Gra Europa Universalis IV | PC

Gra się świetnie. Ostatni patch sporo zmienił, ale przynajmniej wymyślłem sposób jak sensownie podłączyć Polskę pod cesarstwo nawet ze zmienionymi zasadami. Teraz jeszcze tylko trzeba nakopać Moskwie, Turkom, odziedziczyć Francję, albo też jej dokopać, dokończyć reformy imperatorskie i śwat gotowy do podbicia :)

Integracja Litwy była droższa, ale znacznie szybsza, niż czekanie na możliwość stworzenia Rzeczypospolitej. O ile się orientuję, zmiana nazwy nie wyłącza achievów dla Polski. Nie wiem tylko co zrobić ze Świętym Imperium. Szybko wykopałem Austrię z cesarskiego stołka, właśnie wprowadziłem piątą reformę (zakaz agresji na terenie Imperium). Pozostały jeszcze tylko: dziedziczenie tytułu imperatora, wasalizacja wszystkich członków i oficjalne odtworzenie Imperium. Muszę jeszcze tylko doczytać, czy to ostatnie nie zmieni mi nazwy na Germanię, Rzeszę Niemiecką, albo jeszcze coś innego. Brrr.

Symbol miecza to Power Projection. Od ostatniego patcha możesz (i powinieneś) wybrać do trzech rywali. Agresywne działania wobec nich nabijają Ci te punkty - wypowiadanie wojny, embargo, odbieranie prowincji itd. Oczywiście jest też marchewka i to świetna - za 25 pkt. możesz utrzymywać kolejnego dowódcę za darmo, a za 50 dostajesz +1 miesięcznie do każdego z punktów władcy.

Niestety wykorzystałem już około 1/3 dostępnego czasu i nie mam pomysłu jak przyspieszyć ekspansję. Chcę podbić cały świat i nie wiem, czy zdążę. Podbijanie jest szybkie, ale przejmowanie na własność prowincji kosztuję masę punktów administracyjnych. W chrześcijańskiej części świata jeszcze daje radę, bo moża się bawić w dobrowolną wasalizację i mariaże królewskie, ale część muzułmańska i daleki wschód to będzie jakaś masakra.

Po cholernie ciężkiej wojnie z Moskwą o sukcesję w Danii (możliwość wyskoczyła mi pod koniec innej wojny, gdzie państwo miałem już dość wyczerpane, bez wolnych zasobów ludzkich i musiałem się bawić w partyzantkę) doszło do unii personalnej i obecnie właśnie skończyłem ją integrować (1500 pkt. adm, maskara, mam przez to niezłe plecy w technologii).

Obecnie jest też szansa, że posadzę swój tyłek na tronie Hiszpanii, bo nie mają porządnego następcy, no ale zobaczymy - byłby to całkiem niezły kopniak do przodu, gdyby się udało. Zastanawiam się tylko, czy liczyć na fart i odziedziczenie "za darmo", ryzykując zarazem, że nic z tego nie będzie, czy zgłosić prawa do tronu i zdobyć go siłą (rozwiązanie pewne, ale zdobędę to terytorium dopiero za mniej więcej 70-80 lat i będę musiał wydać kolejne 2-3K pkt. adm. na integrację).

Na tronie Anglii następcą obecnego Lancastera jest już niejaki Edward Jagiellon, więc prawdopodobnie prędziej, czy później też mi wpadną do kieszeni.

Ale martwi mnie Azja. Jak zrobić, żeby zdążyć ją podbić przed 1820 rokiem? Wymyśliłem już wasalizację, czyli zabawę na dwie raty - dokopanie np. Turkom, wymuszenie wyzwolenia 2-3 krajów, zamiast bezpośredniego podboju prowincji, a potem dokopanie tym krajom i przymusowa wasalizacja. Dobrowolna nie wchodzi w grę, bo to muzułmanie, będzie musiała być druga wojna. Całość komplikuje sprawę, ale pozwoli mi rozdzielić podboje pomiedzy punkty adm i dip. Pytanie tylko czy to wystarczy.

Polska raczej ciezko podbic caly swiat bo trzeba ostro ruszyc militarnie od samego poczatku i jak sie podwinie noga to dupa zbita, permanentny stan wojny poprostu rozlozy panstwo.

Najlatwiej chyba jest to zrobic Turcja - dosc latwa i malo kosztowna ekspansaja na wschod oraz dosc latwo na zachod, choc trzeba troche dawkowac postep aby calej Europy nie skonsolidowac przeciwko sobie. W momencie kiedy atakowalem Chiny, stalem juz u bram Francji, ktorej nie bylem w stanie trzymac dluzej jako sojusznika :p

Ewentualnie hiszpania - nieograniczona ekspansja poza Europa a sama europe mozna lyknac w tym czasie poprzez mariarze, potem tylko Ruskie z zachodu i wschodu i pan ziemi. Dodatkowo warto zwasalizowac Portugalie ale pozwolic im funkcjonowac, znacznie przyspieszy to podboj ameryk i azji.

Odsłonił mi się właśnie kawał mapy i mam już pełen podgląd na Azję. Myślę, że nadal jest szansa.

Cały rejon północnej i centralnej Azji to ubogie prowincje z basetaxem rzędu 1-3. Można ich więc zgarnąć całkiem sporo za jednym zamachem podczas podpisywania pokoju i są tanie do anektowania. Afryka jest już gotowa do połknięcia, bo dzięki ich głupiemu sojuszowi z Turcją, podczas ostatniej wojny wybrałem się na długą wycieczkę i właśnie anektuje się Tunis (tuż obok właśnie już znikniętego Trypolisu). Mam już doskonały przyczółek w Afryce i wybieram się właśnie w rejon Madagaskaru, który ocieka złotem.

Z Azji obawiam się jedynie Indii, Indochin i Południowych Chin - to bogate prowincje, gdzie postęp będzie dość powolny. Reszta powinna pójść w miarę gładko - to dość niewielkie kraiki, które moża łyknąć na raz bez bawienia się w wielokrotne wojny i wykrajanie terytorium po kawałku.

Hit ostatniego 25-lecia to unia personalna z Francją - numerem dwa na świecie. Około 1640 roku będą już radosną częścią polskiego imperium. Niestety kosztowało mnie to wojnę o sukcesję z Anglią i przez to szanse na ich tron chwilowo zniknęły, ale z perspektywy czasu doszedłem do wniosku, że to idealne rozwiązanie.

Francja trochę się udzielała jako kolonizator, ale w niewielkim stopniu. Trzy główne potęgi - Hiszpania, Portugalia i Anglia nadal działają i odwalają za mnie brudną robotę w Amerykach - kolonizując, podbijając Indian itd. Anglia jest już na widelcu, niemal gotowa do konsumpcji. Obecnie regentką jest małoletnia Anna Jagiellonka, co sprawia, że przy pierwszej okazji będę w stanie wymusić albo dobrocią, albo siłą kolejną unię personalną i w efekcie integrację. Doczytałem jak działa system "claimowania" tronów - warunkiem jest to, żeby na obydwu (przejmującego i docelowego) siedział przedstawiciel tej samej dynastii.

W Hiszpanii niestety (albo na szczęście) się nie udało, urodził się jakiś potomek i na razie nic z tego nie będzie. Ciekawa jest natomiast sytuacja w Portugalii, która ma mariaż z Francją. Na tronie Francji siedzi natomiast od kilku lat król Polski, sędziwy już Stanisław I Jagiellon. Tym samym mam pośredni mariaż z Portugalią i szanse na potomka z rodu Jagiellonów w tym państwie bez zużywania dyplomatycznej relacji. Świetna sprawa.

Mówiąc krótko - żeby zdobyć świat muszę pozwolić działać za mnie mocarstwom kolonialnym i prowadzić taką politykę, żeby się wmariażować w końcu na ich tron. Anglia jest już gotowa i czeka na pierwszą okazję, Portugalia jest najwyraźniej na dobrej drodze, w Hiszpani też jest szansa, bo ilość katolickich rodów ostatnio przypadkowo bardzo zmalała, a pozostało jeszcze ze 150 lat na doprowadzenie do unii. Zresztą oni już też mają mariaż ze mną, więc szansa na hiszpańskiego Jagiellona też istnieje (austriacki Jagiellon też pomaga, chociaż mnie bardzo nienawidzi).

Dałem jednak ciała - o ile dobrze zrozumiałem zasady trzeba było sclaimować tron Hiszpani zanim pojawiła się regentka, co doprowadziłoby do zajęcia tronu przez "jakiegoś" Jagiellona - nie mojego, ale już połowa roboty byłaby zrobiona. Teraz przez mój błąd w ciągu 150 lat musi się pojawić dwukrotnie brak następcy, inaczej nic z tego nie wyjdzie - za pierwszym razem wymuszę Jagiellona, za drugim unię. Ogólnie to jednak nadal dość prawdopodobne.

Na razie chcę połknąć Anglię przy pierwszej okazji i uzyskać przyczółek w Ameryce.

Z innych spraw - elekcje w cesarstwie odeszły w przeszłość, teraz zbieram sobie spokojnie punkty imperatora na darmową wasalizację 34 księstewek. Poza malutkimi Holandią, Neapolem (który podbija stopniowo cesarska Toskania za łaskawą aprobatą imperatora), Brytanią, Papiestwem, Bałkanami i nieco większą Szwecją - w Europie nie ma już nic więcej. Kluczem do tej gry jest więc samodzielne podbicie Azji przed 1820 i unie personalne z zachodnimi mocarstawami kolonialnymi, które powinny załatwić większość Ameryk.

Co do systemu zajmowania prowincji - zmodernizowałem system. Przed podpisaniem pokoju można sprawdzić opcję "release nation". Szukamy maksymalnie dużego kawałka, który wszedłby w skład uwolnionego narodu (albo kilku w ostateczności, co jednak zajmuje na 10 lat dodatkowe dyplomatyczne relacje), po czym zajmujemy te prowincje podpisując pokój i natychmiast tworzymy wasala z owych prowincji. Brak overextension, claimuje się za darmo, państwo jest wasalem bez względu na religię, na agresję przeznaczamy równolegle w razie potrzeby punkty adm i dip, a nie tylko adm.
Efektem ubocznym jest to, że agresja idzie na nasze konto (co przy obecnym układzie sił mam już centralnie gdzieś - unia z Francją, alians z Hiszpanią, Anglia ma lipne wojsko, Portugalia jest daleko i ma wszystko gdzieś, a resztę krajów mogę wziąć na klatę na raz), ale dzięki temu nie musimy się bujać z wciskaniem prowincji na siłę wasalowi, bo sami wybieramy te (bo mamy wcześniej podgląd), które będzie chciał. A resztę (jedno-dwuprowincjowi potencjalni wasale) można po prostu claimować i core'ować samodzielnie.

I dodam jeszcze, że Moskwa, która mnie bardzo nienawidzi, także robi za mnie fantastyczną robotę - pcha się w głąb Azji, kolonizuje, odkrywa mapę, przerabia islam na prawosławie, a ja ją spokojnie co jakiś czas atakuję odtylcowo i stopniowo spycham na wschód.

