopiero powodował mutację zwierząt (jest to całkiem sensowne bo dostęp wirusa do morfologii organizmów, jego zdolności wnikania do komórek i namnażania się tam oraz przede wszystkim zmian w ich strukturze sprawia, że całkiem prawdopodobne jest to, że wirus mógłby pobudzić komórki multipotencjalne do np wytworzenia dodatkowego serca czy kikutowatej kończyny - czyli jakby mutacje embrionalne już na dorosłych osobnikach)