Ewidentnie rozwiązaniem tej gry jest: niech inni robią za ciebie. Nawet jeśli się nie uda tym razem, to poczekam na kolejne dwa-trzy większe dodatki (żeby było coś nowego) i zacznę na nowo za jakiś czas. Na pewno jest to możliwe, widać to już obecnie, a obecnie nie będę się już uczył gry przez pierwsze sto lat, tylko ostro ruszę z miejsca.

Co do Świętego Imperium jeszcze, jeśli ktoś chce grać Polską (ew. innym dużym krajem) jako imperator - trzeba na samym początku gry maksymalnie zwiększyć relacje z Mazowszem i Austrią, następnie sprzedać niemal wszystkie prowincje Mazowszu (maksymalnie mogą zostać 4). Dzięki temu oficjalnie jesteśmy małym krajem, imperator zgadza się na przyjęcie do HRE, a gdy to się stanie rozpoczynamy aneksję powiększonego Mazowsza. Dalej już lecimy standardowo - unia z Litwą, Jagiellon na tronie itd.

Cała impreza to koszt kilkuset punktów adm, ale ostatecznie bardzo się opłaca - w Cesarstwie gra się ciekawie, bo dochodzi dodatkowy element rozgrywki, a także daje to genialne po prostu bonusy, zwłaszcza, gdy już wejdziemy na stołek imperatorski (czyli bez problemu w momencie śmierci pierwszego austriackiego imperatora).

Przymusowa przerwa. Niewiele pograłem, bo obecnie w grze jest bug, który praktycznie uniemożliwi mi granie dalej. Mam obecnie aktywne pacta conventa i minął już 1600 rok. Co oznacza, że pojawiła się szansa na wojenkę ze szlachtą, która wzmocni pozycję króla i usunie przywileje. Jest jednak problem - do wyboru mam opcję zgody na ich żądania, co oznacza, że władzę przejmuje sejm (czyli król 0/0/0 do końca gry plus kolejne eventy w następujących latach doprowadzające Polskę do ruiny), albo idziemy na wojnę. Opcja z wojną wywołuje m. in. globalny modyfikator +10% do ryzyka buntu, co oznacza, że nie mam najmniejszych szans, żeby utrzymać państwo w kupie, w sytuacji, gdy co miesiąc będzie mi się buntowało po kilka prowincji porozrzucanych od Islandii po Somalię.. Problem w tym, że ten event jest błędny i nigdy się nie kończy, skutecznie uniemożliwiając grę. Muszę czekać do patcha 1.6.2, bo inaczej wszystko się rozleci.

Ostatnie 10 lat upłynęło pod znakiem agresji. Rozwaleni Mamlukowie i otwarta droga na południe Afryki do czterech kopalni złota, anektowana Etiopia, jako dalsza część ekspansji na południe, do tego zwasalizowany Afganistan i wyrąbany most przez Qara Qoyunlu (to zielone na wschód od Turków). Następna w kolejce do anektowania będzie Persja, wytnę sobie też most przez Khorasan łączący z Afganistanem. W kolejnej turze za parę lat wschodnia część Khorasanu i Bengal, żeby dotrzeć do Oceanu Indyjskiego (plus lokalni idioci, którzy uszanują sojusz z nimi). Potem zacznie się ekspansja w trzech kierunkach równocześnie - Chiny, Indie i centralna Azja - czas zacząć okrążać Moskwę, uniemożliwiając dalszą ekspansję, bo coś za bardzo urosła ostatnio.

Na obecną chwilę kończę kolejny podbój Turków i Hedjazu. Ze względu na spore overextension na razie nie będę podpisywał pokoju, poczekam aż score'uje mi się Etiopa i Qara Qoyunlu. Najpierw pójdzie Hedjaz - większość terytorium, zostanie im Mekka i dwie inne prowincje kosztem około 80% overex., a gdy się to scoruje - pokój z Turkami kończący wojnę, w którym odbiorę im Egipt i Judeę - kolejny bonusowy misjonarz będzie jak znalazł. W kolejnej wojnie zaanektuję resztkę Hedjazu (w tym Mekkę, za co będzie 4-ty misjonarz) i zacznę rozcinać terytorium Turków na kawałki - w pierwszym rzucie łącząc Afrykę z Gruzją, a potem się zobaczy.

Zajęty Krym na razie bez zmian, bo jest idealnym pretekstem do pośredniej wojny z Turkami. Ponieważ ci ostatni w kółko zawiązują koalicję z Moskwą, nie mogę za bardzo zaatakować bezpośrednio - po pierwsze, oznacza to wojnę na dwóch odległych frontach z dwoma nadal silnymi krajami i choć dałbym radę (zwłaszcza z sojuszniczym 100 tys. wojskiem Francji), to jest to cholernie upierdliwe, bo ciężko upilnować wszystkiego równocześnie, a po drugie pokój z koalicją jest wyłącznie jeden - nie można podpisać separastycznego pokoju np. najpierw z Moskwą, odbierając im kawał terytorium, a potem z Turkami odbierając kolejny kawał - war score jest wspólny, pokój wyłącznie od razu z całą koalicją. Słowem - masa roboty, bardzo upierdliwa wojna, strata ogromnej ilości czasu, a efekty bardzo znikome - 5-6 prowincji za 100% war score. Bez sensu. Atakując natomiast Krym, który wiecznie jest w sojuszu z Turkami, wywołuję osobną wojnę - Krym+Turkowie, którzy z miejsca wchodzę w rolę lidera wojny i ciągną swoich bezpośrednich sojuszników, ale już bez udziału reszty koalicji, czyli przede wszystkim wielkiej, czasochłonnej i przez to piekielnie upierdliwej Moskwy.

Którą to Moskwę mam zamiar zaatakować za jakiś rok. Turcja jest obecnie totalnie zdemolowana - ogromnie wyczerpana, kompletnie bez wojska, z rozwiązaną do zera przepotężną flota, bo ich na nic nie stać. I przede wszystkim niemal już w całości okupowana. Wypowiedzenie wojny Moskwie w obecnych warunkach jest więc wypowiedzeniem wojny jednopaństwowej koalicji. Muszę jedynie doczytać jeszcze, czy jeśli to zrobię to Moskwa dołączy do obecnej wojny z Turkami wywołując opisany powyżej problem pokoju łącznego, czy będzie to osobna wojna (mam taką nadzieję). Jeśli jednak nie, to wojna będzie za 3-4 lata - czyli gdy dokończę core'ować obecne prowincję, załatwię Hedjaz i zakończę wojnę odbierając Egipt. Wtedy wypowiedzenie wojny Moskwie nie zrobi mi wiekszej różnicy - albo wyczerpana Turcja w ogóle się do wojny nie dołączy, albo dołączy kompletnie zdemolowana - bez kasy, bez wojska, z ogromnym war exhaustion - ponowna okupacja będzie więc tylko formalnością, a główne siły pójdą na Moskwę.

No i ostatnia przyjemna wiadomość - Anglia, Hiszpania i Portugalia znowu nie mają sensownych potomków. Może coś mi wpadnie. Królowie (i królowe) są niestety młodzi, więc jest spore ryzyko, że coś im się jeszcze urodzi, ale zobaczymy. Na obecną chwilę, jesli umrze angielska Anna Jagielonka, wybuchnie wojna o sukcesję z Moskwą o sojusz personalny z Anglią. Jeśli umrze król Hiszpani, bądź Portugalii, na tronie zasiądzie Jagiellon, skąd już tylko dwa kroki do tronu - sclaimowanie przy pierwszej okazji, potem integracja po 50 latach. Francję zacznę integrować dokładnie za 30 lat i będzie to cholernie drogie w punktach dip (pewnie ze 20 lat będę zblokowany w okolicy zera, co mnie bardzo spowolni - np. uniemożliwiając podpisywanie pokojów), ale i tak to megakopniak do przodu w porównaniu z 10-15 wojnami z bardzo silnym państwem i wyszarpywaniem ziem po kawałku.

Imperium Rzymskie ma się dobrze - powoli zmierzam do 100 punktów imperatora, żeby zwasalizować jak najwięcej księstewek w kolejnej reformie. Niemal na pewno nie da się zwasalizować Austria, być może także spore Czechy i Toskania. Ale w takim wypadku będę miał casus belli i ponownie odblokowaną możlwość wypowiadania wojny. Podbicie ich to będzie formalność.

Ezrael ---> pacta conventa włączyły Ci się na już trwającej grze?
Ja kupiłem dodatek jak już grałem Polską (a raczej Rzeczpospolitą) i mi się nic nie pojawiło. Tak samo ustroju mi nie zmieniło (ani nie da się) na monarchię elekcyjną.
Inna sprawa, że już miałem po 1600 roku jak dokupiłem dodatek.

Teraz czekam na Res Publica - miałem pograć Burgundią i stworzyć Niderlandy ale on ma coś powprowadzać do ustroju Niderlandów właśnie, to się wstrzymuję.

Dyplomacja na początek, w Europie można tym zdziałać cuda - umożliwia rozwój, gdy jesteśmy jeszcze za słabi na wojnę. Poza tym potrzebowałem tego do zdobycia imperatorskiego stołka.
Potem arystokracja, jako uzupełnienie dyplomacji w połączeniu z militariami. Trzecia to ofensywa, żeby w końcu zaczęło działać porządnie wojsko (i zaczęło), jako czwarta innowacyjność - żeby obniżyć koszt techów w ogóle i administracyjnych w szczególności.

Niedługo bedę wchodził w piątą i na razie jeszcze nie wiem, co wybrać. Wcześniej myślałem o quality, ale tak naprawdę i tak mi już nikt nie podskoczy. Waham się jeszcze między religią (znacznie przyspieszone nawracenie i genialny bonus na koniec +50% do tempa spadku badboya), a ekspansją (w końcu odblokuję sobie kolonizację i uzyskam mocne bonusy do dyplomacji). Tak napradę całość sprowadza się do tego, żeby jak najszybciej zresetować stosunki i zacząć nową wojnę. Wezmę obydwa, tylko jeszcze nie wiem, w jakiej kolejności (na pewno uzależnię to m. in. od statów króla).

Zastanawiam się też nad szpiegostwem. Nie bawiłem się w to w ogóle, ale podejrzewam, że może być to całkiem niezłe. Muszę kiedyś przetestować.

wert - tak, koło 1520 roku dostałem króla z dyplomacją 1 i mi to wskoczyło. Strasznie upierdliwe badziewie, tym bardziej, że od tego czasu wymiana króla to z miejsca -2 do stabliności (1 za śmierć i kolejne 1 za postawienie się szlachcie).

Zainstalowałem tego patcha i jadę dalej. Obecnie już po kolejnej wojnie z Turcją i Moskwą i zrobiła się koalicja. która mnie trochę blokuje. Dołączył do niej Khorasan i Baluchistan, więc muszę poświęcić trochę czasu na poprawę stosunków i rozbicie sojuszu. Ale już po roku wyszedł z niej znowu mój ulubiony Krym, więc jeśli nie będzie innej opcji, to za 3 lata kolejny kawałek Turcji :)

Z Hiszpanią idzie świetnie, w poprzednim roku wyskoczył event: "Kij ci w oko, Habsburgu", to znaczy w Hiszpani pojawił się Diego Jagiellon jako mocny pretendent. Jeśli tylko nie umrze przed obecną 30-letnią królową, to Hiszpania jest już niemal moja. W Angli też jest świetnie, Anna jest najwyraźniej brzydka, nikt się nie chce z nią rozmnażać i obecnie jestem o krok od unii personalnej - jeśli umrze bezpotomnie, będzie wojna o tron z Moskwą. Portugalia się rozmnożyła i na razie lipa. Ale i tak jest nieźle.

Zaczynam się natomiast obawiać o HRE. Tunezja, jak widać, jednak nie została dotąd anektowana, bo mają modyfikator -150 relacji za aneksję 3 innych wasali. Schodzi to w tempie 1,5 na rok, więc dopiero za 50-70 lat uda mi się polepszyć realacje na tyle, żeby ta opcja była możliwa. Wypowiedziałem im wasalstwo, bo nie ma sensu czekać, więc nie lubią mnie bardzo i zostaną po prostu podbici po raz kolejny i zaanektowani bezpośrednio.

Problem jednak w tym, że nie wiem, czy to samo nie zacznie mi się dziać w HRE - jeśli anektuję jedno z wasalnych 31 państw, pozostałe 30 dostaną modyfikator -50 na 30 lat. W życiu więc nie zdążę zrobić tego pokojowo. Ale wasale z HRE rządzą się swoimi prawami, może to tak nie działa. W innym przypadku trzeba będzie jednak powtórzyć scenariusz tunezyjski, albo wprowadzić ostatnią reformę przywracającą cesarstwo i zmienić nazwę, czego nie chcę. Bez sensu. Będę to sprawdzał. Na obecną chwilę zwasalizować się nie chce tylko Austria - jeśli dojadę do 100 punktów imperatora, może się zgodzą. I wtedy nawet jeśli ten modyfikator za aneksję będzie działać, to łyknę duże Austrię, Czechy i Toskanię, a resztę państewek, w większości jednoprowincjowych po prostu podbiję i tyle.

Afganistanu też nie mogę zaanektować, bo mnie nie dotyka - tego też nie wiedziałem i uważam, że jest kompletnie bez sensu.

Szwecja nawet przestaje mnie ostatnio nienawidzić. Jest już możliwy mariaż, więc może też spróbuję wchłonąć ich pokojowo.

A Nogai to najbardziej widoczny efekt ostatniej wojny z Moskwą - integracja w 1622. W Turcji, jak wspominałem, zostało wchłonięte wybrzeże Egiptu - zaledwie kilka małych prowincji, więc mało spektakularne z wyglądu, ale bardzo bogate. W następnej wojnie będę w stanie podbić niemal cały Półwysep Arabski - to duże i biedne prowincje, które jednak zlikwidują raz na zawsze wielotygodniowe gonitwy mające na celu dopaść i wykończyć pokonane armie. To znacznie przyspieszy kolejne wojny. Pokonać, sprawdzić gdzie uciekają, skierować tam inną armię, rozbić do zera, gdy tylko się zatrzymają. Najszybszy sposób na wojnę, niemożliwy jednak wobec dużych państw.

Aurelius --->
Nie wiem czy jest to dokładnie to, ale czasami bardzo pogorszyć stosunki może drobiazg - np pozwolenie na przemarsz wojsk wrogowi. Ja tak miałem z Węgrami - bardzo dobre stosunki, pozwoliłem komuś tam na przemarsz i od razu zmieniły się na wrogie. Jak cofnąłem pozwolenia to wróciły do przyjaznych.
Czasami jednak po prostu krajom się coś odwidzi - miałem super relacje ze Szwecją, przyjaźń, sojusz i te sprawy. Nagle pstryk i momentalnie się pogarszały (pragnienie twoich prowincji, wrogość etc)

Llordus - Nie, nie ma to kompletnie sensu, zużywa jakieś masakryczne ilości punktów monarchy, potem trzeba jeszcze odrabiać stabilność z poziomu -3 i na dzień dobry masz ogromne plecy, co spowalnia początek gry, najbardziej newralgiczny, bo od tego jak wystartujesz, zależy czy będziesz miał możliwość działań w dalszej części gry.
Dodatkowo w grę wchodzi po prostu matematyka - handicap wynosi 20%. Wystarczy, że zaprzyjaźnisz się z jednym państwem zachodnim (idealne są małe, spokojne księstewka niemieckie), osiągniesz 150 punktów w relacjach i dostajesz stały event "Western Arms Trade", który dodaje Ci +10% do technologii. Czyli masz już tylko -10% w porównaniu do państw zachodnich. Kolejnym krokiem jest dołączenie do HRE - jeśli jesteś członkiem, ale nie imperatorem, masz kolejne +10% i wychodzisz na zero praktycznie za darmo. Oczywiście państwa zachodnie w Cesarstwie mają w tym momencie 90%, ale nie ma też co przesadzać.
Jestem teraz w robocie, ale później wkleję screena, na którym wszystko świetnie widać. Jednym zdaniem - do techów militarnych mam obecnie bonus około 60-70%, a z uwzględnieniem modyfikatorów ujemnych (eastern -20%, defender of the faith -5% i jeszcze parę innych) ostatecznie wychodzi jakieś 30-40% na plus. Inne gałęzie trochę mniej, ale ogólnie dość podobnie i badania idą zazwyczaj po 450-500 punktów. Zresztą w tej grze nie ma co pędzić z technologią. Nie da się za bardzo wysunąć do przodu - całkowicie niemożliwe jest więcej, niż może +2 poziomy ponad resztę, bo kolejny wymaga więcej punktów, niż możesz zgromadzić w puli. Najlepiej jest być lekko w tyle, jakieś -2 do najbardziej zaawansowanych. Wtedy dostajesz bonusy za wymianę myśli, odkrywasz taniej, nie jesteś bardzo zacofany, a masz więcej punktów na inne ważne rzeczy, zwłaszcza jeśli chodzi i adm i dip. Co do puli zresztą - grupa eastern może zgromadzić ich 1200, a nie 1000. Bardzo się to przydaje, gdy zabierasz się za coś grubego, jak np. integracja dużego państwa, można się lepiej przygotować (obecnie integruję Francję, 250 basetax x 15 pkt. dip. miesięcznie, czyli prawie 4 tysiące na przestrzeni 20-25 lat, coś takiego boli jak cholera)

W HRE zacząłem już działać. Obecnie pozostało 30 księstw i około 180 lat. Na razie więc nie wprowadzam edyktu, który wasalizuje wszystkich na raz, tylko stopniowo anektuję najmniejsze księstewka dyplomatycznie. Za każdą aneksję mam -25 do stosunków z resztą, ale zeruje się to w ciągu około 15 lat, więc myślę, że w ciągu najbliższego wieku z 10-15 uda się wchłonąć. Gdybym ich zwasalizował miałbym -25 za aneksję księstwa HRE i kolejne -50 za aneksję innego wasala. Pozostałe więc będę musiał zrobić za jednym zamachem, właśnie wykorzystując edykt cesarski, zrywając wasalizację, podbijając (o ile będzie to możliwe, bo nie wiem, czy edykt pacyfikacyjny nadal będzie działać, czy nie) i ogólnie działając w sposób maksymalnie brutalny.
Wojna i patent w podrzucanie zdobyczy wasalowi niestety obecnie nie wchodzi w grę, bo mam zakaz wojny na terytorium cesarstwa i po prostu nie mam możliwości jej wypowiedzenia. Było to fajne, ale obecnie trochę komplikuje sprawę. Trochę pomaga Holandia spoza cesarstwa, bo czasem anektuje coś małego i zmniejsza ogólną liczbę księstewek.
A w najgorszym wypadku, jeśli nic innego nie da się zrobić, to wprowadzę ostatnią reformę i zintegruję całość pod sztandarem Cesarstwa, trudno. Jeśli się przygotuję, mogę to zrobić dosłownie w ostatnim roku gry. Ogólnie jednak zrobiłem błąd, trzeba było się zabrać za to wcześniej, anektować stopniowo wszystkie najmniejsze kraje i na ostatnie stulecie zostawić tylko kilka największych, których nie da się zwasalizować standardową metodą, wyłącznie edyktem. Przestroga na przyszłość i dla innych.

Aurelius - metodą na początek gry jest przemyślany system sojuszy. Musisz znaleźć agresywne państwo, które lubi się napierniczać z innymi i zawrzeć z nimi sojusz. Wtedy to oni wypowiadają wojnę, Ty się jedynie dołączasz jako sojusznik. Dostajesz oczywiście badboya za aneksję terytorium i masz ograniczone możliwości (możesz dogadywać się wyłącznie z liderem wrogiego sojuszu, a nie z poszczególnymi członkami), ale jest to najlepsza metoda. W skrócie - czekasz, aż sojusznicy odwalą brudną robotę, sam zajmujesz jedną, czy kilka niebronionych prowincji, czekasz, aż War Score wejdzie na wysoki pułap (ale nie za wysoki, bo lider sam zakończy wojnę i nic nie dostaniesz), podobnie jak wyczerpanie wrogów i podpisujesz separatystyczny pokój z aneksją zajętych prowincji. Badboy w tej odsłonie maleje szybko, po ostatnim patchu bardzo szybko, więc nie ma problemu. Przez pierwsze 70-80 lat gry cały świat mnie wręcz kochał. Ale podstawą na początku gry jest jednak ogólnie aneksja dyplomatyczna, chyba, że zaczynasz jako mocne państwo. W późniejszej fazie, gdy już się wzmocnisz militarnie masz większe możliwości, bo będziesz wskakiwał na pozycję lidera sojuszu, nawet jeśli to nie Ty wypowiesz wojnę. Będziesz więc mógł realnie wykorzystać War Score nawet do kilkuset procent (dla każdego państwa liczy osobno, a na końcu podpisujesz pokój z liderem).

Bezpośredni duzi sąsiedzi w tej grze albo Cię kochają, albo nie znoszą. Mariaż + sojusz to miłość, w innym wypadku w grę wchodzą tarcia graniczne, poza tym niemal na pewno wybiorą Cię jako rywala (-75 do stosunków) itd. Kwestia sojuszy. Na początku miałem z Austrią (musiałem, żeby wejść do HRE), a choć Czechy i Węgry nie przepadały ze mną, także nie nienawidziły - nie ruszałem ich w ogóle, dbałem tylko o przyzwoite relacje co jakiś czas wysyłając dyplomatę, żeby nie zrobiło się bardzo źle. W efekcie były całą grę neutralne, co najwyżej z lekką nutą niechęci. I znowu kwestia sojuszy - drugi miałem z Brandenburgią (elektor, a walczyłem o stołek imperatora), która zawsze bardzo chce zdobyć Neumark od Krzyżaków. I to oni wypowiedzieli wojnę. Z sojuszniczymi wobec Krzyżaków Węgrami nie walczyłem ani razu, bo wybrała się do nich Litwa swoim megawojskiem, ja zająłem się wyłącznie okupacją Pomorza. Neumark i coś tam jeszcze trafiły oczywiście do mnie (za co Brandenburgia się trochę wkurzyła, ale nie jakoś strasznie). Znikome straty, a badboy wygasł po kilku latach, przez które zajmowałem się Walachią.

Ogólnie podstawą jest więc działać na wielu frontach. Walczysz i podbijasz Krzyżaków, dostajesz badboya wobec okolicznych państw. Więc przez kolejne kilka lat zajmujesz się zachodem, lub południem, coś tam zdobywasz, dostajesz badboya w tym rejonie, ale w międzyczasie obniżył się, lub wygasł ten na wschodzie. I tak na zmianę. A gdy już trochę urośniesz, to będą praktycznie zupełnie inne światy, całkowicie niepowiązane relacjami. Dopiero w znacznie późniejszej fazie, gdy przyspieszysz tempo problemem będą koalicje. O ile w większości wypadków da się wziąć na klatę wszystkich na raz, to głównym problemem jest to, że nie można podpisać separatystycznych pokojów z poszczególnymi członkami - jednym słowem, walczysz 5 lat z połową świata tylko po to, żeby za 100% War Score zdobyć kilka prowincji. Całe szczęście ten układ też nierzadko da się wydymać i tak atakować, żeby nie walczyć z całą koalicją na raz. U mnie kluczem jest resztka Krymu. Mają wiecznie odnawiany sojusz z Turcją, ale ze względu na to, że nic im nie podbijam, za każdym razem po wojnie bardzo szybko wychodzą z koalicji. Co pozwala mi zaatakować ich ponownie po kilku latach, a wtedy Turcja, jako lider sojuszu włącza się do wojny, powołuje swoich innych sojuszników i w efekcie walczę z 4 krajami (niestety nadal pokój ze wszystkimi na raz, albo wcale), w tym jednym dużym, ale nie z dziesięcioma, w tym Moskwą.

System działa i Turcja już się powoli kończy, każda wojna jest coraz krótsza, a Moskwa (wykorzystałem ich chętkę na Afganistan, który był w jednoosobowej koalicji przeciw niej - dołączyłem do tego sojuszu i gdy tylko Moskwa zaatakowała, miałem wojnę 1 na 1) tak już podupadła, że choć ogromna, najnowsza wojna to był niemal Blitzkrieg - podbiłem większość terytorium w zaledwie dwa lata. System wsuwania głębokich macek w głąb terytorium i separacji poszczególnych fragmentów jest skuteczny jak zawsze, całkowicie dezorganizuje obronę. W ciągu dwóch pierwszych miesięcy zniszczyłem całkowicie z miejsca jedną 40-tys. armię i dokopałem drugiej podobnej tak, że przez następne pół roku już tylko kręciła się i zbierała bęcki, aż w końcu padła. War score za bitwy po dwóch miesiącach - 35%.

wert - Potwierdzam, system sojuszy ma jakiś błąd. Obecnie przyjaźnię się z Hiszpanią, relacje na poziomie ok +50 (wyżej się nie da, bo rywalizujemy ogólnie) i czasami tak z czapy wyskakuje mi info, że zerwałem sojusz (bez konsekwencji, modyfikatorów, spadku stabilności itd., po prostu okno z informacją) i relacje schodzą z miejsca do -150. Po czym mija miesiąc - dwa, Hiszpania sama pcha się z nowym sojuszem i relacje wskakują na +150. Kapryśne toto jak młodociana pannica. Coś jest ewidentnie nie tak.

Rok 1640 i nadal nie wyskoczyła mi walka ze szlachtą o tron. Chyba patch nie działa ze starym sejwem i będę miał pacta conventa do końca gry. No trudno, jakoś przeżyję.

Na szybko same screeny, jutro coś dopiszę.

Jak widać na screenie, nastąpił okres agresywnej ekspansji. Imperium Ottomanów przestało być imperium, a niedługo przestanie być w ogóle. Udała się także unia personalna z Anglią. To już drugi z 4 strategicznych krajów, które muszę w ten sposób podbić. Francja zostanie wchłonięta za około 10 lat, co da mi też przyczółek w Nowym Świecie. Anglia dopiero koło 1700 roku będzie częścią Polski.

W Hiszpanii siedzą Jagiellonowie, więc to kwestia tylko jednego kiepskiego potomka, albo jego braku, żeby zająć tron. Myślę, że w ciągu najbliższych 100 lat taka okazja się pojawi, coś takiego zdarza się stosunkowo często. Portugalia nadal ma swój odrębny ród rządzący, ale już działam i jeśli tylko dynastia wygaśnie, to na 100% wejdą tam też Jagiellonowie (raczej Polscy, ale mogą też Austriaccy, choć to dla mnie żadna różnica na tym etapie). Nadal jest szansa. Portugalia robi się jednak upierdliwa, bo zablokowała mnie w Afryce, a nie chcę z nimi wojny, bo są rozrzuceni po całym świecie i zajmie to sporo czasu. Liczę więc, że uda się to zrobić pokojowo.

Dzięki Hiszpanii udało mi się przebić już niemal do Indii. Rozpoczęli wojnę Malwą (to szare), co pozwoliło mi powalczyć z Baluchstanem i przepchać się trochę dalej bez uruchamiania koalicji. Za jakieś dwa lata zaatakuję Sind (to małe ciemnoszare na Płw. Indyjskim), który ma sojusz z koalicyjnym Afganistanem. Po tej wojnie prawdopodobnie połknę obydwa kraje na raz, dzięki czemu zacznę okrążać Moskwę, hamując jej dalszy rozwój, który jest mi już w obecnej chwili nie na rękę.

Sama Moskwa to już obecnie kolos na glinianych nogach. Zajęcie części najcenniejszych europejskich terytoriów straszliwie ich osłabiło i obecnie mają już limit utrzymania zaledwie 60K wojska (20 lat temu było to około 100K). Są jednak cały czas duzi, więc cały nie chcę ich jeszcze atakować, bo będę tracił za dużo czasu. Może znowu uda się podłączyć pod jakąś wojnę obronną, wtedy zajmę resztę europejskich terytoriów i tym samym praktycznie ich wykończę. Jeśli nie, najpierw zlikwiduję do końca Turków, a potem zacznę się już naparzać na ostro z koalicją. Likwidacja tureckiego frontu pozwoli mi przenieść całość sił na wschód i na wojnę totalną z każdym, kto się podłączy i będzie miał ochotę dostać łomot.

Są dwie niewiadome w planach podboju świata. Hiszpania i Portugalia, ale także same rozwiązania gry. Chodzi konkretnie o to, jakie są wymagania achievementu World Conqueror. Na jednym z forów wyczytałem, że (przynajmniej w patchu 1.4) jako podbite liczą się też terytoria zależne - wasale itd. Jeśli tak, to mocno upraszcza sprawę. Jeśli jednak koleś nie wiedział, co pisze, albo nastąpiły zmiany, to będzie znacznie gorzej, bo na przykład bardzo upierdliwy jest nowy konstrukt w postaci protektoratu. To taki wasal na tyle zacofany technologicznie, że nie zużywa relacji dyplomatycznej, ale także nie można go anektować dyplomatycznie, co jest totalnie beznadziejne. Obecnie coś takiego, całkowicie z zaskoczenia, zrobiło mi się z Adalem (to czerwone w Somalii). Do ostatniej wojny był protektoratem koalicyjnego Hedjazu, który właśnie przestał istnieć. W wyniku czego te tereny bez pytania mnie o zdanie przeszły pod moją pośrednią kontrolę. I jest klops. Anektować nie mogę, muszę zerwać układ, zaatakować i podbić. Zerwanie pociągnie jednak za sobą -1 stabilności. Nie jest to jakaś tragedia, ale to dodatkowa zbędna upierdliwość. I nie wiem co robić, czy bawić się w to, czy zostawić jak jest, bo jest już to terytorium podległe i nie muszę robić nic więcej. Ściślej - wiem, co zrobię. Wchłonę ich na wszelki wypadek, ale to gra w ciemno i nigdzie nie mogę potwierdzić, o co chodzi dokładnie z tym achievem. Ktoś wie?

A jeśli chodzi o liczby - wyglądają dość przerażająco, ale w związku z powyższym i tak nie wiem, co oznaczają. Wg. zakładki religijnej w statsach, na świecie istnieją 1443 prowincje kolonizowalne, reszta to woda, albo wasteland. 274 należy do mnie bezpośrednio, czyli zaledwie niecałe 20%. Ale to nie uwzględnia terytoriów, które już albo są właściwie moje (Francja i Anglia), albo jest możliwość, że staną się moje drogą alternatywną (Hiszpania i Portugalia) oraz z którymi nie wiadomo o co chodzi - kolonie, państwa kolonialne, protektoraty tych państw itd. Łącznie jest ich obecnie 350. Przy optymistycznym założeniu zrealizowania strategicznych celów dyplomatycznych (Hiszpania i Portugalia) mogę liczyć, że mam, albo została wykonana robota na mniej więcej połowie świata i to tej najbogatszej. Moskwa ma np. obecnie 88 prowincji, ale zaledwie ze 20 wartościowych, reszta będzie podbijana hurtowo. Do tego trzeba uwzględnić bonus administracyjny od 23 poziomu technologii, więc w ostatnim stuleciu będę podbijać i core'ować prawie dwa razy szybciej. Do tego idea administracyjna - całkowicie beznadziejna jako całość, ale z genialnym bonusem -25% kosztu core'owania, którą też niedługo zrobię. No i wreszcie około 200 prowincji to animaliści i szamanizm, czyli między innymi prowincje tubylcze - i też nie wiem, czy je także muszę podbić, a nawet skolonizować (absolutnie niewykonalne przez jedno państwo), czy istotą achieva jest raczej "last man standing".

Cóż, czas pokaże.

A drugi screen to przykładowe bonusy, jakie można wycisnąć w technologii. Poza "Sejm complied", który spadł mi jak z nieba na jakieś 30 lat (król jest sędziwy i niedługo bonus wygaśnie wraz z jego śmiercią), ale raczej się już nie powtórzy, reszta bonusów jest mniej więcej na stałe. W wojsku jest jeszcze lepiej, bo tam dodatnie dochodzą obecnie do około 70%. Co jest także bez sensu, bo akurat ze wszystkich trzech rodzajów punkty militarne są najmniej przydatne - potrzebne tylko do rekrutacji generałów i rozwoju. Forty i inne pierdoły są mi całkowicie niepotrzebne i nigdy nie były.

Ezrael=> gratulacje!
Btw nie ma wątku o grand strategy? Tam by było tego miejsce, a nie w jakiś komentarzach :>

Sam niedawno 'wsiąkłem'. Od małego grałem w RTSy. Wszystko w real time, czasem miksy z ekonomią i takie tam. Kiedyś widziałem to przez pryzmat arkuszy Excela. Ale z czasem zainteresowanie historią rosło i w końcu tez padły uprzedzenia co do mechaniki.

Obecnie robię research ile jeszcze planują wydawać dodatków do EU IV. Fajnie jakby niedługo pojawiło się Complete Edition. Ilość DLC przeraża :/
Teraz w EU III próbuję powalczyć Śląskiem. 1 prowincja. Po lewej Bohemia którego jesteśmy wasalem, po prawej PL i Litwa, na dole Węgry. Masakra.

Llordus - Dania pojawiła mi się sama, totalnie z czapy. Prowadziłem sobie w najlepsze wojnę z Turcją, nie utrzymywałem żadnych relacji z Danią, po czym nagle mi wyskoczyło okienko, że zaczęła się wojna z Moskwą o sukcesję.

Francja weszła mi sama po długim okresie, ponad 150 lat relacji dyplomatycznych, sojuszy, mariaży itd. Nie claimowałem. Najpierw po prostu na tron wszedł Jagiellon, potem po kilkudziesięciu latach nastąpiła szybka wymiana króli - jeden po drugim umarł bardzo młodo i ten drugi nie zdążył chyba wyprodukować potomka.

Anglia za bardzo nie miała wyboru - o ile dobrze pamiętam (nie mam 100% pewności, ale coś mi się takiego kojarzy), na tron wszedł tam austriacki Jagiellon, nie "mój", bo jest ich w Europie całkiem sporo. Tronu nie sclaimowałem. Pokazywało mi, że po śmierci Anny będzie wojna z Hiszpanią, więc uznałem, że jest ok i kwestia sprowadza się do tego, czy coś "mocnego" się urodzi, czy nie. Anglia ma ujemny prestiż, więc być może coś jej się urodziło, ale ze słabym claimem. Z Hiszpanią mam natomiast sojusz i być może dlatego wojny nie było. Po prostu wskoczyła mi unia personalna.

W Hiszpanii wspomniany wyżej event - "Get that, Habsburg!", albo coś takiego.

Ogólnie jednak są dwa czynniki - podobno stabilność, ale przede wszystkim prestiż. Jeśli gra ma wybrać, który z pretendentów ma wejść na tron, wybiera tego z państwa o najwyższym prestiżu. Czyli zawsze mnie, bo mam stały, praktycznie bez przerwy na poziomie 100 (pomijając negatywne eventy, obniżające tymczasowo, ale obecnie mam już mnóstwo pozytywnych modyfikatorów - defender of the faith, Mekka, Jerozolima, i jeszcze sporo innych, więc ogólnie zamiast maleć, mam obecnie chyba +3 rocznie, więc bardzo szybko wraca do poziomu 100).

Oraz oczywiście brak sensownych konkurentów - np. Portugalia ma mariaż ze mną, z Hiszpania i z Moskwą, Jagiellon polski z prestiżem 100, Jagiellon hiszpański z prestiżem 90+ i ktoś tam z Moskwy z prestiżem ujemnym. Jeśli tylko pojawi się wymiana, będzie to Jagiellon.

W kwestii Achievementu - z tego co pisze w Wiki to nie ma być niepodległych państw - http://www.eu4wiki.com/Achievement_conditions [48] Nie wiem jak traktują protektoraty.

Ja na westernizacje przeszedłem w 1560-68 r. Praktycznie 8 lat zastoju, bo pkty monarchy nie przyrastały - i co jakiś czas wstecznictwo, niepokoje i takie tam. W sumie to z perspektywy czasu się zwróciło i pozwoliło mi intensywnie rozwijać budynki w kraju. To jest tylko pytanie czy zniwelujemy ten wolniejszy rozwój i bycie w tyle - ja się wystraszyłem, że jak na takim wczesnym etapie mnie przegonili to co będzie potem.

Z tego co widzę, to bonus z uniwerku jest tylko jeden - jak się podbije inne to nie ma więcej bonusu?

Jj ---> ja właśnie dla tego kupuję po kolei w EUIV. Nie kupuje tych graficzno - muzycznych, bo nie mam potrzeby. A dodatki DLC zmieniające mechanikę staram się mniej więcej na bieżąco bo potem wydatek narasta. Tak miałem w EUIII, czekałem, czekałem i w końcu kupiłem na jakiejś wyprzedaży i chwilę po tym zapowiedzieli EUIV.

Jj - Dzięki, ja też na razie się wstrzymuję z DLC, przede wszystkim dlatego, że niewiele wniosą do mojej gry. Moja Polska ani nie jest potentatem handlowym (bo mam to gdzieś, i tak nie mam co robić z kasą), ani kolonizatorskim, więc poczekam po prostu na coś naprawdę dużego i ciekawego, albo też na jakiś complete edition.

Jest jedna, ale przeogromna wada tej gry. Jest w zbyt dużym stopniu losowa. Cała gra sprowadza się tak naprawdę do tego, żeby mieć mocnego króla. Bez tego leży absolutnie wszystko - nie ma rozwoju, nie ma kasy (bo nie ma budynków, które nie wiedzieć czemu kosztują punkty monarchy), nie ma dyplomacji, nie ma wojny, nie ma podboju i w ogóle można sobie jedynie siedzieć cicho i patrzeć, jak leci czas. I jest to kompletnie beznadziejne. Połowa gry sprowadza się do przetargania każdego lipnego następcy po frontach i misjach kamikadze, żeby mu się szybciej zmarło i został zastąpiony kimś konkretniejszym, zanim wejdzie na tron. A i tak szlag trafia człowieka, gdy zagląda do państw "szczęściarzy" i wiecznie mają staty typu 6/6/5. Najlepszy król, jaki mi się trafił (obecny) ma 14 punktów na 18 - 6/6/2. A potomkowie najczęściej typu 2/2/0, 3/2/2, 4/1/3 itd. Jak już trafi się jakiś z 10-12 punktami, czyli nieco powyżej teoretycznej średniej, to traktuję go jak zgniłe jajko, aby się przypadkiem nie przeziębił, żadnego powoływania do wojska itd. Bez sensu.

Jedynie w pierwszej fazie gry, gdzie miałem kilkanaście prowincji, budowałem świątynie, żeby zwiększyć swoje śmieszne dochody (i przede wszystkim zwiększyć basetax, żeby móc anektować księstewka niemieckie), poza tym przez całą grę nie buduję prawie nic, bo nie mogę sobie pozwolić na marnotrawstwo punktów. Jedynie punkty militarne mam w nadmiarze, bo zużywam niemal wyłącznie do techów. Bo i po co mi forty, albo zwiększanie siły ludzkiej w prowincjach? Po aneksji Litwy, czyli jakichś 60 latach gry, miałem już mocarstwo pod tym względem (ale tylko pod tym, bo była totalna lipa bez dowódców - zanim wbiłem na wysoki poziom army tradition i zacząłem generować przynajmniej przyzwoitych, dostawałem straszne wpierdy od każdego).

wert - Super, dzięki za info, na tę stronę wiki jakoś nie trafiłem. Myślę, że protektoraty też się załapią, ale przede wszystkim trochę mi ulżyło z HRE. Co do uniwerków nie zwracałem uwagi, ale na to wygląda, bo gdzieś na pewno jakiś już podbiłem. To akurat ma sens, bo by było z kolei zbyt prosto, techy by były za darmo.

[235] Sclaimowac tron mozesz kazdego panstwa z ktorym masz royal marriage a obecny wladca nie ma potomka. Jednak jesli on takowego sie dorobi to caly claim idzie w 4 litery.

jesli zrobisz claima to jak tamten wladca umiera bezdzietnie to ktos z twojej dynastii wstepuje na tron tego panstwa. Jesli ten ktos natomiast umze bezdzietnie to nastepuje personal union z Twoim krajem i Twoj wladca jest wladca tez tamtego kraju ktory jest traktowany w mchanice gry jako wasal.
Po 50 latach uni personalnej mozesz zintegrowac dwa panstwa w jedno lub czekac az przy okazji wymiany wladcy integracja sama sie dokona.

Z tymi Czechami to jak mu sie umrze bezdzietnie to jak pisalem bedziesz mial personal union. Ewentualnie wojne o tron z jakims innym krajem. Jesli wygrasz to wtedy dopiero personal union.

Generalnie jest tak, ze:

- Jesli masz tylko royal marriage to istnieje szanasa na kogos z Twojej dynastii na tronie basz szansa na unie personalna. Wszystko zalezy od tego jakie stosunki to panstwo ma z innym w porownani uz Toba.
- JEsli robisz claima, wynosisz sie na szczyt tej drabinki.
- Jesli ktos inny zrobi claima razem z toba to bedziesz mial wojne o sukcesje.

A z tym czechem to pewnie ktos innym mial duzo lepsze relacje niz Twoje, jakbys mial aktywnego claima to bylaby unia personalna.
dodatkowo jesli na tronie siedzi ktos z Twojej dynastii to mozesz zmusic go do uni personalnej poprzez wypowiedzenie wojny.

nie robi sie claima na regencje bo oni tylko zastepuje mlodego wldcem ktory z wiekiem zasaiada na tronie, de-fakto nie ma zmiany wladcy w tym przypadku.
Generalnie nie warto robic claimow w przypadku mlodych wladcow bo jest z byt duza szansa ze beda mieli potomka o mocnym claimie i wtedy ty tracisz claima. Ja robi claimy tylko wldca powyzej 60tki i tylko wtedy kiedy wim ze royal marriage nie wystarczy aby miec PU. Zawsze sprawdzaj opic po obecnym wladca bo to Cie informuje kto nastwpny wkroczy na tron lub czy bedzie PU, etc.
Claim na wlasna dynastie oplaca sie tylko wtedy kiedy chcesz miec cassus belli i wypowiedziec im wojne o tron.
W kazdym innym przypadku jest to zbyt duza loteria i malo przewidywalna.

JEsli chcesz te czechy miec to zrob claima i wypowiedz im wojne o sukcesje. ale licz sie z tym ze jesli masz kiepska reputacje i jesli jest sojusz zawiazany przeciwko tobie to na 95% bedziesz mial kolejna wojne na glowie. JEsli wldca umrze przez wypowiedzeniem wojny to cassus belli ci przepadnie.

Jedyne co mam podejrzane to ujemny prestiż.

to jest twoja odpowiedz

Jakbys mial wysoki prestiz to mialbys wojne o sukcesje z Burgundia.
Wydaje mi sie ze mozesz czechom wojne o tron wypowiedziec.

wiem, ale wydaje mi sie ze miales cassus belli o tron zanim wybrali tego nowego., wgraj sejwa, wypowiedz wojne i z glowy. Moze nawet wygrasz jesli austria i burgundia sie nie wtraca :p

A jaki prestiż ma Burgundia?

Wygląda na to, że całość rozbija się o to. Ze screena [243] wynika, że realizuje się scenariusz burgundzki - wyścig o tron wygrywa Karol I i w związku z tym wchodzi na niego jakiś tam nieokreślony Jagiellon.

A prestiż powinien być większy, niż Burgundii. Jeśli masz jeszcze sejwa, to zrób szybki edit swojego prestiżu i zobacz, co się stanie.

Albo wrzuć sejwa na jakiś serwer, chętnie zobaczę o co chodzi. Sam jeszcze nie ogarniam do końca mechaniki dziedziczenia, bo na przykład jakiś czas temu, w innej grze - standardowej, nie Ironmanie, nagle odziedziczyłem sobie Burgundię, ot tak. Żadnych stanów pośrednich, żadnych unii, sojuszy, mariaży i nagle - ciach, wyskoczyło mi okienko, że odziedziczyłem tron i Burgundia zrobiła się z miejsca różowa. Być może, ale tylko być może miało to coś wspólnego z HRE, bo byłem już imperatorem, a są tam jakieś przesłanki dziedziczenia jako ostatni pretendent (zupełnie jak fiskus), tyle że Burgundia nie należy do HRE i choć nie pilnowałem tego, bardzo wątpię, żeby w tamtej grze akurat do niego przystąpiła. Gra jest nadal pełna niespodzianek.

[240] burgundia ma historyczmy event gdzie po smierci wladcy dzieli sie pomiedzy francje a imperatora.

Aurelius - poza wiekiem króla Czech nie zmieniałem absolutnie nic. Prestiż się zgadza, dostałem jakieś -20 za sclaimowanie tronu.

Drackula - To wszystko wyjaśnia, faktycznie daty się zgadzają, bo wg. "province history" okoliczne prowincje w tym samym czasie trafiły i zostały od razu score'owane na rzecz Francji. Dzięki za info.

Zgadza się, to samo. Bez żadnych modyfikacji albo wchodzi Podebrad, albo rodzi się nowy potomek, a raz wszedł mi burgundzki Karol. Unii nie było ani razu.

[edit]
To samo nawet, gdy zmodyfikowałem prestiż na 100. Czyli wygląda na to, że pewne rzeczy albo są zafiksowane na stałe, może historycznie, bo wg. wiki Jerzy Podiebrad faktycznie wszedł na tron w 1458 (ogólnie jednak gra ma tendencję do pakowania na tron gościa, który był historycznym królem w tym czasie, więc to może nie mieć znaczenia innego niż tylko jego personalia), albo w grę wchodzą jakieś czynniki, o któych nie mamy pojęcia.

Można atakować. Zakon nie jest w HRE, więc dostaniesz tylko aggresive expandera, za dwie prowincje dość niewielkiego. Możesz też spróbować od razu wziąć Neumark, bo to prowincja imperialna i Brandenburg będzie miał na nią chrapkę, co może doprowadzić do zajęcia większej części, albo nawet aneksji Zakonu przez nich. Wtedy na Pomorzu urośnie Ci sąsiad, z którym nie będzie Ci się za bardzo opłacało walczyć, jako z członkiem HRE, więc Cię ogólnie przyblokuje w tamtym rejonie.

Wojna z zakonem niczym Ci nie grozi. Koalicje rozbija się przez poprawianie stosunków z jej członkami. Są dwa czynniki, ten na który masz wpływ, to relacje - jeśli wejdą na plus, to większości wypadków członek koalicji wychodzi z niej po paru miesiącach. Drugi, na który już większego wpływu nie masz, to sposób postrzegania Cię - ta ikonka obok realcji, dopóki są to figury szachowe, czyli "zagrożony", to sposób zadziała. Jeśli to miecz, to raczej nie, bo jesteś po prostu wrogiem i członek pozostanie w koalicji już na stałe, albo przynajmniej bardzo długo (i oczywiście musisz w jego okolicach przez ten czas zachowywać się grzecznie). Jest jeszcze trzeci - ogólnie upływ czasu, ale czasu w grze nie ma tak dużo, żeby polegać tylko na nim.

[edit]
Aha, być może już o tym wiesz, ale NIE dodawaj prowincji do imperium (poza Krakowem oczywiście), dopóki sam nie zostaniesz imperatorem, bo będzie to strzał w stopę.

http://www.eu4wiki.com/Holy_Roman_Empire

Sojusz, mariaż, prawo do przemarszu po Twoim terytorium, dar pieniężny, regularne wysyłanie dyplomatów, żeby utrzymywalil bonus do relacji na poziomie 80-100. To całość opcji, jakie masz cały czas pod ręką (inne są dość losowe, powiązane z byciem sojusznikiem w wojnie, albo niedawne bycie sojusznikiem w wojnie), ale wystarczające. Z Austrią nie wygrasz bezpośrednio, bo ma większe możliwości wpływu, musisz więc zaprzyjaźnić się tymi elektorami, którzy nie mają z nią sojuszu. A także podstępnie działać na jej niekorzyść - czyli robić wszystko, żeby jak najbardziej obniżyć Imperial Authority, bo ten daje obecnemu imperatorowi bezpośredni bonus do wyborów. Czyli np. gdy widzisz, że ktoś z zewnątrz atakuje HRE, a nie uczestniczysz bezpośrednio w wojnie, to pomóż agresorowi - dostępem dla wojska, może nawet subsydiami. Jeśli wyszarpną jakąś prowincję, reputacja imperatora poleci na łeb na szyję, zwiększając Twoje szanse.

Co do [257] jeszcze - może faktycznie to być wiek, albo po prostu pierwsze lata gry są dość zafiksowane w ukryty sposób, żeby odzwierciedlić realne wydarzenia historyczne. Myślę, że tak może być, bo jeśli nic się nie robi, to przez pierwsze kilkanaście lat kontynent rozwija się mniej więcej historycznie, oczywiście z pewnym czynnikiem losowości. Im dalej w głąb czasu natomiast postępujemy, tym bardziej historia się rozjeżdża i tym bardziej alternatywna staje się gra.

Hahaha :D
Duży wpływ ma odległość. Jeśli powołasz ją na wojnę gdzieś w Azji, niemal na pewno odmówi, będzie to zresztą od razu widać, zanim wypowiesz taką wojnę.

Możesz też zrobić odwrotnie - maksymalnie pomóc Austrii, niech dobije do 50 punktów. Wtedy prawdopodobnie puszczą pierwszy edykt i reputacja im się wyzeruje. Ogólnie jednak nigdy nie miałem problemów z przejęciem tronu. Będziesz musiał jednak na tym się skupić, poświęcić dyplomatów i relacje dyplomatyczne na przynajmniej 20 lat. Warto jednak, oj warto. Imperium strasznie koksuje.

http://www.eu4wiki.com/Holy_Roman_Empire

Spokojnie można wejść na stołek już w momencie śmierci pierwszego cesarza.

Dołącz do HRE, anektuj powiększone Mazowsze i Walachię (już zacznij zbierać na to punkty dyplomacji, przydadzą Ci się, gwarantuję). W ten sposób zwolnisz sobie dwie relacje. Trzecia to Czechy, więc daj im jeszcze dostęp wojskowy, wyślij dyplomatę, niech im słodzi. W panelu imperium znajdź jeszcze kolejnych dwóch elektorów, wobec których masz najmniejszą różnicę punktów i którzy nie mają aliansu z Austrią i właśnie tych przyciśnij - wszelkie możliwe pozytywne relacje+dyplomaci, w ten sposób będziesz miał trzech za sobą. Warto nawet pomyśleć o jednej nadmiarowej relacji i przyatakować czwartego elektora, wtedy będziesz miał pewność wygranej.

Poprawa relacji na początku boli, bo zajmuje pełne 50 miesięcy. Potem jest już znacznie łatwiej, bo tylko podtrzymujesz co jakiś czas relacje na wysokim poziomie, co zajmuje dyplomatę najwyżej na około rok-półtora. Dobrze jest wziąć jako pierwszą ideę Dyplomację i rozwinąć ją jak najszybciej - dostaniesz dodatkowego dyplomatę, dodatkową relację i bonus do reputacji dyplomatycznej, który jest MEGAważny. Nie wiem do końcu, jak to działa, ale te kilka punktów nierzadko czynią cuda. Jak tylko będziesz mógł weź doradcę, który ma kolejny bonus +5 do reputacji dyplomatycznej - ten facet założy podwaliny pod Twoje imperium, gwarantuję. Jako drugą ideę możesz brać Arystokrację - to pomieszanie bonusów wojskowych i dyplomatycznych, bardzo, bardzo przydatna idea dla Polski, bo daje dokładnie to, czego potrzebujesz najbardziej. Na początku masz za słabe wojsko, żeby zrobić cokolwiek siłą, możesz tak naprawdę działać tylko po dobroci. A dostaniesz bonusy wzmacniające i jedno i drugie.

I jeszcze jednak sprawa - tak przy okazji. Dowódcy wojskowi. Rób wszystko, żeby osiągnąć i podtrzymać wysoki poziom army tradition. Standardowo - na początku będzie ciężko, potem łatwiej. Różnica pomiędzy posiadaniem dobrego dowódcy, a słabym, bądź w ogóle, to mniej więcej odpowiednik 100-150 lat rozwoju technologicznego. Nie przesadzam. Dobry dowódca to dwu,- może nawet trzykrotne wzmocnienie armii. Nie dosyć, że będziesz wygrywał z nawet bardziej rozwiniętymi technologicznie wojskami, to jeszcze zrobisz to z małymi stratami własnymi, oszczędzajac manpower.

Gra nie oszukuje, tylko symuluje różne nieprzewidziane wydarzenia :)
Nie jestem też pewien czy niektóre kraje nie mają jakiś dodatkowych ukrytych bonusów czy specjalnych wydarzeń (nie mam na myśli lucky nations). Gdzieś przeczytałem, że polecają granie właśnie Czechami, bo się bardzo ciekawie gra.

Jest jakieś wewnętrzne przeliczenie wydarzeń chyba co miesiąc albo co rok (albo co jakiś inny czas).
Ja ta miałem jak grałem Polską i byłem w sojuszu z Węgrami i ci wypowiadali, w pewnym miesiącu, wojnę Turcji. Wgrywałem sejwa parę razy, kombinowałem żeby tej wojny nie było Nawet wypowiedziałem wojnę Czechom, żeby się Węgrzy przyłączyli - myślałem, że dwie wojny już nie udźwigną. Nie pomogło. Kiedy wreszcie powiedziałem trudno - niech się dzieje wola nieba, to wojna nie wybuchła - wybuchła jakieś pół roku później.
Czemu? nie wiem - może coś tam zatrybiło inaczej.

Poza tym co się bawicie w jakieś Habsburgi - mariaże, claimy? :)
tutaj https://www.youtube.com/watch?v=yLF-C7neghw jest ciekawy wykład, gdzie jest pokazana Polska dyplomacja - zmobilizować armię i możemy negocjować kapitulację wroga :)

Reputacja działa (chyba) tak jak poprzednio umiejętności dyplomatyczne monarchy. Im więcej się ma tym chętniej przyjmują nasze propozycje.

A jeszcze pytanie: +25% Improve relations - oznacza, że 25% szybciej dyplomata poprawia relacje jak go wyślę do kraju, tak?

ziemie burgundii to zaden problem; dodajesz wszystkie do Imperium (o ile nie sa), tworzysz jakiegos wasala i oddajesz mu wszystkie sporne prowincje, problem z glowy.

wert - Biorąc pod uwagę, że istnieje jeszcze bonus "better relations over time", który przyspiesza zanikanie relacji negatywnych, to faktycznie na to wygląda. Ale przyznam szczerze, że jakoś nie miałem okazji sprawdzić naocznie.

Aurelius - Z punktem czwartym nie miałem pojęcia, że tak to działa, dzięki za info. W późniejszych fazach gry to nie ma większego znaczenia, ale na początku świetna sprawa.

5. Na podstawie tego co sprawdziłem na Twoim sejwie, wygląda na to, że w takich okolicznościach, wbrew opisowi, masz wyłącznie szansę na unię personalną. Zawsze jest też opcja, że ze względu na mariaż z Twoim rodem na stołek wchodzi po prostu ktoś z Twojego rodu, ale bez unii. Czyli coś jakby gra miała wybór pomiędzy wsadzeniem na tron Twojego króla, albo któregoś z licznych kuzynów.
To samo zresztą powtarza się w mojej grze - szansę na unię z Hiszpanią już miałem, nie wiem, czy nawet nie dwukrotnie, ale po prostu nie wypaliło, wchodził następny Jagiellon z czapy i tyle. Może miałem po prostu pecha i gra wylosowała "kuzyna". Albo po prostu to jakiś hamulec, żeby za bardzo nie rozrosnąć się tym sposobem (z drugiej strony jednak Austria ma achieva na trzy unie jednocześnie, więc na pewno jest to możliwe).

Co do pytania - claim teoretycznie powinien zagwarantować unię, kosztem pogorszenia relacji i wojny o sukcesję, ale w praktyce okazuje się, że jednak wcale tak nie jest - jak pokazał Twój sejw testowy, gdzie działy się najróżniejsze cuda. Najwyraźniej system claimowania uwzględnia jakieś dodatkowe nieznane mi czynniki. Myślę, że jednak dość bezpiecznie jest założyć, że claim dodatkowo zwiększa szansę na unię, ale o ile dokładnie, tego nie wiem.

6. Też nie mam pojęcia i są to tak dalece posunięte absurdy, że obecnie pojawiają mi się takie sytuacje, że jakieś małe indyjskie państewko, które miało stosunki mniej więcej w okolicy zera, nagle z czapy sobie zachciało moich 370 prowincji - nie że okolicznych, tylko od razu wszystkich - także tych po drugiej stronie świata. Albo Szwecja - czasem chce trzech, potem nagle dwustu, ot tak. To nowość w grze i jakiś tam sens może mieć, ale obecnie jest to rozwiązanie całkowicie, zabugowane, kretyńskie i bez sensu. Cokolwiek twórcy nie zamierzali wymyślić, nie uwierzę, że w obecnej postaci ma to jakikolwiek sens. Zresztą ilość prowincji nie robi żadnej różnicy, bo miałem np. sytuację, że Szwecja chciała wyłącznie mojej Rygi i miała za to modyfikator -200. Genialne.
Co do Francji natomiast - zrób mariaż już teraz, jeszcze mi się nie zdarzyło, żeby AI go zerwało, cokolwiek by się nie działo. Może być problem z jego odnowieniem, ale zawsze masz przynajmniej jedną szansę na wymianę rodu.
7. Tak, to ogólny bonus, tylko jestem pełen podziwu, jak bardzo silnie wpływa na efekty dyplomacji. Różnica paru punktów potrafi czasem dosłownie wypełnić pół paska pokazującego szansę na zgodę. To samo jest z edyktami cesarskimi - wymiana doradcy na tego +5 może Ci dać kilka, czasem nawet kilkanaście krajów ekstra.

Co do HRE - jeśli już jesteś imperatorem, to jak najbardziej możesz dodawać prowincje do imperium, bo przyspieszą przepychanie reform, punkty idą na Twoje konto.

dawno nie gralem wiec nie wiem co wniosl nowy patch

Ale jesli jest jakis nowy event co daje te chcenie prowincji to sprawdz czy ty z drugiej strony nie masz cassus belli. Jak masz to wypowiedz wojne, wymus na wrogu odechcenie tych prowincji i stosunki wroca do normy :)

ewentualnie znajdz plik z eventem i wywal w cholere

W sejwach nie grzeb bo to jest puszka pandory, raz zaczniesz to juz nie skonczysz

to i tak nic

jak gralem burgundia to zjadlem pol francji, pol imperium, bylem imperatorem i zachcialo mi sie wziasc decyzje o utworzeniu Holandii :0

stracilem 90% wlosci za utworzenie holandii oraz ze wlasnie odpalil mi sie event o zmianie ustroju wywalili mnie ze stolka imperatorskiego bo zachcialo mi sie byc republika :)

Ja się właśnie szykuję na grę Burgundią i przerobienie jej na Niderlandy - czekam tylko na Res Publica bo tam mają wprowadzić jakieś zmiany do ustroju Niderlandów właśnie (i w ogóle republik kupieckich) :)

Aurelius - W takim razie masz świetny start i namieszasz bardzo w świecie gry.

Ja też w ciągu ostatnich tygodni znalazłem trochę czasu i przepchnąłem się na wschód. Z unii z Hiszpanią i Portugalią chyba nic ostatecznie nie będzie, bo mają spory prestiż i rodzą im się w kółko mocni potomkowie. Z drugiej strony jednak nie wygląda to tak źle, jak przypuszczałem, bo większość podbitych przez nich ziem to terytoria zależne - po aneksji wspomnianych mocarstw kolonialnych powinny przejść pod moją pośrednią kontrolę. Raczej nie uda mi się pokolorować świata jedną farbką, ale może chociaż uda się zdobyć achievement, zobaczymy.

Dość mocno niestety namieszał mi w planach ostatni patch. Zamiast rozejmu po wojnie trwającego 5 lat zrobiło się 15. Dla mnie zupełnie bez sensu, wszystko diabli wzięli i ostatnie kilkadziesiąt lat będę musiał jechać na stabliności -3/-2, inaczej nawet nie mam co marzyć o zlikwidowaniu koalicji. Jak sobie pomyślę o tych wiecznych, masowych buntach, które mnie czekają, to mi się odechciewa grać...

Ogólnie plan jest taki, że po podpisaniu pokoju z tym czymś niewymawialnym w Indochinach rzucę się na Sofalę, czyli to małe pomarańczowe coś w pd-wsch Afryce. To protektorat Portugalii, więc będzie wojna. Hiszpania ma sojusz ze mną i z nimi, więc albo dołączy do mnie, albo do nich. Właściwie obydwie opcje mi odpowiadają. W obydwu Amerykach mam po jednej silnej armii, która bez problemu spacyfikuje zapędy tamtejszych protektoratów, kolonii, terytoriów zależnych do zajęcia moich przyczółków, więc tam będę w defensywie. Portugalię mam gdzieś, jest dość niewielka (jest w Europie, Afryce, na Kamczatce i w Chinach, do tego sporo wysepek), więc powienienem łyknąć ją stosunkowo szybko. Z Hiszpanią gorzej - jeśli dołączy do wojny jako wróg, to w ramach pokoju raczej zmuszę ją do uwolnienia Aragonii, Algierii, które będę mógł potem łyknąć pokojowo). Taka pośrednia zabawa powinna ograniczch i nerw na mnie i opóźnić, bądź może nawet całkowicie oddalić groźbę dołączenia do koalicji. Z obecnym 15-letnim zawieszenim broni, to dla mnie bardzo duża upierdliwość - nie dosyć, że wojny są dość długie, bo na ogromnym terytorium, to jeszcze długi czas oczekiwania na kolejną. Bu.

I jeszcze koalicja. Terytorium bardzo dużę, siła bojowa śmieszna, ale ogólnie sam wynalazek wybitnie upierdliwy, bo nie pozwala na separatystyczne pokoje z poszczegółnymi członkami i wymusza 15-letnią przerwę między wojnami (wiem, powtarzam się, ale strasznie mnie to wkurzyło).

Na Turcję całe szczęście nadal działa patent z Krymem, więc mogę się napierniczać z nimi osobno - dzięki temu znikną ostatecznie koło 1710 roku, bo już w następnej wojnie powinienem ich anektować. Niestety pozostali członkowie koalicji nie mają sojuszników, którzy pozwolą mi wykorzystać ten patent. Rozważam jedynie Moskwę. Ta akurat ma sojusz z Portugalią. Jeśli zaatakuję więc bezpośrednio Portugalię, to powinna się dołączyć osobno do wojny. To by bardzo, ułatwiło sprawę, bo ich trochę przykroję i zmniejszy mi się terytorium koalicji. Z drugiej strony nie mam pewności, czy nie pociągnie jednak za sobą reszty koalicjantów. O ile mi wiadomo nie powinna, ale kto tam wie, już parę razy gra mnie zupełnie zaskoczyła.

Mam pytania do osób już posiadających EU4:
1. Czy okres w którym gramy (czyli od XV do XIX wieku) nie mija za szybko, tzn. czy to jest rozgrywka na jeden dzień czy na kilka dni lub tygodni?
2. Czy po zakończeniu okresu gry można grać dalej, czy gra się kończy?
Dzięki za odpowiedzi i inne cenne informacje :-).

ostatni patch likwiduje mozliwosc szybkiej ekspansji kompletnie.
Jedyna opcji na podicie swiata teraz to bycie imperatorem i aktywna przedostatnia reforma dajaca nieograniczzonych wasali.
Problem jednak jest z bardzo zredukowanym przyrostem imperial authority.

Cuauhtemoc --->
1. Nie mija za szybko - to jest raczej gra na dłuższy czas - no chyba, że będziesz grał po 20 godzin dziennie
2. Gra się kończy.

Pmistrz ---> Commonwealth tzn Rzeczpospolita, nie wiem co w tym może razić i co i po co zmieniać. Zacznij od nowa i nie twórz unii z Litwą tylko graj jako Polska do będziesz miał Poland - tak jak np Ezrael. Narodowe Idee oraz system rządów jest taki sam dla Polski i Rzeczpospolitej.

Ciekawe jak wygląda zdobycie achievmentu "The Three Mountains: - czyli podbój świata grając wyspami Ryukyu :)

Podobno z założenia ten achiev jest niemożliwy do zdobycia podczas "normalnej" gry. Biorąc pod uwagę co się dzieje obecnie w grze i w jakim kierunku idą zmiany, raczej faktycznie jest to mało realne. Poniżej jednak link pewnego kozaka, który go zdobył na dość wczesnej wersji wykorzystując exploity, które zostały już połatane. Jeśli chodzi o mnie - seems legit, koleś jest bystry i zasłużył. Ale ogólnie osobiście uważam, że dość bezsensowne jest tworzenie osiągnięcia, którego osiągnąć raczej nie można, no ale cóż - nie, żeby nie pozwalało mi to zasnąć.

Bardzo długa lektura, ale ciekawa, można się sporo nauczyć o grze.

http://forum.paradoxplaza.com/forum/showthread.php?709144-The-Three-Mountains-A-Ryukyu-AAR&s=c1ea56358e57f08afc97db8615baa37d

[286] po ostatnim patchu w trybie Ironman podboj swiata nie jest mozliwy juz zadnym panstwem. Generalnie kilka achievementow z listy jest nieosiagalnych i powinno byc z niej usuniete.

Uwaga: Czytajcie zmiany w patchach! Ja sie nie zaglebilem i stracilem mase czasu, nerwow, jakies 250k wojska, kasy itd na przeprowadzenie westernizacji. W efekcie poprawil mi sie tylko koszt nowych technologii, wojsko zostalo to samo, uwstecznilem sie jakies 6 techow militarnie do innych panstw i taka austria mial wojska z 2x wiekszym morale niz moje.
Nie robcie westernizacji, najgorszy mozliwy wybor na nowym patchu.

Żebroch - Jeszcze nie ma. Niedługo będzie.
https://www.facebook.com/Grajpopolsku?fref=ts

@Drackula

A co teraz takiego zmienili w westernizacji?

Gram na nowo Ottomanami i waham się czy robić tą westernizacje skoro namieszali coś z jednostkami.

Zapewne chodzi o mocno podwyższone wartości aggresive expansion. Kiedyś pamiętam, można było zdobywać wiele prowincji i słabo to wzrastało. Teraz podbijesz kilka i koalicje wyrastają jak grzyby po deszczu.

[289] zmienili wartosci przeliczeniowe dla westernizacji i teraz dluzej caly proces trwa, szczegolnie dotkliwe dla duzych krajow.

Przykladowo, jesli posiadasz cale indie to bedzie to trwalo 70-150 lat w zaleznosci od tego jak dobrego wldace masz i przy zalozeniu ze przed westernizacja masz wszystkie punkty wladcy zebrane na maxa w zapasie.

Dodatkowo non stop masz eventy , ktore kosztuja cie albo mase tych punktow albo kolejne bunty i wyzsze ryzyko buntow.

Westernizacja nie daje nic poza wyrownaniem kosztow naukowych z krajami europejskimi, zadnych nowych jednostek wiec grajac jakims panstwem azjatyckim tylko sie uwstecznisz przez te ~100 lat calego procesu.

Oczywiscie we pod uwage ze jeszcze sa wojny itp.

Ottomanami nie oplaca sie robic westernizacji bo to 25% roznicy do nauki mozesz nadgonic innymi rzeczami. 30-50 straconych lat w grze ottomanami to jednak dosc sporo.

[290] Wspolczynniki do agresywnej ekspansji sa pozmieniane i koalicja cie zezre momentalnie ( w poczatkowej fazie gry). Do tego dochodza zmiany w rozejmach; po wojnie gdzie wymusiles 100% wygranej bedziesz mial 15 lat rozejmu a nie 5 jak do tej pory. W pozniejszej fazie gry wojny trwaja bardzo dlugo a po wygranej naprawde ciezko jest wyrwac wiecej niz 3-4 prowincje na raz. procesy integracji pozmieniano i teraz wszytsko wiecej kosztuje, nawet diplo anex zezre ci punty dyplomacji. Zapomnij o personal union; zagralem cala kampanie na ostatnim patchu i widzialem tylko jeden PU. Samemu mimo posiadanai non stop conajmniej 5 mariarzy nigdy nie udalo mi sie uzyskac PU.

sojusznicy dolacza do twojej wojny tylko jesli cie lubia i jesli sa w sasiedztwie, inaczej zapomnij o nich. Przykladowo, grajac Autria i bedac w sojuszu z hiszpania wypowiadajac wojne Ottomanom zostaniesz sam na placu boju bo Hiszpanie nie dolacza sie do wojny.

Oczywiscie powyzsze to dla Ironmana, na normalnym pewnie tak sie tych zmian nie odczuwa.

sporo z achievementow jest obecnie niewykonalnych poprzez miane westernizacji. Poprostu nie wyobrazam sobie jak Kongo moze podbic cala afryke lub Najd zislamizaowac afryke, europe i azje :/

zabic nie zabili ale jest znacznie trudniej.

Oczywsice ruskie jeszcze bardziej przegiete, w mojej grze ruskim nie przeszkadzalo to ze raz za razem liczbe ich wojska pomniejszalem o 300k, i tak podbili indonezje :0.

Cholera no, jeszcze mógłbym zrozumieć zwiększenie czasu westernizacji (chociaż tutaj też przesadzili) ale kompletny brak jakichkolwiek zmian jednostek jest grubą przesadą. Przecież właśnie po to robiło się westernizację, taką Polską można było bez problemu nadgonić zachód w technologiach i jedynym problemem były lepsze jednostki co może przesądzić o wyniku wojny.
O ile wcześniej były jakieś szanse gry nacjami stepowymi, czy plemionami w ameryce tak teraz są one całkowicie niegrywalne.

Z Agreesive expansion zauważyłem, że już trochę to poprawili. W jednym patchu gdy podwyższyli tą wartości podbijając Osmanami Mameluków Szwecja wchodziła przeciwko nam do koalicji. :P
Wygląda na to, że teraz najbardziej rośnie to wśród sąsiadów.

Ich się nie da pozbyć, zawsze będą się tworzyć. Chyba, że będziesz podbijał państwa Azji lub kolonizował Afrykę. Tam osobne państwa się nie tworzą.

Pewne przychody od nich dostajesz ale w głównej mierze nie ma sensu. Znacznie bardziej opłaca się zajmować Afrykę oraz Azję, dodatkowo nie będzie problemów z buntami kolonii.

akurat te kolonie to fajna sprawa, duzo latwiej jest przejac kontrole nad amrykami ktore sa usiane koloniami niz nalezace bezposrednio do danych panstw. KOlonie mozesz przejac jako calosc pod swoje wladanie, wczesniej mogles sobie pozwolic tylko na okreslona liczbe prowincji. Jedyna wada to wiecej micromanagmentu aby kolonie nie dazyly do niepodleglosci.

inna ciekawa opcja jest protektorat, mozesz teraz taka japonie zrobic protektoratem i przestac sie nimi przejmowac :)

No i kupiłem Res Publice i dodali (trochę pozmieniali) nowe idee. Teraz jest w sumie 18 idei a możemy wziąć praktycznie 5-6 (7 i 8 to już praktycznie późny etap gry) - i bądź tu mądry i wybierz coś :)

@wert

A czy te nowe idee nie są dostępne nawet bez dodatku? Zauważyłem, że kilka dodali a dodatku nie posiadam

Szczerze to nie wiem - nie grałem trochę i zagrałem dopiero z dodatkiem. Spróbuję wieczorem uruchomić bez tego dodatku i zobaczę.

Chodzi Ci o humanist ideas, influence ideas oraz maritime ideas, tak?

Tak, właśnie te.
I takie pytanie - co to jest Nacjonalizm?

nacjonalizm to wartość zwiększająca ryzyko buntu po zdobyciu prowincji. Gdy najedziesz kursorem na szansę rewolty pojawią Ci się różne współczynniki, jeden z nich to nacjonalizm.

Może założymy jakiś temat poświęcony grom paradoxu? Było by przejrzyściej.

Finalny stan gry Ottomanami na nowym patchu --->

W poczatkowej fazie gry chcialem zrobic troche PU ale nic z tego, Algieria dla przykladu od dnia pierwszego do ostatniego nigdy nie dala mi szansy na PU, mimo ze non stop walczyli z hiszpanami i portugalia.
Troche westernizacja mnie uwstecznila i podboje kosztowaly zbyt duzo punktow dyplomacji czego efektem byl tylko 25/32 poziom w dyplomacji.
Jak bardzo bym sie nie staral to max co dalbym rade osiagnac przy bardziej agresynej grze to "moze" cala azja i reszta kontynentalnej europy, ewntualnie afryka ale to juz by zalezalo od wartosci prowincji. Po ostatnich patchach, w koncowej fazie gry TAX prowincji jest znacznie wyzszy niz byl dotychczas.

i podsumowanie

Zapraszam do tematu:
https://www.gry-online.pl/S043.asp?ID=13355008&N=1

po co? nie pierwszy tego typu i obecnie zbedny, zdechnie smiercia naturalna

Witam, pomoże ktoś jak zacząć Polską? bo próbowałem i albo ja jestem słaby albo AI oszukuje

Dzięki, ma jeszcze pytanie odnośnie idei dla Polski jakie brać? A poza tym jak to jest że przed wojną mam przychód +10 ale jak jest wojna to nagle -10~15. Skąd się to bierze ?

Wielkie dzięki na pewno poszukam :)

Jak byś mógł podać link albo jakiś inny sposób na kontakt? Bo nie mogę znaleźć.

Przydałoby się spolszczenie...

Hmol ---> te idee zostały dodane w którymś dodatku i może go po prostu nie masz.

Ja bym nie liczył wcale na to spolszczenie.
Jedni i drudzy są guzik warci.
BDIP na stronie Playloc potrafi tylko składać setki obietnic i zapowiedzi spolszczeń.
GPP wydaje niedopracowane polonizacje (Life is Strange) w których jest sporo byków.
Spolszczenia GPP nie działają na każdej wersji gry.
Dziecinada--jak jednych tak drugich...

Ja długo czekałem na spolszczenie i w końcu zacząłem grać po angielsku. Gra odpalona na kompie a na tablecie słownik i tłumaczyłem sobie to czego nie rozumiałem bo orłem z angielskiego nie byłem. Teraz bez problemu gram po angielsku i wszystko rozumiem. Przy okazji nauczyłem się sporo nowych słówek. Poza tym po co tłumaczyć grę która ma już ponad dwa lata? Każdy kto już chciał w nią zgrać to gra sobie po angielsku.

Witam, zna ktoś dobry sposób jak zacząć Francją. Jakieś ogólne porady wraz z ideami. Z góry wielkie dzięki.

Ta, już nie aktualne :D myślę że i tak mi dobrze poszło :D

Gra jest wprost bagnem które wciąga i nie da się z niego wyjść możliwość kierowania dowolnym państwem i kompletna możliwość zmiany historii gdzie Polska podbija wschodnie Niemcy i przechodzi na protestantyzm czy ponowne utworzenie Cesarstwa Rzymskiego pokonując Turków Bizancjum daje wielkie a nawet ogromne tony radości z gry. Kwintesencją zabawy jest same odkrywanie i ogarnianie mechanik gry. Sama Civka 5 przy Europce to elementarz pierwszoklasisty. W grze wszystko jest na swoim miejscu czytelny interfejs, czytelne tryby mapy, dosyć dobre granice prownicji, wymagające wojny, dobra grafika ( po co komu coś więcej w strategii ) Jedyne co może być minusem gry to polityka wydawnicza Paradoxu. ( podobna do tej jak EA przy Simsach ) Czyli przy wydaniu gra to tylko szkielet na który zostanie nałożone mnóstwo dodatków. Oczywiście w samą podstawkę można grać ale z dodatkami będzie o niebo lepsza.

jesli juz ktos sie lubi katowac gamepleyami to polecam kanal arumby, jeden z lepszych w tym temacie.

Przede wszystkim na początku wyskoczy ci kilka ikonek na górze, które odeślą Cię do odpowiednich zakładek, gdzie będziesz musiał zająć się swego rodzaju naglącymi problemami. Tak jak w Stellaris. Jak to ogarniesz, to kliknij na godło i dokładnie przestudiuj każdą zakładkę, czego dotyczy, jakie są możliwości działania. Zaobserwuj jak to jest z punktami administracyjnymi, dyplomatycznymi i militarnymi. Do czego służą, jak się je zdobywa. Zobacz różne tryby mapy. Przyjrzyj się prowincjom. Co i jak można w nich budować, szkolić. Ogólna zasada jest taka, że jak nie wiesz o co chodzi w danym wypadku, to przytrzymujesz kursor i wyświetla się opis.
Pamiętaj, że ta gra ma dużo dodatków, więc jest bardziej złożona od podstawki i daje więcej możliwości i zabawy.
Możesz też pooglądać na YouTube filmiki jesli chcesz.

Ciekawy jest też kanał Dovska. Gość wyczynia prawdziwe cuda z grami z tej serii...

Gra, która w moim rankingu zdetronizowała serię Civilization. Ze wszystkimi dodatkami droga ale po przeliczeniu ile kosztuje jedna godzina gry to jest najtańsza gra w jaką grałem :). Mam ponad 2 tyś. rozegranych godzin.

Gra kompletna. Od czasów EUII wiele się zmieniło. Nie wiem czy da się cokolwiek jeszcze usprawnić :) Kolejne dodatki tylko dodają jej uroku. Od dyplomacji do gospodarki ta gra jest idealna. Polecam każdemu.